Όχι μελαγχολία για το Brexit, αγαπητό φιλελεύθερο κέντρο

Μπορούμε, ίσως, να χαρούμε πραγματικά για αυτό το χαστούκι στην Ε.Ε. χωρίς να πανηγυρίσουμε τη νίκη μαζί με την ηγεσία του Brexit.

Γράφει ο Νικόλας Σεβαστάκης, στο facebook, εκεί όπου δοκιμάζονται όλες οι φωνές στις μέρες μας, με αφορμή κάποιες δηλώσεις του συγγραφέα Μισέλ Ουελμπέκ:

Θεωρώ ότι σήμερα είναι πολύ πιο εύκολο για έναν συγγραφέα, καλλιτέχνη κλπ. να λέει με στεντόρεια φωνή ότι η Ευρώπη είναι ''συγχρόνως ολοκληρωτική και εξαντλημένη'' (…) Είναι πολύ πιο ανώδυνο να καταδικάζει με αισθητικούς ή ηθικούς όρους τους γραφειοκράτες και την Novlangue των Βρυξελλών. Είναι πολύ πιο establishment το αντι-κατεστημένο, η στάση του πνευματικού ''τρομοκράτη''.

Ο Ουελμπέκ είχε δηλώσει σε πρόσφατη συνέντευξή του: «Θα ήθελα πολύ να συμβεί ένα Brexit, αν και δεν το πιστεύω και πιστεύω ότι την τελευταία στιγμή οι άνθρωποι θα φοβηθούν και θα αφεθούν να τρομάξουν από τους ηγέτες τους, όπως συμβαίνει συχνά. Θα μου άρεσε πραγματικά η Ευρώπη 'να πάει να γαμηθεί', η Ευρώπη δεν έχει κανένα νόημα».

«Το ενοχλητικό», σύμφωνα με τον Σεβαστάκη, «είναι η εστέτ και αναρχίζουσα απόρριψη που έχει γίνει κώδικας ατομικής διάκρισης και επιτυχημένο πρότζεκτ στα διεθνή ακαδημαϊκά και αρτ περιβάλλοντα».

Επιτυχημένο πρότζεκτ μπορεί να είναι πολλά πράγματα στις μέρες μας. Επιτυχημένο πρότζεκτ είναι η αμφισβήτηση και η «λοξή ματιά» μέχρι εκεί που επιτρέπει η πολιτική των θεσμών και των ιδρυμάτων που κυριαρχούν στον χώρο του πολιτισμού. Επιτυχημένο πρότζεκτ είναι σίγουρα να στοχάζεσαι και να πράττεις τόσο όσο χρειάζεται για να μην ρισκάρεις και πολλά. Επιτυχημένο πρότζεκτ είναι να είσαι και με το ΟΧΙ και με το ΝΑΙ. Να αλλάζεις θέσεις όπως παίζεις με τις διατυπώσεις. Στα εύκολα και στα δύσκολα. Να κάνεις τέχνη αλλά να μην δημιουργείς. Αυτά είναι επιτυχημένα πρότζεκτ στις μέρες μας.

Διάλεξε τον αμφιλεγόμενο Ουελμπέκ ο Σεβαστάκης για να μιλήσει για ένα«κατεστημένο του αντι-κατεστημένου». Εξυπνάδες. Λόγια χωρίς νόημα. Λόγια που διεκδικούν την προσοχή σ' ένα timeline τη μέρα που οι Αγγλοι είπαν ότι μπορεί και «να πάει να γαμηθεί η Ε.Ε.» ταράσσοντας τη διανόηση που έχει ταυτίσει την Ευρώπη των δικών της ταξιδιών με αυτό το πολιτικό τέρας, που καταβροχθίζει δικαιώματα και κατακτήσεις των εργαζομένων και των λαών.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ούτε με τον προκλητικό Ουελμπέκ ούτε με τον δυσνόητο Σεβαστάκη. Ο Ουελμπέκ μπορεί να οδηγήσει τον αναγνώστη του, όπως ο Σελίν, από τον αναρχισμό μέχρι τον ακροδεξιό ατομικισμό. Ο Σεβαστάκης δεν τον οδηγεί πουθενά, πέρα από την εστέτ και βαριά απάθεια του φιλελεύθερου κέντρου.

Μπορούμε, ίσως, να χαρούμε πραγματικά για αυτό το χαστούκι στην Ε.Ε. χωρίς να πανηγυρίσουμε τη νίκη μαζί με την ηγεσία του Brexit. Αυτή η στάση, ίσως δίνει μια προοπτική σε πολλούς σκεπτόμενους ανθρώπους, που συνειδητοποιούν ότι θα πορευτούν μες στους κινδύνους διεκδικώντας ν' ανοίξουν δρόμο καινούργιο - διεθνιστικό και οικουμενικό.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΡΑΝΤΖΗΣ