Χάος και ιδιωτικοποίηση της υγείας των προσφύγων

ΠΑΝΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

Η απάνθρωπη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης από την ελληνική κυβέρνηση, στα πλαίσια των σχετικών επαίσχυντων «συμφωνιών» και αποφάσεων που έχει υπογράψει η ΕΕ, είναι γνωστό θέμα. Στην ουσία του, αυτός ο τρόπος «διαχείρισης» υπακούει στη λογική «αποτροπής διά παραδείγματος», δηλαδή δημιουργία συνθηκών κόλασης για τους εδώ πρόσφυγες ώστε να το μαθαίνουν οι «εκεί» και να μην έρχονται.

Όσες και ό,τι γελοίες δικαιολογίες και να εφευρίσκει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για να δικαιολογεί τα αδικαιολόγητα, κανένας πια δεν μπορεί να δικαιολογήσει πως η αδυναμία αποτελεσματικής ανθρωπιστικής λύσης για μόλις 60.000 ανθρώπους (λιγότερους από ένα γεμάτο ΟΑΚΑ…) σε όλη τη χώρα οφείλεται μόνο σε ανικανότητα. Εκτός από τα παραπάνω, με τη γνωστή ιδιότητα του καπιταλισμού να κάνει το σκατό του παξιμάδι και να κερδοσκοπεί κιόλας από πάνω, το προσφυγικό αναδείχτηκε σε πεδίο άντλησης κερδών για «ιδιώτες» από κρατικά κονδύλια.

Χαρακτηριστικό είναι το καθεστώς που επικρατεί όσον αφορά την υγειονομική περίθαλψη. Αυτή τη στιγμή οι πρόσφυγες, όσον αφορά το καθεστώς διαμονής τους, διακρίνονται σε δυο κατηγορίες:

– Όσοι διαμένουν στις δομές «προσωρινής φιλοξενίας». Οι δομές αυτές είναι περίπου 50 σε όλη τη χώρα και εκεί διαμένουν 58.000 άνθρωποι. Πολλές από αυτές αναπτύχθηκαν σε χώρους πρώην στρατοπέδων και στη διαχείρισή τους εμπλέκεται και ο στρατός. Θεωρητικά, τη γενική ευθύνη έχει το αρμόδιο συντονιστικό κυβερνητικό όργανο, υπό τους Μουζάλα και Βίτσα. Η κατάσταση ποικίλει από δομή σε δομή –σε κάποιες εμπλέκεται και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ– ενώ υπάρχει χρηματοδοτική ροή από τα σχετικά κονδύλια της ΕΕ. Γενικά, πάντως, σε όλους αυτούς τους χώρους «προσωρινής φιλοξενίας», η υγειονομική περίθαλψη των προσφύγων βρίσκεται αποκλειστικά στα χέρια διάφορων ΜΚΟ. Δεν υπάρχει κανένας απολύτως έλεγχος από το υπουργείο Υγείας ή άλλο κυβερνητικό όργανο για το τι είδους περίθαλψη παρέχεται και από τι προσωπικό. Μάλιστα, «δρουν» κάποιες ΜΚΟ με έδρα άλλες χώρες της ΕΕ, οι οποίες προσλαμβάνουν εκεί το υγειονομικό προσωπικό τους, ενώ κανένας εκπρόσωπος της ελληνικής πολιτείας δεν γνωρίζει οτιδήποτε γι’ αυτό. 

Οι «μη κυβερνητικές» αυτές οργανώσεις καρπώνονται σχεδόν όλα τα κονδύλια της ΕΕ για την υγειονομική περίθαλψη των προσφύγων.

– Όσοι βρίσκονται σε κέντρα κράτησης. Οι κρατούμενοι σε κέντρα κράτησης ανήκουν σε τέσσερις κατηγορίες: Είτε η αίτηση ασύλου τους έχει απορριφθεί και σύμφωνα με τις «ρυθμίσεις» της ΕΕ αναμένουν τη διαδικασία αναγκαστικού «επαναπατρισμού» με συνοδεία της Frontex. Είτε έχουν συλληφθεί μετά από ελέγχους επειδή δεν είχαν «χαρτιά». Είτε πρόκειται για ανθρώπους που για διάφορους λόγους δεν έχουν καν κάνει αίτηση για άσυλο. Είτε, τέλος, πρόκειται για πρόσφυγες οι οποίοι, αφού εξέτισαν ποινή για κάποιο αδίκημα αμέσως μετά την τυπική «αποφυλάκισή» τους, συνελήφθησαν ξανά (στην πραγματικότητα, δηλαδή, δεν αποφυλακίστηκαν ποτέ) και οδηγήθηκαν στα κέντρα κράτησης ως «παράνομοι μετανάστες». Τα κέντρα αυτά είναι 8 σε όλη την χώρα και σε αυτά βρίσκονται περίπου 2.000 άνθρωποι: 700 στην Κόρινθο (στο παλιό στρατόπεδο), 300 στην Αμυγδαλέζα και 200 στην Πέτρου Ράλλη, ενώ υπάρχουν και άνθρωποι που κρατούνται σε κρατητήρια αστυνομικών τμημάτων του λεκανοπεδίου Αττικής (κάπου 150-200). Την ευθύνη για όλους αυτούς έχει η ΕΛΑΣ. Το προηγούμενο διάστημα, με σκοπό την υγειονομική περίθαλψη των κρατούμενων προσφύγων, το αρμόδιο υφυπουργείο (υπό τον Τόσκα) είχε κάνει συμβάσεις ορισμένου χρόνου με γιατρούς και νοσηλευτές, ενώ εδώ και ένα έτος την αρμοδιότητα αυτή την έχει αναλάβει σχεδόν αποκλειστικά το ΚΕΕΛΠΝΟ. Σε κάθε περίπτωση, οι συνθήκες είναι απαράδεκτες. Στην Πέτρου Ράλλη υπάρχει 1 γιατρός μόνο καθημερινές πρωί, στην Κόρινθο γιατρός πηγαίνει μόνο 3 φορές την εβδομάδα, στην Αμυγδαλέζα υπάρχει 1 γιατρός ενώ γίνονται επισκέψεις και από ψυχίατρο 2 φορές την εβδομάδα – δεν υπάρχει πια οδοντίατρος ενώ υπάρχει πλήρως εξοπλισμένο οδοντιατρείο. Όταν χρειαστεί διακομιδή σε νοσοκομείο από κέντρο κράτησης αυτή γίνεται με αστυνομική συνοδεία και φρούρηση, όπως γίνεται και για τους κρατούμενους των φυλακών.

Γενικότερα, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας προσπαθεί το τελευταίο διάστημα, εκμεταλλευόμενη ένα «πρόγραμμα» της ΕΕ για το προσφυγικό (το λεγόμενο AMIF), να επεκτείνει τη δράση του ΚΕΕΛΠΝΟ και στους «χώρους προσωρινής φιλοξενίας». Δηλαδή το ΚΕΕΛΠΝΟ να «ανταγωνίζεται» τις ΜΚΟ στην απορρόφηση και διαχείριση κονδυλίων της ΕΕ για την περίθαλψή τους.

Αυτό που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι, εκτός από τα γενικά που ισχύουν για την απάνθρωπη διαχείριση του προσφυγικού, πρέπει να επισημανθεί επιπρόσθετα πως όσον αφορά το θέμα της υγειονομικής περίθαλψης επικρατεί ο γνωστός «άρτζι μπούρτζι και λουλάς» της επιχειρηματικοποίησης και ιδιωτικοποίησης, μακριά από τη λογική του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα, υπό κρατικό έλεγχο. Στους μεν χώρους «προσωρινής φιλοξενίας» που αφορούν τη συντριπτική πλειοψηφία του προσφυγικού πληθυσμού αλωνίζουν ανεξέλεγκτες ΜΚΟ με κονδύλια της ΕΕ, ενώ το υπουργείο Υγείας δεν έχει καν έλεγχο και εποπτεία. Στα δε κέντρα κράτησης όπου κρατούνται περίπου 2000 άνθρωποι η πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη έχει ανατεθεί στο αμαρτωλό ΚΕΕΛΠΝΟ, μέσω του οποίου εξακολουθεί να ζει και να βασιλεύει το λαθρεμπόριο ιατρικής και νοσηλευτικής εργασίας με ελαστικές προσωρινές εργασιακές σχέσεις ομηρίας.

 Αυτή η απαράδεκτη κατάσταση πρέπει να σταματήσει τώρα. Η υγειονομική περίθαλψη όλου του πληθυσμού της χώρας, των προσφύγων και μεταναστών συμπεριλαμβανομένων, πρέπει να είναι αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν και στην αρμοδιότητα του ΕΣΥ. Να αναπτυχθούν και να στελεχωθούν με μόνιμο προσωπικό τα Κέντρα Υγείας του ΕΣΥ και να αναλάβουν αποκλειστικά την πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη και την πρόληψη. Να δοθεί ΑΜΚΑ σε όλους τους πρόσφυγες και μετανάστες. Να τερματιστεί το απαράδεκτο καθεστώς κράτησης. Να σταματήσει τόσο η ανεξέλεγκτη δράση ΜΚΟ που καρπώνονται δημόσιο και κοινοτικό χρήμα όσο και το λαθρεμπόριο υγειονομικής εργασίας.

πρόσφυγες, υγεία

 ΠΡΙΝ