ΜΚΟ αυτή η ντροπή – Η μπίζνα του προσφυγικού

Το παρακάτω κείμενο στάλθηκε από πρώην εργαζόμενη σε ΜΚΟ, που δραστηριοποιείται σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Τα στοιχεία της εργαζόμενης έχουν διασταυρωθεί και η ανωνυμία οφείλεται στις γνωστές πρακτικές των ΜΚΟ που απαιτούν τη σιωπή για ό,τι συμβαίνει εντός του πλαισίου τους.

Οι πρόσφυγες που φτάνουν στη χώρα μας επιτόπου συλλαμβάνονται και οδηγούνται στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, περιμένοντας -ενίοτε επί ώρες- τις διαδικασίες υποδοχής και ταυτοποίησης που ορίζει ο Ν.4375/2016. Στο πρώτο στάδιο, περνάνε από εξευτελιστικούς σωματικούς ελέγχους και έπειτα εκδίδεται η απόφαση του περιορισμού της ελευθερίας τους για να ξεκινήσει η καταγραφή και η εξακρίβωση των στοιχείων τους. Το δικαίωμα των ανθρώπων στο αίτημα για άσυλο είναι μάλλον εικονικό, αφού η τραγική πλειοψηφία των αιτημάτων ,εδώ και μήνες, καταλήγει στην απόρριψή τους. Το γεγονός αυτό τους οδηγεί στην απέλαση στην «ασφαλή τρίτη χώρα» Τουρκία, βάσει της συμφωνίας του Μαρτίου του 2016. Μια Τουρκία που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με συστηματικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, βασανισμούς και κακομεταχειρίσεις πολιτικών αντιφρονούντων, μειονοτήτων και προσφύγων. Χαρακτηριστική ήταν η ραγδαία αύξηση των αιτημάτων ασύλου πρώτου και δεύτερου βαθμού αμέσως μετά τη συμφωνία της ντροπής, όπως και το βίωμα της προσωπικής αγωνίας και απόγνωσης των προσφύγων μέσα στο στρατόπεδο συγκέντρωσης, σχετικά με το ενδεχόμενο της απέλασής τους στην Τουρκία.

Τα δικαιώματα των προσφύγων, όπως τα περιγράφει η Συνθήκη της Γενεύης του 1951 την οποία συνυπογράφει η Ελλάδα, καταστρατηγούνται βίαια από την εφαρμογή της αντιμεταναστευτικής πολιτικής της κυβέρνησης. Η χορήγηση ασύλου αποτελεί υποχρέωση της χώρας μας με βάση τις διεθνείς συνθήκες. Και κάπου εκεί εμφανίζεται πάλι η καραμέλα της «εθνικής ασφάλειας». H Βουλή μας λέει πως την απειλούν οι πρόσφυγες και αναλαμβάνει -εκτός από την κυβέρνηση- ποιος άλλος, ο στρατός και μετά πάσης φύσεως ΜΚΟ που παίρνουν τεράστια κονδύλια, για να διαχειριστούν το προσφυγικό. Και το διαχειρίζονται- οι μεν στρατιωτικά, οι δε λογιστικά.

Οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, που μόνο κυβερνητικές είναι, έχουν πετύχει διάνα. Η ΕΕ συνεχίζει ακάθεκτη τις ιμπεριαλιστικές της παρεμβάσεις και ταυτόχρονα χρηματοδοτεί αδρά τους ιδιώτες για τη διαχείριση των προσφύγων που δεν έχει ξεκάνει ακόμα. Οι ιδιώτες των ΜΚΟ από την πλευρά τους έχουν πέσει σαν τα κοράκια στα χρηματοδοτικά προγράμματα και προσφέρουν ανθρωπισμό.  Όπου ανθρωπισμός, βάζουμε ελαστικότατες θέσεις εργασίας/ανύπαρκτα εργασιακά δικαιώματα/εμπορευματοποιημένη βοήθεια στους κατατρεγμένους.

Συγκεκριμένα, η Praksis προσλαμβάνει κόσμο με μηνιαίες/δίμηνες/τρίμηνες συμβάσεις «με δυνατότητα ανανέωσης» και τον αναγκάζει να αυτασφαλίζεται στον ΟΑΕΕ αν και παρέχει εξαρτημένη εργασία. Επειδή ακριβώς οι συμβάσεις είναι ορισμένου χρόνου, οι εργαζόμενοι δεν δικαιούνται αποζημίωση σε περίπτωση μη ανανέωσης της σύμβασής τους. Παράτυπα εργάζεσαι ως ελεύθερος επαγγελματίας δηλαδή, νόμιμα απολύεσαι και δεν αποζημιώνεσαι αν δεν σου ανανεώσουν τη σύμβαση. Ταυτόχρονα, δεν υπάρχει καμία απολύτως ενημέρωση για τις ανανεώσεις των συμβάσεων των εργαζομένων (όταν οι υπάρχουσες τελειώνουν) μέχρι -κυριολεκτικά- την τελευταία στιγμή, όπως και για τις συχνές καθυστερήσεις των δεδουλευμένων. Στο συμβόλαιο υπάρχει όρος που δεσμεύει τους εργαζόμενους με σιωπή, διαφορετικά τον κυνηγάνε για όλες τις «νόμιμες αποζημιώσεις», εξού και η ανωνυμία του κειμένου. Στο όνομα της πολύπαθης αλληλεγγύης, η Praksis και πολλές άλλες ΜΚΟ «δουλεύoυν» κόσμο στο καθεστώς της μαύρης εργασίας, βαφτισμένο ως εθελοντισμός. Οι παροχές τους στους πρόσφυγες έχουν να κάνουν με δείκτες απόδοσης, όπως συμβαίνει σε όλες τις καλές επιχειρήσεις. Όσο πιο μεγάλος ο αριθμός προσφύγων που αναλαμβάνουν, τόσο μεγαλύτερο το κομμάτι της πίτας που παίρνουν από τον χρηματοδότη, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει μια ανάλογη αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών τους. Το τι μπορούσες να προσφέρεις μέσα σε αυτό το πλαίσιο σαν εργαζόμενος, ήταν εντελώς προσωπική υπόθεση και φυσικά καμία μεμονωμένη, προσωπική στάση δεν είναι αρκετή για να ανατρέψει τη στρατιωτική και εμπορική διαχείριση των αιχμαλωτισμένων προσφύγων μέσα στα κέντρα κράτησης. Η ΜΚΟ ήταν μάλλον παρατηρητής της κατάστασης και τα υψηλόβαθμα στελέχη της κατέφθαναν να «κουνήσουν το δάχτυλο» στους εργαζόμενους, όταν από τα κεντρικά, τους είχαν πληρωμένα έξοδα για ένα «επιμορφωτικό» σεμινάριο. Χαρακτηριστικό επίσης, είναι το γεγονός πως οι πρόσφυγες που κρατούνται στα στρατόπεδα αποκαλούνται από την Praksis ως «ωφελούμενοι». Ωφελούμενοι των περισσευμάτων των κονδυλίων, του εγκλεισμού, της γκετοποίησης και της πλήρους απαξίωσης της ανθρώπινης υπόστασης. Είναι να μην ωφελείσαι απ’ όλα αυτά;

Στο στρατόπεδο που εργάστηκα, οι άνθρωποι έμεναν σε κοντέινερ στα οποία οι βασικές βλάβες που παρουσιάζονταν πχ. με το ρεύμα ή τους θερμοσίφωνες, διορθώνονταν ακόμα κι ένα μήνα μετά -αν διορθώνονταν- παρά την καθημερινή αναφορά και πίεση από τους εργαζόμενους στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου. Οι «λιγότερο τυχεροί» έμεναν σε σκηνές. Το φαγητό δινόταν 3 φορές τη μέρα μέσω κουπονιών και καρτών σίτισης, για το οποίο συχνά γίνονταν παράπονα, τόσο για την ποιότητα όσο και για την ποσότητα. Πολλοί από τους ασυνόδευτους ανήλικους, παραμένοντας έγκλειστοι στα στρατόπεδα παραπάνω από ένα χρόνο, έφτασαν στην ενηλικίωση και πλέον το ενδεχόμενο της απέλασής τους είναι ανοιχτό. Στους ενήλικες, εκτός από τις μαζικές απελάσεις, πολλές είναι οι φορές που παραβιάζεται και το δικαίωμα της δευτεροβάθμιας εξέτασης του ασύλου. Επίσης, αρκετοί ανήλικοι παρουσίαζαν το σύνδρομο της ιδρυματοποίησης, το οποίο αποτελεί και έναν βασικό μηχανισμό επιβίωσης μέσα σε φυλακές. Δεν ήθελαν να μεταφερθούν σε ξενώνες φιλοξενίας, γιατί το στρατόπεδο το θεωρούσαν πια σπίτι τους. Η Υπηρεσία Ασύλου ήταν το «φρούριο» του στρατοπέδου, με ξεχωριστή 24ωρη αστυνομική φύλαξη. Κανένας πρόσφυγας δεν έμπαινε χωρίς σωματικό έλεγχο και ακόμα και για εμάς δεν ήταν εύκολη υπόθεση να μας δεχτούν. Οι πρόσφυγες συχνά μας ρωτούσαν πως πάει η υπόθεσή τους, αφού οι ίδιοι δεν είχαν καμία ενημέρωση από την αρμόδια υπηρεσία για το τι μέλλει γενέσθαι ή έστω πότε περίπου θα ξέρουν για το τι θα ακολουθήσει. Αυτό ήταν ένα από τα κομμάτια που τσάκιζε στην κυριολεξία τους ανθρώπους. Πώς να τον υπομείνεις τον εγκλεισμό, αν δεν έχεις μια ελπίδα ότι κάποτε θα τελειώσει;

Δυο λόγια για τη Διαταραχή Μετατραυματικού στρες που ακολουθεί πρόσφυγες και ένα κομμάτι εργαζομένων

Το δίλημμα κάποιων εργαζομένων για την εργασία μέσα στα στρατόπεδα και τη ταυτόχρονη μάχη για την κατάργησή τους, είναι οδυνηρό. Το λεγόμενο μετατραυματικό στρες, που ακολουθεί αυτούς τους εργαζόμενους μετά την εργασία στις ανθρώπινες ρουφήχτρες, είναι εξαιρετικά επικίνδυνο και χρειάζεται πολύ μεγάλη προσπάθεια για να μην οδηγηθούν στην συνεπακόλουθη ρουφήχτρα της κοινωνικής απομόνωσης. Πώς δημιουργείται το μετατραυματικό στρες στους εργαζόμενους; Το πρωτογενές τραύμα φυσικά το φέρουν οι πρόσφυγες, το οποίο σε δεύτερο χρόνο, γίνεται τραύμα του αυτόπτη/αυτήκοου μάρτυρα. Οι αφηγήσεις των ανθρώπων, η ίδια η βίαιη καθημερινότητα μέσα στα στρατόπεδα, οι ιστορίες τους, γίνονται σε κάποιες περιπτώσεις βιώματα εντελώς προσωπικά για τον εργαζόμενο που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του συστήματος των στρατοπέδων.

Τόσα συγκεντρωμένα θλιμμένα μάτια  δεν έχω ξαναντικρίσει. Ακόμα και τα περισσότερα παιδιά, τα μωρά παιδιά, δε γελούσαν. Πήγαινες να τα αγγίξεις και κάποια τραντάζονταν από φόβο. Σαν συνέπειες όλων αυτών έρχονται τα συνεχώς αυξανόμενα ποσοστά αυτοτραυματισμού, κατάθλιψης, διαταραχών μετατραυματικού στρες σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες μέσα στα στρατόπεδα

Μετά τη βία που έχουν ζήσει οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, με ό,τι αυτή τους έχει αφήσει, έρχεται η βία του στρατοπέδου να τους αποτελειώσει. Η βία της κράτησης, της ταπείνωσης, της αβεβαιότητας, του φόβου της απέλασης. Τόσα συγκεντρωμένα θλιμμένα μάτια  δεν έχω ξαναντικρίσει. Ακόμα και τα περισσότερα παιδιά, τα μωρά παιδιά, δε γελούσαν. Πήγαινες να τα αγγίξεις και κάποια τραντάζονταν από φόβο. Σαν συνέπειες όλων αυτών έρχονται τα συνεχώς αυξανόμενα ποσοστά αυτοτραυματισμού, κατάθλιψης, διαταραχών μετατραυματικού στρες σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες μέσα στα στρατόπεδα. Ας αναλογιστούμε λοιπόν. Αν είναι δύσκολη η επανένταξη ενός πρώην εργαζόμενου που υποφέρει απο μετατραυματικό στρες στον κοινωνικό ιστό, πόσο δύσκολη  υπόθεση είναι η ανάκτηση της ψυχικής υγείας ενός πρόσφυγα που είναι ούτως ή άλλως αποκομμένος από την κοινωνία, επιβιώνοντας με όρους εγκλεισμού και φόβου. Σε αυτή τη μετατραυματική κατάσταση, οι άνθρωποι καλούνται να επιβιώσουν μες στα κλουβιά τους και άμα δεν τους αρέσει ας κάνουν κι αλλιώς, όπως μας ξεστόμισε ο Μουζάλας.  Και εμείς δε σταματάμε να μετράμε νεκρούς στα ναυάγια του Αιγαίου και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπως ο πρόσφατος θάνατος του πρόσφυγα στη ΒΙΑΛ της Χίου, ο 25χρονος που κρεμάστηκε στον Πειραιά, ο θάνατος του 57χρονου στη Φιλιππιάδα, οι θάνατοι στη Μόρια, στη Σάμο και δεν έχει τελειωμό.

Εγκλεισμός μες στον εγκλεισμό, φυλακές και άλλες φυλακές

Βρισκόμαστε πια στο σημείο όπου το πρώτο κλειστό κέντρο κράτησης στην Κω είναι σε λειτουργία, ενώ δρομολογείται η κατασκευή κλειστού κέντρου και στη Χίο. Χαρακτηριστικές είναι οι εξαγγελίες του Μουζάλα για νέα μέτρα που θα περιορίσουν την κατάχρηση του ασύλου, όπως και η πρόσφατη δήλωσή του στην οποία θέτει τα κλειστά κέντρα κράτησης ως προϋπόθεση για τη σωστή λειτουργία της χορήγησης ασύλου. Το κλειστό κέντρο της Κω βρίσκεται σε διπλανό σχεδόν χώρο από το στρατόπεδο συγκέντρωσης και λειτουργεί σαν κρατητήριο με έξτρα περίφραξη για τους ανθρώπους που έχουν πάρει τη δεύτερη απορριπτική ασύλου και περιμένουν την απέλασή τους. Δίπλα στις φυλακές των στρατοπέδων λοιπόν, φτιάχνονται ειδικές φυλακές μαζικών απελάσεων με φαστ τρακ διαδικασίες και αθόρυβες, μιας που οι εγκλεισμένοι του κλειστού κέντρου κράτησης δεν έρχονται σε επαφή με τους εγκλεισμένους του στρατοπέδου. Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης αποτελούν τον βασικό κορμό για κάθε είδους κλειστά κέντρα και για ακόμα πιο βίαιες δομές εγκλεισμού και καταστολής. Τα σύγχρονα Γκουαντανάμο είναι εδώ, αυξάνονται και πληθύνονται μέσω μιας μεταναστευτικής πολιτικής που εξοντώνει ο,τι απέμεινε προς εξόντωση. Και όσο η φρίκη βαθαίνει και γίνεται ολοένα πιο βίαιη, τόσο παραμένει βαριά η ιστορική ευθύνη του μαχόμενου κινήματος να πει με τον πιο απόλυτο τρόπο το τέλος σε αυτήν την ντροπή, μαζικά και αμείλικτα.

   selidodeiktis

από Ταξική Πτέρυγα