Παρασκευή 18 Αυγούστου 2017

Ένα μικρό αφιέρωμα στον επαναστάτη "λήσταρχο" Θωμά Γκαντάρα


Με αφορμή την εκδήλωση στην Ελάτη ένα μικρό αφιέρωμα στον επαναστάτη "λήσταρχο" Θωμά Γκαντάρα
ΘΩΜΑΣ ΚΑΝΤΑΡΑΣ «Ο ΜΑΥΡΟΣ ΛΗΣΤΑΡΧΟΣ»
Ο Θωμάς Καντάρας ( ή Γκαντάρας ) επικαλούμενος και "Μαύρος Λήσταρχος" καταγόταν από την Άκρη Ελασσόνας και βγήκε στο κλαρί τον Ιούλιο του 1918 με συντροφο τον Γεώργιο Βελώνη και με πρώτο φόνο εκείνον του τσιφλικά Θ. Μόσιου στην Βαλανίδα Ελασσόνας, επειδή αυτός είχε βιάσει τη σύζυγό του.

Λίγο αργότερα οι Καντάρας και Βελώνης πιάστηκαν και στις 21 Ιουλιου 1919 το στρατοδικείο της Λάρισας τους επέβαλε ποινή κάθειρξης 14 ετών.
Στις 21 Νοεμβρίου 1921 ο Θωμάς Καντάρας δραπέτευσε από τις φυλακές της Λάρισας σκάβοντας μια τρύπα στο κελί του και βγήκε στην τουαλέτα, απ' όπου και δραπέτευσε με τον Πέτρο Γκανάτσιο και τον νεαρό Περικλή Παπαγεωργίου από το Λουτρό Ελασσόνας.
Ένα χρόνο αργότερα το κεφάλι του επικηρύχθηκε.
Η επικήρυξη για το κεφάλι του Καντάρα ήταν 40.000 δρχ !!! ποσό πάρα πολύ μεγάλο για την εποχή του 1922.
Ο Περικλής Παπαγεωργίου έγινε το πρωτοπαλίκαρο του στη συμμορία που συνέστησε.
Ένας άλλος λήσταρχος της εποχής εκείνης , ο Φώτης Γιαγκούλας, υπήρξε στενός φίλος και συνεργάτης του Καντάρα..
Ο Θωμάς Καντάρας είχε έναν αδερφό επίσης ληστή, τον Γεώργιο Καντάρα, που σκοτώθηκε τον Φεβρουάριο του 1920 στην θέση Κουμαριά Ελασσόνας, σε σύγκρουση με καταδιωκτικά αποσπάσματα. Μαζί του χάθηκε και ο ληστής Μανάτσας.
Ο Θωμάς Καντάρας, σκοτώθηκε στην θέση Οξιά της Δεσκάτης Γρεβενών, κοντά στο Μαυρέλι, στις 5 Αυγούστου του 1923, από τον Γεώργιο Σιακαβάρα, ο οποίος συμμετείχε στο απόσπασμα που τον καταδίωκε.
Το κεφάλι του Καντάρα κόπηκε, μεταφέρθηκε στο Γερακάρι και κατόπιν εκτέθηκε σε κοινή θέα στην Καλαμπάκα στις 6 Αυγούστου 1923, για παραδειγματισμό.
Ύστερα από την εξόντωση του, η συμμορία του σιγά-σιγά διαλύθηκε.
Ο Θωμάς Καντάρας άφησε ορφανά ένα γιο και δυο κόρες, την Βασιλική και την Ελένη. Την Ελένη την έδωσε για υιοθεσία στην Καλαμπάκα όταν ήταν ακόμα νήπιο.
Οι δυο αδερφές αντάμωσαν μεταξύ τους για πρώτη φορά, το 1998.

Ο φωτογράφος των Τρικάλων
Α. Μάνθος
έπαιρνε νύχτα τα στενά
γυρνώντας σπίτι του.
Τους γάμους θα σκεφτότανε
αλλά και τους θανάτους
που κράτησε παντοτινά
στο ακριβό χαρτί.
Μα πιο πολύ θυμότανε
το βράδυ του Αυγούστου
που πόρτες έκλεισε βαριά
έλυσε τα σκυλιά.
Κλέφτης μην έρθει κι έπεσε
για του δικαίου τον ύπνο.
Κλέφτης μην έρθει κι έπεσε
όπως κάθε φορά.
Μήτε που άκουσε σκυλί,
θυρόφυλλο να τρίζει
κι απ’ το φεγγίτη της σκεπής
τον είδε να γλιστρά.
Από την Άκρη* άγγελος
στα δόντια το μαχαίρι,
άγγελος εξάγγελος
μας ήρθε από μακριά.**
* Άκρη Ελασσόνας, τόπος καταγωγής του ληστή Γκαντάρα
** δάνειο από το γνωστό τραγούδι του Διονύση Σαββόπουλου
Τα πρόσωπα, ο Α. Μάνθος, φωτογράφος των Τρικάλων και ο διαβόητος ληστής Γκαντάρας, υπαρκτά. Το περιστατικό πραγματικό. Το έτος; 1923...
[...Τα χρόνια εκείνα που μεσουρανούσε, το φονικό και το φιλότιμο, η λεβεντιά και η προδοσία, το άγρια έγκλημα και η ακόμα πιό άγρια τιμωρία του, στα βουνά και τους λόγγους της δύστηνης Eλλάδος του μεσοπολέμου...] (Β.Π. Καραγιάννης)
Τότε λοιπόν ο ληστής, σπρωγμένος από ποιος ξέρει ποια ματαιοδοξία γλίστρησε κρυφά στο σπίτι του φωτογράφου, φορτωμένος με τα λάφυρά του και του ζήτησε να τον φωτογραφίσει...
Τη συνέχεια την ξέρουμε, έγινε ποίημα και τραγούδι.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.