«Ονομάζεται
Κώστας Κάππος, είναι 37
ετών πατέρας ενός ανήλικου αγοριού. Στις 25 Απριλίου 1968 το απόγευμα
συνελήφθη. Κρατήθηκε στη Γενική Ασφάλεια ένα μήνα και μετά οδηγήθηκε στο
Διόνυσο. Βασανίστηκε ένα μήνα εκεί και τον ξανάφεραν στην Ασφάλεια Αθηνών, από
όπου οδηγήθηκε στη Λέρο. Καμία κατηγορία δεν απαγγέλθηκε εις βάρος του. Κανένας
μάρτυρας δεν τον κατάγγειλε για τίποτα. Η δουλειά του ήταν λογιστής. Αρτιμελής,
καλοφτιαγμένος, από τη φύση του. Το μόνο που δεν ήξερε ήταν η αντοχή του. Αυτή
την δοκίμασε στον Διόνυσο και αργότερα στο Μπογιάτι. Όσοι τον ήξεραν πριν,
είδαν ότι τόσο η φυσιογνωμία του, όσο και η διάπλαση του είχαν αλλοιωθεί. Τα
βασανιστήρια είχαν αλλοιώσει τη διάπλαση και τη μορφή του. Δεκαέξι βασανιστές,
εκτός από εκείνους που έδιναν μόνο ξύλο, όργωσαν κυριολεκτικά το κορμί του.
Νοσηρές διάνοιες, σατανικοί εφευρέτες. Τέσσερις στο Διόνυσο, 12 στο Μπογιάτι.
(…) 500 περίπου (οι) ώρες βασανιστηρίων, που συνολικά πέρασε σε μπουντρούμια,
φυλακές, στα κρατητήρια και στις απομονώσεις (…)».
(Απόσπασμα από το βιβλίο «Η Επανάσταση που
έρχεται»,
Επιλογή από άρθρα, κείμενα, συνεντεύξεις του Κώστα
Κάππου,
Τιμητική εκδήλωση για τον πρώην βουλευτή και
κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του ΚΚΕ, Κώστα Κάππο, από τον θάνατο του οποίου
συμπληρώθηκαν ήδη 12 χρόνια, διοργάνωσε χτες το βράδυ, το Ίδρυμα της Βουλής για τον
Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία και η Βιβλιοθήκη της Βουλής.
Στην εκδήλωση ήταν παρών ο Πρόεδρος
της Βουλής, Νίκος Βούτσης.
Την εκδήλωση άνοιξε με σύντομο
χαιρετισμό του, ο πρόεδρος του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων, Παύλος
Σούρλας, ο οποίος τόνισε ότι ο Κώστας Κάππος ανήκει σε εκείνους, που με την
αντίστασή τους εναντίον της δικτατορίας, έσωσαν την τιμή του ελληνικού λαού.
Από την πλευρά του, ο συντονιστής της εκδήλωσης, Τάσος Σακελλαρόπουλος,
υπεύθυνος των Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, είπε, μεταξύ άλλων, ότι ο
Κώστας Κάππος εξέφρασε «ένα είδος μετεμφυλιακού αγωνιστή της κομμουνιστικής
αριστεράς, που ενέταξε την κομμουνιστική αριστερά στην συγχρονία της εποχής
του».
«Αυτό που χαρακτήριζε τον Κώστα
Κάππο, ήταν η προσήλωσή του στα ιδανικά της εργατικής τάξης, η μαχητικότητα και
η εντιμότητα στον αγώνα για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από
άνθρωπο, για τον σοσιαλισμό» επισήμανε στην ομιλία του ο Γιώργος Λαμπρούλης,
αντιπρόεδρος της Βουλής και βουλευτής του ΚΚΕ.
Για την προσωπικότητα, το ήθος και
την αγωνιστικότητα του Κώστα Κάππου έκανε λόγο στην δική του ομιλία ο πρώην
Πρόεδρος της Βουλής, Απόστολος Κακλαμάνης, σημειώνοντας ότι ο Κώστας Κάππος δεν
θα δεχόταν ποτέ να χρησιμοποιούνται οι εξεταστικές επιτροπές της Βουλής, είτε
ως εφαλτήριο προσωπικής ανάδειξης, είτε ως χώρος χαμηλού επιπέδου αντιδικίας
μεταξύ βουλευτών, και μάλιστα εις επήκοον του πανελληνίου μέσω του τηλεοπτικού
διαύλου της Βουλής.
Ο κ. Κακλαμάνης είπε ότι ο Κώστας
Κάππος δεν ξεχώριζε τον μαρξισμό από την εφαρμογή του και, αναφερόμενος στην
γνωριμία μαζί του στις εργασίες για την αναθεώρηση του Συντάγματος το 1975,
είπε ότι το ΚΚΕ, τότε, διέθετε λίγους βουλευτές με τις δυνατότητες του Κώστα
Κάππου. Αναφερόμενος δε στο 1989, είπε ότι ο Κώστας Κάππος «έκανε αυτό που του
επέβαλλε η συνείδησή του και αυτό που πίστευε ότι επιβάλλουν οι αρχές του.
Διαχώρισε την θέση του, αλλά στάθηκε δίπλα στο ΚΚΕ».
«Ο Κώστας Κάππος ήταν μέσα σε ό,τι
ζωντανό εξελισσόταν» είπε στην ομιλία της σε παλιότερη εκδήλωση, η πρώην αναπληρώτρια υπουργός
Οικονομικών, Νάντια Βαλαβάνη, η οποία στην αρχή μίλησε για ένα τηλεοπτικό
ντοκουμέντο της 1ης Αυγούστου 1974, στο οποίο έχει καταγραφεί η απόλυση από τις
φυλακές της χούντας, των Κώστα Κάππου, Δ. Γόντικα, Γ. Φαράκου, Αγγ. Σωτήρη, της
ίδιας και του παλαίμαχου κομμουνιστή Αντ. Αμπατιέλου, τον οποίο, όταν ρώτησαν
για τα βασανιστήρια της χούντας, έδειξε προς τους Κώστα Κάππο και Δ. Γόντικα,
οι οποίοι βασανίζονταν αγνοούμενοι από τις οικογένειές τους, και με ψευδώνυμα -
με εκείνο του Κώστα Κάππου να είναι Ανέστης Ανέστης.
Όταν άλλοι
πανηγύριζαν για την επερχόμενη και διαρκή «ευημερία» που θα γνώριζε η Ελλάδα
στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη, εκείνος – άρθρο στην εφημερίδα «Τα Νέα» το 2000 -
τόνιζε: «Η κατάσταση για τη χώρα μας θα χειροτερέψει μετά την ένταξη στην
ΟΝΕ (…). Κατά συνέπεια θα έχουμε για τους εργαζόμενους λιτότητα χωρίς τέλος».
Η ορθότητα των
εκτιμήσεών του δεν προέκυπτε από κάποιες μαντικές ή προφητικές ικανότητες. Ήταν
απόρροια των ταξικών εργαλείων ανάλυσης της οικονομικής, κοινωνικής και
πολιτικής πραγματικότητας. «Εμείς – έλεγε στην «Ελευθεροτυπία» το
2004 – επιμένουμε στην πραγματικότητα, που είναι η ύπαρξη της ταξικής
πάλης και το διακηρύσσουμε πανηγυρικά ψηφίζοντας ΚΚΕ».
Ο Κάππος ήταν
ένας άνθρωπος που δεν έπαψε μέχρι την τελευταία στιγμή να ψάχνει, να σκέφτεται,
να αμφιβάλει, να αναζητά απαντήσεις: «… αν τα φαινόμενα ταυτίζονταν με
την ουσία, δεν θα χρειαζόταν καμία επιστήμη», επαναλάμβανε
μνημονεύοντας τον Μαρξ.
Δεν έχασε ποτέ
την εμπιστοσύνη του στον άνθρωπο. «Δεν υπάρχει αναλλοίωτη ανθρώπινη φύση,
έλεγε. Ο άνθρωπος μεταβάλλεται με την αλλαγή των κοινωνικών
συνθηκών. Απέναντι στους κήρυκες του ατομικού συμφέροντος υπάρχουν οι άνθρωποι
του πνεύματος, οι επαναστάτες, τα μαρξιστικά κόμματα που αγωνίζονται και
θυσιάζονται για την ανθρώπινη απελευθέρωση» έγραφε λίγο πριν το θάνατό
του («Ελευθεροτυπία», 2005).
Ο Κάππος ήταν
άνθρωπος της δράσης και της σκέψης. Όταν στην Ελλάδα έδιναν και έπαιρναν τα
ευρω-πανηγύρια, ο Κάππος με αφορμή την έλευση του ευρώ εξηγούσε: «… τώρα
που δεν θα μπορεί να υποτιμηθεί το εθνικό νόμισμα θα πιέζονται προς τα κάτω οι
μισθοί και τα μεροκάματα» («Νέα», 2000). «Η Αργεντινή δεν είναι
μακριά», έγραφε στην ίδια εφημερίδα, ήδη από το 2002.
Ο Κώστας Κάππος δεν
έπαψε ούτε στιγμή να υπερασπίζεται τις ιδέες του για μια καλύτερη κοινωνία. Το
έκανε με κάθε κόστος. Είτε στα κρατητήρια της χούντας, είτε ως βουλευτής του
ΚΚΕ από το 1974 μέχρι το 1989, είτε κατόπιν ως μισθοσυντήρητος λογιστής που
αρνιόταν να κρατάει τα λογιστικά μεγάλων εταιρειών που «εκμεταλλεύονταν
εργάτες».
«Την τιμή δεν
την χάνεις ό,τι κι αν πουν οι άλλοι. Την τιμή μόνος σου μπορείς να τη χάσεις, με
τα καμώματά σου», συνήθιζε – μνημονεύοντας τον Ζαχαριάδη - να λέει στους
φίλους του, χαμογελώντας με κείνο το δικό του χαμόγελο και κοιτώντας τους μέσα
από τα χοντρά γυαλιά του.
Ο Κάππος είχε
ένα ατράνταχτο επιχείρημα για τον λόγο που τον υποχρέωνε να κρατά ψηλά τη
σημαία της τιμής και του καθήκοντος: «Το όνομα ‘‘Κάππος’’ – έλεγε
- γράφεται με δύο ‘‘Πι’’. Το πρώτο ανήκει σ΄ εμένα, το δεύτερο ανήκει
στους άλλους…»
Ήταν συγκλονιστική στιγμή που θα
μείνει χαραγμένη στην μνήμη μας όλων όσων των έχουμε γνωρίζει από κοντά όταν
ήταν βουλευτής του ΚΚΕ και πήρε τον λόγο στην βουλή για να δηλώσει ότι καταψηφίζει
την κυβέρνηση Τζαννετάκη:
Κώστας Κάππος: «Ψήφισα
λευκό γιατί είμαι αντίθετος στη συνεργασία του Συνασπισμού με τη Νέα
Δημοκρατία»… «Πιστεύω επίσης ότι η συνεργασία αυτή είναι ολέθρια για το ΚΚΕ… Το
ΚΚΕ τείνει να υποταχτεί σε μικροαστικές και αστικές “εκσυγχρονιστικές” θέσεις…
Αποκορύφωμα αυτής της στάσης υποταγής είναι η στήριξη της κυβέρνησης της Νέας
Δημοκρατίας από τον Συνασπισμό… Βεβαίως, είμαι κατά της συνεργασίας του
Συνασπισμού και με το ΠΑΣΟΚ …».
άρθρο του Σπύρου Κομίνη που
δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» στις 2/4/2006:
«…Ένας θείος καλεί το ένα από τα δίδυμα να μείνει μαζί του, για να πηγαίνει σχολείο. Δεν υπάρχουν λεφτά και για τα δυο. Είναι δάσκαλος και αριστεροί. Σε λίγο απολύεται λόγω φρονημάτων. Σε ηλικία 9 ετών το παιδί –σ.σ αναφέρετε πάντα στον Κώστα Κάππο- που μαθαίνει γράμματα έχει μια εμπειρία που θα του κατευθύνει τη ζωή. Μια δεξιά συμμορία έχει ρίξει έναν ΕΑΜίτη στο έδαφος και τον χτυπάει με μανία. Εκείνος τους εκλιπαρεί να σταματήσουν.
«…Ένας θείος καλεί το ένα από τα δίδυμα να μείνει μαζί του, για να πηγαίνει σχολείο. Δεν υπάρχουν λεφτά και για τα δυο. Είναι δάσκαλος και αριστεροί. Σε λίγο απολύεται λόγω φρονημάτων. Σε ηλικία 9 ετών το παιδί –σ.σ αναφέρετε πάντα στον Κώστα Κάππο- που μαθαίνει γράμματα έχει μια εμπειρία που θα του κατευθύνει τη ζωή. Μια δεξιά συμμορία έχει ρίξει έναν ΕΑΜίτη στο έδαφος και τον χτυπάει με μανία. Εκείνος τους εκλιπαρεί να σταματήσουν.
Αυτή η σκηνή, ο πεσμένος αριστερός
που παρακαλάει, που ζητάει έλεος, είναι κάτι που δεν μπορεί να χωρέσει το μυαλό
του παιδιού. Αυτόματα σχηματίζεται στη συνείδηση του ο σκοπός. Και ο ρόλος που
θα παίξει στη ζωή του 0α είναι ο αριστερός που δεν παρακαλάει. Που δεν σκύβει
το κεφάλι.
Το κατάφερε. Και το πήγε μέχρι
τέρμα. Κι ήταν αυτός ο άνθρωπος ένα ζωντανό θαύμα. Ο «αίρων τας αμαρτίας του
κόσμου». Στην κηδεία του, ήταν τόσο γαλήνιος και περήφανος μέσα στο φέρετρο,
που νόμιζες ότι ήταν όρθιος.
Κατάφερε να σπουδάσει (Ανωτάτη
Βιομηχανική) και να γίνει λογιστής. Έμαθε «από μέσα» το καθημερινό δράμα του
εργάτη και αφιέρωσε τη ζωή του σ' αυτόν. Αναζητώντας τη γνώση. Συνεχίζοντας τη
δράση. Ήταν ο άνθρωπος που είχε κάνει τον υπέρτατο ηθικό άθλο (που ελάχιστοι
ήξεραν): Είχε συγχωρήσει τους βασανιστές του. Ήταν χριστιανοί οι βασανιστές
του. Του χτυπούσαν το πρόσωπο μέχρι που φεύγανε κομμάτια. Οι γιατροί αργότερα
έπρεπε να αφαιρέσουν με σπάτουλα τους σάπιους ιστούς και να πάρουν υγιείς
ιστούς από τα πόδια του για να κάνουν πλαστικές επεμβάσεις. Οι ουλές ήταν οι
σφραγίδες της χριστιανικής αγάπης στο σώμα του. ….
Ο ίδιος ήταν άθεος . Δεν ήθελε τη
διαιώνιση της παραγωγής οπίου. Δεν πίστευε στη χρησιμότητα κοινωνικών
παυσίπονων. Ήθελε θεραπεία των κοινωνικών ασθενειών. Και είχε βαθιά θρησκευτική
πίστη στη νομοτέλεια του σοσιαλισμού. Βαθιά πίστη στον λαό και στη σοφία του.
Όταν του λέγανε να κοιτάξει λίγο γύρω του, να κοιτάξει λίγο γύρω του, να δει το
χάλι του κόσμου, την αμορφωσιά, την υποταγή, τον γουρουνισμό της κατανάλωσης,
δεν ήθελε ν' ακούσει κουβέντα. «Ήξερε» ότι ο λαός δεν είναι όπως τον
παρουσιάζουν. Διαισθανόταν αυτό που δεν βλέπουμε εμείς...
Περιφρονούσε το χρήμα. Έστελνε τη
μισή του βουλευτική σύνταξη στον Φιντέλ, ως συμβολική βοήθεια στην κουβανική
επανάσταση.
Ίσως ήταν ο μόνος κομμουνιστής στον κόσμο που αισθάνθηκε την ανάγκη να λογοδοτήσει. Έπεσε με τα μούτρα στη μελέτη για να βρει τις αιτίες της ανατροπής και της διάλυσης. Τη στιγμή που οι άλλοι «την έκαναν» με ελαφρά πηδηματάκια για να γλείψουν τους παντοδύναμους πια καπιταλιστές και τα κόμματα τους, εκείνος ζήτησε συγγνώμη για τα λάθη του. Είχε επίγνωση της ευθύνης του αξιωματικού για την τύχη των στρατιωτών του.
Ίσως ήταν ο μόνος κομμουνιστής στον κόσμο που αισθάνθηκε την ανάγκη να λογοδοτήσει. Έπεσε με τα μούτρα στη μελέτη για να βρει τις αιτίες της ανατροπής και της διάλυσης. Τη στιγμή που οι άλλοι «την έκαναν» με ελαφρά πηδηματάκια για να γλείψουν τους παντοδύναμους πια καπιταλιστές και τα κόμματα τους, εκείνος ζήτησε συγγνώμη για τα λάθη του. Είχε επίγνωση της ευθύνης του αξιωματικού για την τύχη των στρατιωτών του.
Είχε αίσθημα ευθύνης του πολιτικού
απέναντι στους ψηφοφόρους του. Έγραψε βιβλίο, το μοναδικό στο είδος του, για το
τι πήγε στραβά. Και τι πρέπει να γίνει. Αυτό ενόχλησε εκείνους που δεν την
κοπάνησαν μεν από τις πολιτικές τους θέσεις, αλλά συνεχίζουν σαν να μην συνέβη
τίποτα. Και δεν του φέρθηκαν σωστά. Του στέρησαν τη δυνατότητα να εκφράζεται.
Αλλά το άντεξε κι αυτό.
Σε ένα αφιέρωμα στο πριν γράφει ο Γιάννης ελαφρός: Κι
ύστερα ήρθε η έκπληξη. Το έργο του Κώστα Κάππου Κριτική του σοβιετικού
σχηματισμού, το οποίο πρωτοεκδόθηκε το 2000 ύστερα από πολύχρονη έρευνα,
αποδομεί από μαρξιστικές θέσεις τη λογική του «υπαρκτού σοσιαλισμού»,
τονίζοντας ότι στη Σοβιετική Ένωση κι αλλού δεν υπήρχε σοσιαλισμός, αλλά ένας
ιδιαίτερος κοινωνικός σχηματισμός με ανταγωνιστικές τάξεις (διευθύνουσα -
εκτελούσα). «Το περιεχόμενο του βιβλίου δεν συμφωνεί με τις αντιλήψεις που είχα
πριν από τη μελέτη και τις απόψεις που εκπροσωπούσα ως μέλος του ΚΚΕ», γράφει ο
Κ. Κάππος στην εισαγωγή της πρώτης έκδοσης. Πρωτοφανής ειλικρινής παραδοχή! Κι
έτσι, αυτός ο «δογματικός», αλλάζει απόψεις δημόσια, με εργαλείο όμως πάντα το
μαρξισμό. Και βρίσκεται και πάλι ανέστιος, από το κόμμα του το ΚΚΕ. Σε αυτή την τέταρτη εποχή συναντάμε ξανά το
προκλητικό παράδοξο ενός Κάππου ανατρεπτικού. Επίμονος μαρξιστής, αλλά
χωρίς παρωπίδες. Οπαδός της αναγκαιότητας του κόμματος, αλλά μοναχικός.
Ισχυρογνώμων, αλλά και ικανός να ακούσει και να αλλάξει. Το τρίτο κύμα του
κομμουνισμού θα αντλήσει την ποίησή του από το μέλλον. Αλλά σε αυτούς τους
στίχους θα ξαναγραφούν με νέο τρόπο ορισμένα από τα χαρακτηριστικά που
ενσάρκωσε ο Κώστας Κάππος: η ταξική αδιαλλαξία και η περιφρόνηση της αστικής
τάξης, η πεισματική ανιδιοτέλεια, η μαρξιστική αναζήτηση, η επαναστατική
επιλογή, η αίσθηση της ιστορικότητας του κομμουνιστικού κινήματος.
Στον προθάλαμο της αίθουσας εκδηλώσεων του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων
(Λ. Αμαλίας 22-24, είσοδος από την οδό Σουρή), θα διαρκέσει έως τις 2
Νοεμβρίου, έκθεση για τον Κώστα Κάππο, που θα περιλαμβάνει προσωπικά
αντικείμενα, βιβλία, φωτογραφικό υλικό και αποσπάσματα από τις τοποθετήσεις του
σε διάφορες περιόδους του κοινοβουλευτικού του βίου.
ΠΗΓΕΣ: ΑΠΕ, enicos-Μπογιόπουλος, ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ, ΠΡΙΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.