Χαιρετώντας μια παρέλαση που προσπέρασε (του Θανάση Σκαμνάκη)

 

Πρόκειται για μια πολύ σπουδαία και παλιά ταινία, του 1950, που θεωρείται πλέον κλασική, «Η λεωφόρος της Δύσης». Την είχε σκηνοθετήσει ο Μπίλι Γουάιλντερ. (Προς το τέλος της ζωής του, είχε περάσει τα 90, κάποιος δημοσιογράφος τον ρώτησε ποια ήταν η καλύτερη ταινία του: «Το θωρηκτό Ποτέμκιν», απάντησε. Μικρή παύση. Μόνο που …δυστυχώς δεν την έκανα εγώ! 

Ήταν τα χρόνια που οι κριτικοί σε Ελλάδα, Ευρώπη και κόσμο, ακόμα και κάποιοι που υπήρξαν πριν ή και δήλωναν ακόμη αριστεροί, δεν περιλάμβαναν ούτε μια ταινία του Αϊζενστάιν στις 100 καλύτερες του 20ου αιώνα). Στην ταινία, λοιπόν, του Γουάιλντερ πρωταγωνιστεί μια εποχή, τα πρόσωπα απλώς δραματοποιούν τα χαρακτηριστικά. Ένας αποτυχημένος σεναριογράφος και μια μεγάλη, αλλά πλέον αζήτητη, δόξα του βουβού κινηματογράφου, διασταυρώνουν τις ψευδαισθήσεις τους και καταλήγουν σε τραγωδία. Δεν μπορούν να καταλάβουν, δεν ανήκουν στη νέα εποχή. Δεν γελούν τους άλλους, πρώτα τον εαυτό τους γελούν. Προσπαθούν να ξαναζήσει η μεν, να ζήσει ο δε, μια δόξα όπως την ξέρουν ή όπως την έχουν φανταστεί. Αλλά αυτό που γνωρίζουν δεν περνάει πια. Θες γιατί είναι η παρακμή μιας ιστορικής εποχής, θες γιατί αυτοί αδυνατούν να βρουν το στίγμα των αναζητήσεων και των ενδιαφερόντων του νέου κόσμου, βρίσκονται πάντα «δυό πόντους έξω απ’ τη ζωή».

Ο βουβός κινηματογράφος πάλιωσε και ο ομιλών επελαύνει, αφήνοντας πίσω του τα πτώματα του παλιού. Η νέα εποχή, του κινηματογράφου και γενικώς, το Χόλιγουντ και όλα όσα συμβολίζει και το ακολουθούν, δεν καταλαβαίνει από αισθήματα και τέτοια, μονάχα στεγνούς υπολογισμούς (όχι μόνο οικονομικούς). Ο μύθος έχει πολλές εφαρμογές. Και όπως πάντα αφορά ανθρώπους και ζωές, που συνθλίβονται μέσα στη νοσταλγία.

Λέει κάποια στιγμή ο πρωταγωνιστής για την παλιά δόξα: «Ακόμα χαιρετά μια παρέλαση που την προσπέρασε εδώ και χρόνια».
Εν τω μεταξύ εμείς παρακολουθώντας την ταινία μπορεί και να δακρύζουμε για τα τραγικά αδιέξοδα που γεννούν οι αυταπάτες των περασμένων μεγαλείων, μπορεί και να ειρωνευόμαστε τους ανθρώπους που έμειναν καθηλωμένοι σε μια προηγούμενη εποχή αλλά έχω την εντύπωση μερικές φορές πως στο καλό δωμάτιο έχουμε έτοιμη τη στολή με την οποία θα βγούμε να χαιρετήσουμε τη δική μας παρέλαση, νομίζοντας πως ακούμε την προετοιμασία της.

ΠΗΓΗ: ΠΡΙΝ