Δημήτρης Γράψας: Αποχαιρετισμός στον Κώστα Τζιαντζή

Πόσο δύσκολο είναι να μιλήσω σήμερα εδώ ρε Κώστα; Τι να πρωτοπώ;

 Δυσκολεύομαι πολύ, εσύ θα το καταλάβαινες, και μ’ ένα γλυκό χαμόγελο κι ένα χάδι, μετά από ένα αργόσυρτο σήκωμα του χεριού σου, θα το έδειχνες.

Το ξέρουν αυτό το χαμόγελο κι αυτές τις κινήσεις πολλοί από τους παρευρισκόμενους εδώ. Το ξέρουν πιο καλά απ’ όλους η αγαπημένη σου Μαριάννα, η Μαρία και ο Δημήτρης. Μα το αναγνωρίζουν και οι εκατοντάδες δικοί σου άνθρωποι, αυτοί που από την στιγμή που πληροφορήθηκαν  το αναπάντεχη είδηση, πρώτα έκλαψαν και  μετά οργίστηκαν για όσα δε πρόλαβαν να σου πουν και να κάνουν μαζί σου. Στο τέλος όμως μείνανε μ’ ένα πικρό χαμόγελο στο στόμα, θυμούμενοι μια μοναδική- από τις χιλιάδες μοναδικές ιστορίες, που γέμισαν την πολυτάραχη ζωή σου και είχαν την τύχη να την μοιραστείς μαζί τους.

Αυτές οι μυριάδες μοναδικές ιστορίες θα συντροφεύουν από τούδε και στο εξής τις παρέες που θέλουν ν’ αλλάξουνε τον κόσμο. Στόμα με στόμα, θα ταξιδέψουν στ’ απέραντα του  χώρου και του χρόνου, θα φτάσουν ως και σε επαναστάτες που δεν έχουν ακόμη γεννηθεί. Έτσι που αυτοί θα λένε: «Αυτό θα ‘κανε ο Κώστας Τζιαντζής, αυτό πρέπει να κάνουμε και ‘μεις»

Και θα σαι Κώστα, οδηγός, φάρος και παράδειγμα για τις νεότερες γενιές, που θα σκύψουν και θα μελετήσουν το έργο σου, την στάση ζωής σου, τις ακλόνητες αφετηριακές αρχές που διαπερνούσαν κάθε σου επιλογή.

 Εμείς εδώ από το σκοτεινό 2011, τόσο φτωχότεροι από την απουσία σου, μόνο οδηγίες χρήσης για την βαθύτερη κατανόηση του έργου και των πράξεων σου, μπορούμε να στείλουμε στο φωτεινό μας μέλλον.

 Σύντροφοι του μέλλοντος!

 Για να γνωρίσετε αυτόν τον μεγάλο επαναστάτη, μη προσπαθήσετε ποτέ να δείτε χωριστά τον Κώστα και τον σύντροφο Τζιαντζή. Ήταν μια καθολική και αδιάσπαστη ενότητα. Ο Κώστας ήταν από την κορφή ως τα νύχια ένα άλμα: Από τη εποχή των ηρωικών και μυθιστορηματικών φυσιογνωμιών της τρίτης διεθνούς και της επαναστατικής εποποιίας του πρώτου μισού του προηγούμενου αιώνα, ως στην εποχή της πανανθρώπινης Κομμουνιστικής χειραφέτησης. Ήταν άνθρωπος απ’ το παρελθόν και το μέλλον μαζί. Κυρίως όμως από το μέλλον. Και η ζωή του, μια γέφυρα ανάμεσα τους.

 Από την πρώτη στιγμή που μ’ ένα μεγάλο σάλτο παράτησε μια στρωμένη αστική ζωή και βρέθηκε στην γειτονιά του προλεταριάτου, που από Κωνσταντίνος έγινε  Κώστας και τόσο αγαπήθηκε από χιλιάδες ανθρώπους, μελέτησε και λάτρεψε την λαϊκή κουλτούρα. Της υποκλίθηκε, όχι όμως άνευ όρων. Σα φακός που δείχνει τον δρόμο μπροστά κι όχι σα καθρέφτης που αντανακλά. Θεωρούσε ότι όρος για την συγκρότηση της εργατικής τάξης σε τάξη για τον εαυτό της, ήταν η ηγεμονία μιας νέας προλεταριακής ηθικής, που δε θα διαμορφωθεί μηχανικά σαν αντανάκλαση των υλικών συμφερόντων της, αλλά μέσα στην ταξική πάλη και στην γιγάντια ιστορική αναμέτρηση του κόσμου της εργασίας με τον κεφάλαιο. Μια ηθική που θα διέπεται από το ηρωικό της πνεύμα, την ατσαλένια της θέληση και την ιστορική της ανωτερότητα. Την ακλόνητη σιγουριά για τον σύντροφο και τον σκοπό, την συνεχή αμφισβήτηση για τα μέσα.

 Ο Κώστας ήταν πάντα δίπλα στους συντρόφους και στους φίλους του. Όχι μόνο στις δύσκολες στιγμές, εκεί που μηχανικά τείνουν να βρίσκονται όλοι, αλλά και στις ταπεινές, στις υπαναχωρήσεις και στους κλονισμούς. Εκεί που οι πολλοί τείνουν να κατακεραυνώσουν και να καταγγείλουν. Δεν χάριζε κανέναν στον αντίπαλο. «Να είμαστε αδιάλλακτοι με τις απόψεις μας, διαλλακτικοί με τους ανθρώπους», έλεγε και τόσο όμορφα συμπύκνωνε, ας μου επιτραπεί αυτή η θεωρητική ακροβασία-τόσο άρεσαν άλλωστε αυτές στον σ. Τζιαντζή- την ουσία ενός επαναστατικού ουμανισμού.

 Το πρώτο δώρο που μου είχε κάνει στην εφηβική ζωή μου ήταν δυο βιβλία. Το μανιφέστο και το κιβώτιο του Άρη Αλεξάνδρου. Άλλη μια αδιάσπαστη ενότητα στην κοσμοαντίληψη του Κώστα. Χωρίς την κουλτούρα, φτιάχνονται τα μονοδιάστατα στελέχη του κομματικού σωλήνα κι όχι οι επαναστάτες της συγκλονιστικής μας εποχής, αυτή ήταν θεμελιακή γι’ αυτόν αρχή. Έτσι και στις κατοπινές μας συζητήσεις ο Κάφκα, ο Μπαλζάκ ή ο Αλεξάνδρου δεν εκτοπίζονταν από τους κλασσικούς του μαρξισμού, αλλά τους συμπλήρωναν.

 «Το μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος Δημήτρη, που βέβαια το χεις διαβάσει, αλλά πρέπει να το ξαναδιαβάζουμε συχνά» μου είχε πει τότε με την συνηθισμένη του βαριά φωνή, εκτοξεύοντας μια κολακεία σ’ έναν 14χρονο που σίγουρα δε χρειαζότανε, μιας και ο θαυμασμός μου για το πρόσωπο του ήταν δεδομένος. Δεν απάντησα τότε, ότι όχι, προφανώς δε το χω διαβάσει, ούτε κατάλαβα γιατί το είπε.

 Πολλοί βέβαια δε κατάλαβαν ούτε αργότερα γιατί ο Κώστας πάντα κολάκευε τον συνομιλητή του.   Δεν είχε καμία σχέση με την αστική κολακεία αυτή του η συνήθεια, ούτε με την αναπαραγωγή της στους κόλπους της Αριστεράς, που στοχεύει στο μανιπιουλάρισμα και τον έλεγχο. Ο Κώστας στόχευε στο να καταστήσει τον σύντροφό του ισότιμο συνομιλητή, να του δείξει τον σεβασμό του και ταυτόχρονα τις απαιτήσεις που είχε από αυτόν. Κάθε του κολακεία ισοδυναμούσε με δέκα μέρες διάβασμα, με στύψιμο του μυαλού κι επίπονη προσπάθεια. Σου έδειχνε τον δρόμο, με επιτακτική και σφοδρή ευγένεια, σου έλεγε ότι πρέπει να σηκώσεις τον πήχη των προσωπικών σου επιδιώξεων. Έτσι που καμιά φορά η αποτροπή της απογοήτευσής του, γινότανε το μεγαλύτερο κίνητρό σου.

 Δεν μιλούσε ποτέ για τον εαυτό του, ούτε συνήθιζε να εξιστορεί σε πρώτο ενικό «μεγάλα κατορθώματα του παρελθόντος». Τον συγκινούσε και τον όριζε το «εμείς», είχε ατελείωτη απέχθεια στη προσωπική ανάδειξη και στην δραματουργία.

 Είχε ακλόνητη εμπιστοσύνη και σεβασμό στον κόσμο του αγώνα και ιδιαίτερα στην αυθόρμητη επαναστατική τάση της εργατικής τάξης. Δεν μου είχε πει ποτέ τα μυστικά των χειρισμών στην εξέγερση του Πολυτεχνείου, δεν είχε αναφερθεί ποτέ σε άλλους μύθους που πλανώνται πάνω από το όνομά του. Μα συχνά-πυκνά, με έντονη αυτοκριτική, μίλαγε για την πρωτοβουλία της μετωπικής συγκρότησης του κόσμου του Πολυτεχνείου, της εξέγερσης του 73 αλλά και της εξέγερσης και της επανάστασης που είχανε μπροστά τους, που αυτός εισηγήθηκε στο Κόμμα και κόπηκε από τον Μηχανισμό, στο όνομα της συμπόρευσης αυτών που αργότερα ονομάστηκαν και «δυνάμεις της αλλαγής». Έτσι μιλούσε για το παρελθόν, για όσα δεν έγιναν και μένει να γίνουν.

 Ο Κώστας Τζιαντζής έκλεινε πάντα τις συζητήσεις του με την ακλόνητη επαναστατική αισιοδοξία για το μέλλον. Μας καλούσε να προετοιμαστούμε για την μεγάλη μάχη που κυοφορείται αντικειμενικά και θα κριθεί υποκειμενικά, «διαβάζοντας» από την μια τις ανώτερες κρισιακές τάσεις του σύγχρονου καπιταλισμού -πολύ προτού η κρίση απασχολήσει την δημοσιολογία- και από την άλλη την ανωριμότητα των επαναστατικών και κομμουνιστικών δυνάμεων.

 Αυτός είναι ο δρόμος. Δε μας επιτρέπεται να τον τιμήσουμε αλλιώς.

 Κάθε φορά που θα στεκόμαστε ασπίδα σ’ ένα κατατρεγμένο

 Κάθε φορά που θα αγαπάμε σε βάθος ένα σύντροφό μας, κάθε φορά που θα μπορούμε να κοιτάμε στα μάτια της ψυχής του

Κάθε φορά που θα αντιλαμβανόμαστε τα μεγάλα πολιτικά ζητήματα πρωτα απ’ όλα σαν ζητήματα προσωπικής στάσης

 Κάθε φορά που θα σκεφτόμαστε με βάση το ιστορικό και το στρατηγικό, κι όχι με βάση το πρόσκαιρο και το ταπεινό

 Θα τιμάμε τον μεγάλο σύντροφο, φίλο κι αδερφό, επαναστάτη και Κομμουνιστή Κώστα Τζιαντζή

Κι όταν ο κόσμος μας θα καίγεται, όταν τα γεφύρια πίσω μας θα κόβονται, αυτός θα είναι εκεί να μας θυμίζει τις μέρες που αξίζουμε

πηγή: η Λέσχη