Αλβανία: Κατεδαφίσεις για χάρη του μεγάλου τουριστικού κεφαλαίου, (του Σταμάτη Κυριάκη)

Οι κατεδαφίσεις  κτηρίων στις παράκτιες κυρίως περιοχές  της νότιας Αλβανίας έχουν γίνει αντικείμενο διένεξης ανάμεσα στην Ελληνική και Αλβανική κυβέρνηση.

Στην Ελλάδα παρουσιάζεται ως μια επίθεση ενάντια στην Ελληνόφωνη μειονότητα της νότιας Αλβανίας. Περίπου ως μια προσπάθεια των Αλβανών «να διώξουν τους Έλληνες και να γκρεμίσουν τα σπίτια τους».

Τι συμβαίνει λοιπόν στην Αλβανία συνολικά και ειδικά στην νότια πλευρά της; Ακόμα περισσότερο τι συμβαίνει στις παράκτιες περιοχές της;

Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Εμβέρ Χότζα  δημιουργήθηκε ένα γενικό κομφούζιο σχετικά με το ιδιοκτησιακό. Αφορούσε  σε εκτάσεις γης, λατομεία, εργοστάσια, δασικές εκτάσεις,  πολυκατοικίες, πηγές, λίμνες  κλπ. Επικράτησε για χρόνια μια περίεργη κατάσταση όπου όποιος είχε τα μέσα και την δύναμη καταπατούσε ότι μπορούσε. Ακόμα και μεγάλες επιχειρήσεις έγιναν βορά στα χέρια μαφιόζων που τις θεώρησαν ντε  φάκτο ιδιοκτησία τους. Οι περισσότεροι υπερασπίστηκαν ότι θεωρούσαν δικό τους με τα όπλα.

Το  χάος συνεχίστηκε και εντάθηκε με την αρπαγή από τις πυραμίδες-τράπεζες των αποταμιεύσεων των αφελών εργατών που περίμεναν τόκο 10% …το μήνα.

Όταν ηρέμησαν τα πράματα ακολούθησε η …ανάπτυξη.

Η κουλτούρα του νέου μικροϊδιοκτήτη – μαφιόζου – καλλιεργητή – εξεγερμένου – εργαζόμενου στο εξωτερικό  (πολλές φορές όλα σε ένα) συμπυκνώνεται στο πυρετώδες όνειρο της οικονομικής επιτυχίας.

Στις περιοχές κοντά στη θάλασσα τα τελευταία χρόνια υπάρχει ένας πρωτοφανής και άναρχος οικοδομικός οργασμός. Ο καθένας χτίζει όπου μπορεί και ό,τι μπορεί χωρίς οικοδομική άδεια , χωρίς πολεοδομική άδεια, συχνά χωρίς καν τίτλους ιδιοκτησίας. Πιστεύει δε ότι έτσι θα ωφεληθεί σύντομα από την επερχόμενη τουριστική ανάπτυξη.Ήδη από την Κέρκυρα αλλά και από διεθνή γραφεία οργανώνονται εκδρομές στις ακτές της νότιας Αλβανίας που έχουν δημιουργήσει μεγάλες προσδοκίες στον πληθυσμό.

Οι Αλβανοί εργαζόμενοι την πάτησαν μια φορά με τις παρατράπεζες και  μυαλό δεν βάζουν. Ετοιμάζονται να την ξαναπατήσουν.

Η Κυβέρνηση Ράμα προσπαθεί να βάλει τα πράματα στην θέση τους ως εξής:

Φτιάχνει ένα νέο υπερ-νόμο που καθορίζει τους πολεοδομικούς κανόνες και τους κανόνες δόμησης   σε όλη τη χώρα και κυρίως στις υπό τουριστική  ανάπτυξη περιοχές. Δίνει περιθώριο χρόνου στους ιδιοκτήτες παράνομων κτισμάτων να πάρουν τις (πενιχρές) αποζημιώσεις και να εγκαταλείψουν τα μικρά ξενοδοχεία που έχουν κατασκευάσει η βρίσκονται υπό ανέγερση. Εν συνεχεία στέλνει μπουλντόζες, στρατό και αστυνομία  και κατεδαφίζει τα κτήρια. Αυτό δεν γίνεται μονάχα στους Δρυμάδες σε δύο κτήρια  όπου έδειξαν τα ΜΜΕ  αλλά σε ολόκληρο το μέτωπο των δυτικών ακτών της νότιας Αλβανίας που είναι τουριστικά εκμεταλλεύσιμη.

Η εικόνα του επισκέπτη σήμερα σε αυτές τις πανέμορφες ακτές συμπληρώνεται από πολυώροφα κτήρια μισοτελειωμένα ή μισογκρεμισμένα από το κράτος. Η κυβέρνηση της Αλβανίας προφανώς επιδιώκει να διαμορφώσει ένα τουριστικό περιβάλλον  που να είναι υπολογίσιμο από ξένα ή ντόπια κεφάλαια που ελπίζει ότι θα εισρεύσουν στις παρθένες ακτές τις Αλβανίας  και να μην αφήσει να αχρηστευτούν οι πλέον αξιοποιήσιμες περιοχές από μια αυθόρμητη επέλαση της μικροϊδιοκτησίας.

Ο κίνδυνος να μετατραπεί η νότια Αλβανία σε έναν ακατάλληλο,  βρώμικο  και φτηνό τουριστικό προορισμό είναι υπαρκτός και μπορεί κανείς να τον δει στις ακτές από τους Άγιους Σαράντα ως τους αρχαιολογικούς χώρους του Βουθρωτού ή και βόρεια μέχρι την Αυλώνα. Θα μπορούσε να δει κανείς και με συμπάθεια την επιχείρηση αυτή της Αλβανικής κυβέρνησης αναλογιζόμενος τις δικές μας πολεοδομικές περιπέτειες.

Δεν είναι όμως έτσι ακριβώς.

Η Αλβανική κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται για το πολεοδομικό χάος σε όλη την Αλβανία αλλά μόνο για τις περιοχές που μπορούν να δώσουν μεγάλα έσοδα.

Ο τουρισμός για την Αλβανική οικονομία είναι ένας δυναμικά αναπτυσσόμενος τομέας.

Η κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται να τα πάρει από τους μικροϊδιοκτήτες ξενοδοχείων και rooms to let σε ένα άναρχο και απαξιωμένο τουριστικό περιβάλλον αλλά να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για να εξυπηρετήσει  το μεγάλο τουριστικό κεφάλαιο.

Προφανώς και δεν την ενδιαφέρει να ανοίξει έναν καυγά με την ελληνική κυβέρνηση. Ούτε να εκδιώξει τους ελληνόφωνους κατοίκους της νότιας Αλβανίας σε μια προσπάθεια εθνοκάθαρσης.  Άλλωστε τα μειονοτικά χωριά και οι ιδιοκτησίες στην ενδοχώρα δεν ενοχλούνται. Εκείνο που ενδιαφέρει πάνω από όλα είναι να πουλήσει ένα αποδοτικό και ελκυστικό περιβάλλον για το μεγάλο τουριστικό κεφάλαιο. Δεν είναι τυχαίο που  το σχέδιο νόμου καταρτίστηκε από ειδικούς στο εξωτερικό.

Η ελληνική κυβέρνηση κάνει ότι υπερασπίζεται την ελληνική μειονότητα της νότιας Αλβανίας  όχι γιατί την έπιασε ο πόνος αλλά γιατί φοβάται ότι μια αναπτυγμένη τουριστικά νότια Αλβανία θα πάρει κομμάτι από την πίτα.

Εν κατακλείδι: Ο Ράμα κάνει ότι ενδιαφέρεται για το περιβάλλον και τον πολιτισμό. Οι μειονοτικοί κάνουν ότι είναι θύματα εθνικιστικού εξανδραποδισμού και η Ελληνική κυβέρνηση κάνει ότι τους …υπερασπίζεται.

ΠΗΓΗ:  - Kommon