Δέκα κορίτσια και δυό χρυσάνθεμα (του Θανάση Σκαμνάκη)

Όταν συμβαίνουν γεγονότα έχουμε τη δυσκολία να τα αξιολογήσουμε. Όταν δε συμβαίνουν έχουμε τη δυσκολία να τα ανακαλύψουμε. Και κάθε φορά, και στην πρώτη περίπτωση και στη δεύτερη, οι δύσπιστοι παραμένουν δύσπιστοι και οι εύπιστοι παραμένουν επιρρεπείς στη θριαμβολογία. Δεν ξέρω αν αυτή είναι η φύση των πραγμάτων ή των ανθρώπων, αλλά νομίζω πως και οι δυο και ωφελούν και βλάπτουν, καθένας με το δικό του τρόπο. Και θα βλάπτουν αν δεν υπάρχει μια συλλογική έκφραση που θα χωνεύει τα αντίθετα, θα τα απελευθερώνει και θα τα τιθασσεύει ταυτόχρονα, ώστε να βγαίνει καταστάλαγμα και προοπτική.

Μια εισαγωγή “μεγαλειώδους” στόχευσης της οποίας “μερικό” φαινόμενο είναι τα γεγονότα των ημερών μας. Τα “μερικά” ωστόσο (εκτός του ότι ως μερικά μπορούν να οδηγήσουν στο γενικό), έχουν τη δυνατότητα να πιστοποιήσουν, πλην της “βασικής” ή “κυρίαρχης” αντίθεσης, και τις πολλαπλές αντιθέσεις στη σκέψη και στην πράξη, που χρόνια τώρα υπάρχουν ή παρασιτούν στο σώμα της ευρύτερης Αριστεράς και των ανθρώπων της, και οι οποίες δεν βρίσκουν απάντηση, λύση, λύτρωση, κακοφορμίζουν, εκχέονται, εκφωνούνται και ξαναγυρίζουν ως παλιά αρρώστεια με την εμφάνιση καινούργιας. Όπως το βλέπω εγώ, φυσικά.

Και γι’ αυτό θα κάνω μια όχι και τόσο ομαλή προσγείωση στο επίκαιρο και “μερικό” θέμα των ημερών.          

Μεγάλη ταραχή προκλήθηκε με τις κοπέλες που χόρευαν στην αιθρία της παρέλασης στη Νέα Φιλαδέλφεια, υπό τους ήχους των πολεμικών (πρώτη φορά στο δήμο από τη μεταπολίτευση, όπως λέγεται) εμβατηρίων. 
Ξεσηκώθηκε θύελλα αποδοκιμασίας από την “πατριωτική” πτέρυγα. Τι ντροπή, τι αίσχος, τι ασέβεια!..
Ξεσηκώθηκε θύελλα αποθέωσης από την άλλη πλευρά. Τι φαντασία, τι ωριμότητα, τι θάρρος!..

Πριν συνεχίσω, να πω ότι η Νέα Φιλαδέλφεια έχει έναν επί πλέον συμβολισμό, που δεν είδα να έχει αναφερθεί. Εκεί, πριν μερικά χρόνια, οι μπράβοι του μεγαλοεπιχειρηματία ιδοκτήτη της ομάδας, με αφορμή την υπόθεση του γηπέδου, διέλυαν συνεδριάσεις δημοτικών συμβουλίων, έκαναν επιθέσεις στο δήμαρχο, κατέλαβαν τα γραφεία της λαϊκής συνέλευσης και της “Στρούγγας”, επέβαλαν καθεστώς κυριαρχίας στην πόλη, έως ότου βγει -όπως βγήκε- ένας δήμαρχος, ο σημερινός, πρόθυμος να “συνεργαστεί” με τον επιχειρηματία… Ή μήπως το πρόθυμος ήταν προϋπόθεση της επιλογής και εκλογής;
Μια μικρογραφία της χώρας! 

Ας παραστήσω τώρα τον αντικειμενικό (κανονικά, όχι όπως δημοσιογράφος σε κανάλι). Θα παραθέσω απόψεις. Δεν με απασχολούν οι “πατριώτες”. Ας παρακολουθήσουμε την πλευρά των διθυράμβων.
Ακούω σκέψεις: Και τι έγινε; Με τέτοια δεν πέφτουν κυβερνήσεις! Μια ακόμα ενέργεια με τη λογική του θεάματος, αναπαραγωγή του κυρίαρχου μοντέλου! Στην τελική ποια πρόταση έχουν;

Είναι σαν εκείνο που έλεγε ο Αναγνωστάκης σ’ ένα ποίημά του ότι με στίχους δεν πέφτουν κυβερνήσεις, κάπως έτσι. Στη χούντα ήταν.
Το γεγονός (κατά το ποίημα) πως οι στίχοι δεν ρίχνουν κυβερνήσεις τους καθιστά πιθανόν ανωφελείς!..
Που πάει να πει πως αν η πολιτική δεν ενδιαφέρεται για τους στίχους, άλλο τόσο δεν θα ενδιαφέρονται και οι στίχοι για την πολιτική!..     

Οπότε ερχόμαστε στο ερώτημα, που θα έθετε ένας ποιητής με οξύτητα, ένας μαθητής του λυκείου με συμπάθεια κι ένα κομματικό στέλεχος με βεβαιότητα, μήπως η ποίηση είναι αχρείαστη πολυτέλεια; Μήπως μια παραπλάνηση, μια απάτη;

Κατά την ίδια έννοια, μήπως οι πράξεις είναι ματαιότητα; Αν η πολιτική είναι αμεσότητα, αν κάθε πράξη πρέπει να αξιολογηθεί με βάση τον πίνακα μέτρησης της άμεσης και κυρίως της στρατηγικής αποτελεσματικότητας, η αλληλεγγύη, η συμπαράσταση σε δοκιμαζόμενους, η αντίσταση σε προκλήσεις, η αγανάχτηση, είναι μοιραίες ενέργειες άνευ περαιτέρω ουσίας, πέραν της ψυχοθεραπευτικής.

Οπότε η ποίηση, όπως και η κινηματογραφική ταινία που παρακολουθήσαμε στην αίθουσα, ή ακόμα κι εκείνη που παρακολουθήσαμε με πίτσα και μπύρες στην τηλεοπτική οθόνη, έχει μονάχα μια αποστολή, να θεραπεύσει, όσο μπορεί, τις ψυχοσωματικές διαταραχές μας και μέσω αυτού την πολιτική προσωπική υπόστασή μας.
Ύστερα, υγιείς ψυχαγωγημένοι πολίτες μπορούμε να αναλάβουμε τους πολιτικούς μας ρόλους.

Να λοιπόν που ανακαλύψαμε δια της μαιευτικής μεθόδου κάποια πολιτική χρησιμότητα της ποίησης, του κινηματογράφου, της τέχνης εν γένει, και κατ’ επέκταση, θα μπορούσα να πω, των πράξεων που σκοπεύουν να ταράξουν τα νερά αλλά δεν εντάσσονται σε ένα “σχέδιο”.

Μια πιο συγκεκριμένη ωφέλεια δεν καταγράφεται. Δεν πέφτουν οι κυβερνήσεις με στίχους, ούτε με ακτιβισμούς!..  

Στο κάτω κάτω, σε ένα τοπίο που αποσυντίθεται τι νόημα έχει αν φροντίζεις σε μια γωνιά δυό χρυσάνθεμα; Αργά ή γρήγορα θα μαραθούν αφήνοντας μια ακόμη αίσθηση αποτυχίας. Πως δυο χρυσάνθεμα μπορούν να μυρίσουν σε έναν κόσμο που σαπίζει;

Απαιτείται μια κανονικότητα και ένα σχέδιο. Ένα σχέδιο κήπου, μια φύτευση κατ’ αναλογία, παρτέρια, ποτιστικό, ξεχορτάριασμα, λίπασμα, τακτική ανανέωση των εποχιακών κοκ. Μια οικιακή, νοικοκυρεμένη αντίληψη της κηπουρικής. Αν αρχίσουν και πετάνε μόνα τους, δώθε κείθε τα άγρια, πάει ο κήπος. Οπότε φτιάχνουμε το δικό μας κήπο, καθένας, χωρίς τα άγρια. Να περνούν οι ξένοι να θαυμάζουν, να δεξιωνόμαστε τους φίλους, να απολαμβάνουμε το πρωινό μας, τέτοια πράγματα, ήρεμα, σχεδιασμένα. Και κάποια μέρα, από λουλούδι σε λουλούδι κι από κήπο σε κήπο ο κόσμος θα γίνει ειρηνικός, ήρεμος, δίκαιος, αλληλέγγυος κ.λπ.

Επέδειξα όση αντικειμενικότητα μπορούσα. Πάντως πιο πολύ από τον Σκάϊ. Μπορεί και να άφησα υπονοούμενα. Σαν κάτι να μην είναι τόσο αντικειμενικό όσο προσπαθώ. Ή σαν το αντικειμενικό να μην είναι τόσο αντικειμενικό όσο λένε.
Γιατί, ούτως ή άλλως, έχω τοποθετηθεί. Είμαι με ένα σχέδιο που θα αλλάξει τη γεωγραφία. Αλλά επίσης είμαι με τα δυό χρυσάνθεμα που απειλούν να αγριέψουν τον κήπο.

Άρα και με τα κορίτσια που κάνουν σχέδια στην παρέλαση κι ας μην ανατρέπουν την κυβέρνηση.
     
Στίχο στίχο φτιάχνεται ένα ποίημα, πράξη πράξη συγκροτείται ένας κόσμος. Αν δεν συντεθούν οι στίχοι και οι πράξεις, ούτε ποίημα θα υπάρξει ούτε κόσμος.

 Από: - Kommon