Η απόρριψη του Κυβερνητικού Σχεδίου (master plan) για την απολιγνιτοποίηση

 

Σε έκτακτο περιφερειακό Συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 11/12/20, η Περιφερειακή Αρχή, νοιώθοντας ίσως την πίεση από τους εργαζόμενους, το λαό και τους μαζικούς φορείς της Περιοχής μας, που τάχθηκαν ενάντια στο Σχέδιο της Κυβέρνησης για την απολιγνιτοποίηση, αποφάσισε, σε συνεννόηση με τη μείζονα και ελάσσονα αντιπολίτευση, να απορρίψει το master plan του κυρίου Μουσουρούλη και της Κυβέρνησης της ΝΔ.

Θεωρούμε ότι είναι ένα θετικό βήμα, που μαζί με την απόφαση του Π.Σ Πελοποννήσου, αφαιρεί και το τελευταίο φύλο συκής της Κυβέρνησης που ισχυριζόταν ότι έχει τη συγκατάθεση των τοπικών κοινωνιών. Οι αποφάσεις αυτές όμως από μόνες τους δεν έχουν καμία αξία αν δεν υπάρξει ένα μαζικό και δυναμικό κίνημα στην Περιοχή που θα βγει στο προσκήνιο ανατρέποντας όλους τους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης, των ΗΠΑ, της ΕΕ και του Κεφαλαίου.

Σε ότι αφορά τη διαδικασία, αντί να τεθεί σε ψηφοφορία πρώτα το master plan και μετά η πρόταση των 15 σημείων της Περιφερειακής Αρχής επί της οποίας θα μπορούσε να γίνει συζήτηση, αυτά κατατέθηκαν μαζί οπότε αν καταψήφιζες το master plan έπρεπε να συμφωνήσεις με την πρόταση της πλειοψηφίας με την οποία εμείς διαφωνούμε σε βασικά σημεία.

Αναφέρουμε χαρακτηριστικά:

Ξεκινώντας η εισήγηση της Π. Αρχής των 15 σημείων, όπως παρουσιάστηκε από τον ατιπερειφερειάρχη «Σχεδιασμού Αναπτυξιακής Μετάβασης» κ. Κιάνα, προσπαθεί να δικαιολογήσει την κυβερνητική απόφαση αναφέροντας πως η απολιγνιτοποίηση προϋπήρχε όλα τα προηγούμενα χρόνια και αποτελεί οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όπως τοποθετηθήκαμε και στο Π.Σ και τα δυο αυτά επιχειρήματα είναι λάθος! Ο όρος «απολιγνιτοποίηση» μπήκε μετά την ανακοίνωση του Πρωθυπουργού για κλείσιμο της λιγνιτικής παραγωγής και δεν έγινε τυχαία διότι δίνει αρνητικό συμβολισμό στο λιγνίτη και θετικό στο κλείσιμο όλων των δραστηριοτήτων που σχετίζονται μ αυτό. Αυτό που προϋπήρχε ήταν ο όρος «μεταλιγνιτική εποχή» και σημαίνει τη σταδιακή εξάντληση των αποθεμάτων λιγνίτη και το αντίστοιχο κλείσιμο λιγνιτικών μονάδων. Στα πλαίσια αυτά αλλά και της αντικατάστασης παλαιών μονάδων με νέες, αντιρρυπαντικής τεχνολογίας και υψηλό βαθμό απόδοσης, έκλεισαν οι 2 μονάδες του ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ, οι 4 του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας και με βάση τον προγραμματισμό φέτος θα έκλειναν και οι 4 του ΑΗΣ Καρδιάς. Εδώ θα συμφωνήσουμε σε ένα σημείο με την εισήγηση που λέει πως όλες οι κυβερνήσεις που πέρασαν δεν έκαναν τίποτα για να αναπληρωθούν οι θέσεις εργασίας αλλά και σταδιακά να αναπτύσσονται άλλες παραγωγικές επενδύσεις προς αντικατάσταση της χαμένης λιγνιτκής παραγωγής.

Το δεύτερο σημείο που αφορά τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την «απολιγνιτοποίηση» είναι παραπλανητικό. Η Ε.Ε έχει την κύρια ευθύνη για την άθλια κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην Η/Ενέργεια της Χώρας μας διότι με αλλεπάλληλες οδηγίες που ξεκινάν από το 1996 ακόμα προωθούν τα συμφέροντα μιας χούφτας πολυεθνικών που ενεργοποιούνται πλέον στον χρυσοφόρο για αυτούς χώρο της Η/Ε. Τα κέρδη αυτά του κεφαλαίου τα πληρώνει ο φτωχός λαός από το υστέρημά του αφού η τιμή του ρεύματος έχει τριπλασιαστεί και ο λογαριασμός φορτώθηκε με ένα σωρό άδικους και δυσβάσταχτους φόρους (ρυθμιζόμενες χρεώσεις).  Η αυξήσεις αυτές έφεραν και την ενεργειακή ένδυα αφού 1 στα 3 νοικοκυριά αδυνατεί να πληρώσει το ρεύμα! Όμως στο θέμα της «απολιγνιτοποίησης» δεν εξέδωσε καμιά αντίστοιχη οδηγία διότι αυτό δεν μπορούσε να αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά και τη Γερμανία, την Πολωνία, την Τσεχία που έχουν τη «μερίδα του Λέοντος» των λιγνιτικών και λιθανθρακικών σταθμών και θα συνεχίσουν να τα λειτουργούν μέχρι το 2050 τουλάχιστον.  Όμως η ΕΕ δεν έχει κανένα λόγο να μη συμφωνεί με την απόφαση του Μητσοτάκη για «απολιγνιτοποίηση» αφού εξυπηρετεί τα συμφέροντα και των δικών της Βιομηχάνων, κυρίως μέσω της επιβολής αγοράς εξοπλισμών ΑΠΕ (συστήματα παραγωγής αλλά και τα, απαραίτητα για την ισορροπία των δικτύων, τεράστια συστήματα αποθήκευσης-μετατροπής ενέργειας)  στα κράτη μέλη.

Επίσης πρέπει να σημειώσουμε ότι η «απανθρακοποίηση» που επαγγέλλεται η ΕΕ για το 2050 δεν αφορά μόνο το λιγνίτη και το λιθάνθρακα αλλά όλα τα ορυκτά καύσιμα όπως είναι και το Πετρέλαιο και το Φυσικό αέριο και το Υγροποιημένο Σχιστολιθικό αέριο (LNG). Άρα σε ποια κατεύθυνση κινείται η Χώρα μας όταν για αντικατάσταση των λιγνιτικών μονάδων εγκαθιστά 3πλάσιας ισχύος μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το Φυσικό Αέριο; Μειώνει ή αυξάνει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO² ); Μήπως εδώ πρέπει να προστεθεί και το μεθάνιο (βασικό αέριο του θερμοκηπίου) που εκλύεται κατά την εξόρυξη και μεταφορά του Φυσικού αερίου και είναι 20πλάσιας δραστικότητας του CO² ;   

Ειδικότερα για το ζήτημα της πρότασης 15 σημείων της Π. Αρχής θέλουμε να επισημάνουμε πως όλη η φιλοσοφία της βασίζεται στο πόσο έτοιμοι είμαστε για να κάνουμε την «ενεργειακή μετάβαση». Ενώ θα έπρεπε να στηρίζει το πόσο λάθος είναι η ίδια η επιλογή της «απολιγνιτοποίησης» όχι μόνο για την Περιοχή αλλά και για την Ηλεκτρική ενέργεια συνολικά, για την ενεργειακή εξάρτηση, για την ενεργειακή ασφάλεια, για την ενεργειακή αυτάρκεια αλλά και για τα συμφέροντα των λαϊκών καταναλωτών ενέργειας. Με βάση αυτή τη διαπίστωση η Περιφερειακή αρχή κάνει προτάσεις που επί της ουσίας προϋποθέτουν την «απολιγνιτοποίηση» παρότι ένα από τα αιτήματα είναι η παράταση λειτουργίας των τριών αντιρρυπαντικών μονάδων. Για αυτό και  στο πρώτο από τα 15 σημεία ζητάει «Να χαρακτηριστεί το εγχείρημα της απολιγνιτοποίησης ως μια στρατηγική επένδυση».

Αντί να απαιτεί να μπει ένα «φρένο» στις καταστροφικές για το Περιβάλλον και την υγεία των κατοίκων  εγκαταστάσεις ανεμογεννητριών και Φωτοβολταϊκών ζητάει να θεσπιστεί ένα «πράσινο τέλος» για να αντικαταστήσει τον χαμένο τοπικό πόρο (ΤΠΑ).

Στα ίδια περίπου πλαίσια κινούνται και οι παρατάξεις της μείζονος και ελάσσονος αντιπολίτευσης του Π.Σ. αφού αποδέχονται τις απαιτήσεις των ΗΠΑ, της ΕΕ και των πολυεθνικών που δραστηριοποιούνται στην Η/Ε. Ζητούν να παραμείνει η Περιοχή ως ενεργειακό κέντρο, όχι όμως με τον λιγνίτη αλλά με μ.ΑΠΕ και Φυσικό Αέριο. Αυτό αν γίνει σημαίνει ότι θα έχουμε περισσότερα περιβαλλοντικά προβλήματα από όσα είχαμε με τον λιγνίτη και πολλές «παράπλευρες απώλειες» (χαμένα Βοσκοτόπια και καλλιεργήσιμη γη, διαβρωμένα ή κατεστραμμένα για αιώνες βουνά κλπ) χωρίς να έχουμε την απασχόληση και το εισόδημα που έδινε η λιγνιτική παραγωγή. Διαφωνούμε επίσης με τη θέση για «επενδύσεις Δυτικομακεδόνων» (ντόπιο κεφάλαιο- Ενεργειακές κοινότητες) στα Φ/Β αντί των ξένων πολυεθνικών.

Καμία από τις τρεις παρατάξεις δεν αναφέρει ότι περνάει στο ιδιωτικό κεφάλαιο ακόμα ένα 25% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος που έδινε από 35% έως και 45% της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας αφού τα 4.000 MW λιγνιτικής παραγωγής αντικαθίστανται από 6.700 MW ιδιωτικών μονάδων με καύσιμο Φυσικό αέριο. Έτσι οι ιδιώτες θα ελέγχουν πλέον το 70% της συνολικής ισχύος ελέγχοντας απόλυτα και τις τιμές της ηλεκτρικές ενέργειας!!!

Η «Αριστερή Συμπόρευση για την ΑΝΑΤΡΟΠΗ στη Δυτική Μακεδονία» από την στιγμή που ανακοινώθηκε το κλείσιμο της λιγνιτικής παραγωγής από τον πρωθυπουργό έδωσε όλες της τις δυνάμεις και πρωταγωνίστησε στην προσπάθεια ανατροπής αυτής της άδικης, αντιλαϊκής και αντιπεριβαλλοντικής απόφασης. Ο αγώνας μας αυτό το διάστημα κινήθηκε σε τρία επίπεδα:

1.      Στο θεωρητικό επίπεδο για την αποδόμηση όλων των επιχειρημάτων της Κυβέρνησης του κεφαλαίου που στηρίζονταν σε μισές αλήθειες, επιλεκτικά στοιχεία και αυθαίρετα συμπεράσματα. Σήμερα γνωρίζουν όλοι την αλήθεια και αυτοί που επιμένουν στην απόφαση Μητσοτάκη έχουν οι ίδιοι ή εκπροσωπούν συμφέροντα στο χώρο της Η/Ενέργειας. Γι αυτό είμαστε υπερήφανοι επειδή συμβάλαμε κι εμείς μέσα από διάφορες παρεμβάσεις και δράσεις όπως η ημερίδα που κάναμε το Γενάρη του 2020, να ανατρέψουμε όλο το θεωρητικό και πολιτικό  οπλοστάσιο της Κυβέρνησης και των συμφερόντων. Την καταστροφική πολιτική τους τη στήριξαν σε ένα ψεύτικο οικολογικό –Περιβαλλοντολογικό ιδεολόγημα που όμως καμία σχέση δεν έχει με τα πραγματικά προβλήματα του Περιβάλλοντος και της προστασίας της υγείας εργαζομένων και κατοίκων.

2.      Στις δυναμικές παρεμβάσεις, όπως όταν χαλάσαμε την εικόνα της πλαστής ομοφωνίας που ήθελε να δείξει η Κυβέρνηση και εισβάλαμε στη «φιέστα» που διοργάνωσε στου Παντελίδη με τον Χατζηδάκη. Άδωνη Γεωργιάδη κλπ. Επίσης δυναμικές παρεμβάσεις πραγματοποιήσαμε και ενάντια στην παρουσία της Παγκόσμιας Τράπεζας, στην επίσκεψη του Χατζηδάκη στην 5^η μονάδα και πολλές άλλες.

3.      Συμβάλαμε στην οργάνωση των εργαζομένων, των μαζικών φορέων και του λαού στην πάλη ενάντια στην καταστροφή και ερημοποίηση της Περιοχής συμμετέχοντας με όλες τις δυνάμεις μας στην αγωνιστική, κινηματική συλλογικότητα Ενέργεια- Περιβάλλον SOS. Η αλήθεια είναι  ότι λόγω και των υγειονομικών μέτρων μείναμε πίσω σ αυτόν τον τομέα και πρέπει από δω και στο εξής να καλύψουμε το χαμένο χρόνο για να περάσει ο λαός στην αντεπίθεση.

Μαζί με τους εργαζόμενους και το λαό της Περιοχής μας αγωνιζόμαστε και απαιτούμε:

ü  Συνέχιση της λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων που τηρούν τα περιβαλλοντικά όρια. Περιβαλλοντολογική αναβάθμιση σε όσες μονάδες αυτό είναι τεχνικά εφικτό,  με στόχο το οριστικό κλείσιμό τους στη δεκαετία 2040-2050, παράλληλα με το φυσιολογικό τέλος των κοιτασμάτων λιγνίτη στα ορυχεία που είναι σε λειτουργία σήμερα.

ü  Περιβαλλοντική αποκατάσταση των πρώην ορυχείων με ευθύνη της ΔΕΗ και μέσω της εξορυκτικής διαδικασίας που θα ολοκληρώνεται ομαλά.

ü  Να μπουν σε νέα βάση όλα τα Περιβαλλοντολογικά ζητήματα χρησιμοποιώντας όλες τις βέλτιστες  τεχνικές και τα νέα επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας.

ü  Επαναπόδοση όλων των εδαφών στην κοινωνία της Περιοχής

ü  Σταμάτημα κάθε σχεδίου περαιτέρω εγκατάστασης αιολικών και Φωτοβολταϊκών στην Περιοχή μας 

ü  Επιδότηση των ανέργων (2.500) που έχει δημιουργήσει ήδη η απολιγνιτοποίηση και αυτών που δημιουργεί καθημερινά για όσο καιρό θα χρειαστεί να αποκατασταθούν εργασιακά

ü  Κατάργηση του χρηματιστηρίου των ρύπων. Η ενέργεια είναι κοινωνικό αγαθό και δεν μπορεί να αποτελεί προϊόν χρηματιστηριακό.

ü  Όχι στο χρηματιστήριο ενέργειας. Στον ένα μήνα λειτουργίας του (target model) διπλασιάστηκαν οι τιμές στην χονδρική (ΟΤΣ) με τις αντίστοιχες επιπτώσεις στην κατανάλωση.

ü  Πραγματικά Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, καθετοποιημένη με αποκλειστικότητα στην Παραγωγή, Μεταφορά, Διανομή και Εμπορία κάτω από εργατικό και κοινωνικό- λαϊκό έλεγχο. Κανένας ιδιώτης κερδοσκόπος στην ηλεκτρική ενέργεια.

 

Μόνο μ’ αυτές τις προϋποθέσεις μπορεί ν’ ανοίξει οποιαδήποτε «διαβούλευση» για τη «μεταλιγνιτική εποχή» στην περιοχή μας.

Κοζάνη 16/12/2020

Το Γραφείο Τύπου της «Αριστερής Συμπόρευσης για την ΑΝΑΤΡΟΠΗ στη Δυτική Μακεδονία»