Σκάνδαλο του Σκρέκα και του ΥΠΕΝ η ανάκληση της απόφασης για λύση της σύμβασης με την «Λιγνιτωρυχεία Αχλάδας Α.Ε»

Στην ανάκληση της απόφασης λύσης της σύμβασης μίσθωσης του ελληνικού δημοσίου με την εταιρεία «Λιγνιτωρυχεία Αχλάδας Α.Ε.» για την εκμετάλλευση των ομώνυμων ορυχείων προχώρησε πρόσφατα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας.

Η αλήθεια είναι ότι η Εταιρεία ουδέποτε υλοποίησε την απόφαση αυτή του Υπουργείου αφού συνέχισε τις εξορύξεις απλά το κάρβουνο δεν το έδινε στον ΑΗΣ Μελίτης αλλά για οικιακή χρήση τροφοδοτώντας ταυτόχρονα και ένα λιγνιτικό εργοστάσιο στη Βόρεια Μακεδονία.

Στο σκεπτικό της απόφασης Σκρέκα αναφέρεται ότι «συντρέχουν επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος για την άμεση λειτουργία του λιγνιτωρυχείου προκειμένου να εξασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια της χώρας και ο εφοδιασμός με πρώτες ύλες».

Ο κ. Σκρέκας «ξέχασε» ότι πριν λίγους μήνες αναγκάστηκε να κηρύξει έκπτωτη την εν λόγω Εταιρεία επειδή δεν τηρεί τις συμβάσεις της με τη ΔΕΗ για την παροχή καυσίμου στον ΑΗΣ Μελίτης αλλά και επειδή επί πέντε συνεχόμενα έτη δεν καταβάλει στο δημόσιο το τίμημα της μίσθωσης των εκτάσεων του Ορυχείου….  Το ΥΠΕΝ στο σκεπτικό της απόφασης να κηρύξει έκπτωτη την Εταιρία αναφέρει ότι «η Εταιρεία» υστέρησε από 40% έως 80% στις συμφωνημένες ποσότητες λιγνίτη για την τροφοδοσία του ΑΗΣ Μελίτης» [1]
Επίσης ο Υπουργός προφανώς «αμέλησε» να ενημερωθεί από τη ΔΕΗ η οποία μέσω του διευθυντού του ΛΚΔΜ δήλωσε πως «δεν υπάρχει πρόβλημα με τον εφοδιασμό του ΑΗΣ Μελίτης από την πρόσφατη απόφαση του ΥΠΕΝ να κηρύξει έκπτωτη την εταιρεία διότι εδώ και 1,5 χρόνο η τροφοδοσία του ΑΗΣ Μελίτης γινόταν και συνεχίζει να γίνεται κατά 66% από το ορυχείο της Μαυροπηγής, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό καλύπτεται από τον λιγνίτη που εξορύσσει η ΜΕΤΕ ΑΕ από το ορυχείο του Προσηλίου Κοζάνης».

Το Δημόσιο, η ΔΕΗ αλλά και η Τοπική Αυτοδιοίκηση εδώ και πολλά χρόνια «κάνουν πλάτες» στην εν λόγω Εταιρεία η οποία παρανομεί ασύστολα και κατά συρροή αφού εκτός των παραπάνω, δεν παίρνει τα απαραίτητα μέτρα προστασίας του Περιβάλλοντος και της υγείας των κατοίκων και επεκτείνει παράνομα το Ορυχείο Αχλάδας το οποίο έφτασε στα 80 μέτρα από τον οικισμό όταν ο νόμος απαιτεί τουλάχιστον 250 μέτρα. Επίσης οι κάτοικοι του οικισμού Αχλάδας περιμένουν εδώ και χρόνια τις αποζημιώσεις από τα απαλλοτριωμένα εδάφη τους. 

Το Ιστορικό: Η έναρξη λειτουργίας του ΑΗΣ ΜΕΛΙΤΗΣ έγινε το 2001 και για πρώτη φορά η ΔΕΗ, εκτελώντας εντολές της τότε Κυβέρνησης, αρνείται να συμμετέχει στο διαγωνισμό για την εκμετάλλευση του Ορυχείου και γίνεται υποχείριο μιας ιδιωτικής εταιρείας η οποία εκβιάζει για τις τιμές του λιγνίτη και ουδέποτε τήρησε τις υποχρεώσεις της. 

Το αποτέλεσμα αυτής της εγκληματικής ενέργειας είναι ότι επί είκοσι χρόνια υπολειτουργεί, λόγω έλλειψης καυσίμου ο ΑΗΣ Μελίτης, η πιο σύγχρονη λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ, στερώντας το ηλεκτρικό σύστημα της Χώρας από μεγάλες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που χρειαζόταν και μπορούσε να παρέχει. Ταυτόχρονα παράγει την ακριβότερη κιλοβατώρα, έως και 100% σε σχέση με τις παλιότερες μονάδες, ενώ έχει πολύ μεγαλύτερο βαθμό απόδοσης και έπρεπε να παράγει τουλάχιστον κατά 30% φθηνότερο ρεύμα από τις άλλες μονάδες. 

Αυτή η απόφαση έχει και μεγάλες επιπτώσεις στο Περιβάλλον της ευρύτερης Περιοχής και στην Υγεία των κατοίκων αφού η τέφρα δεν επιστρέφει με ταινιόδρομους στο Ορυχείο για ταφή, όπως γίνεται στα άλλα ορυχεία της ΔΕΗ, αλλά εναποτίθεται όπου τους βολεύει πέριξ των οικισμών.   

Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί, ειδικά σήμερα που βρισκόμαστε σε ενεργειακή κρίση και προβλέπεται για τον Χειμώνα σοβαρή έλλειψη ηλεκτρικής ενέργειας. Η χρήση επιπλέον ποσοτήτων λιγνίτη κρίνεται επιβεβλημένη αφού μπαίνει σε λειτουργία και η 5η μονάδα της Πτολεμαΐδας που σημαίνει ότι το Ορυχείο Μαυροπηγής και το Νότιο Πεδίο δεν θα μπορούν να καλύψει τις ανάγκες και των δυο μονάδων. 

Με βάση τα παραπάνω προτείνουμε:
    Τα Ορυχεία Αχλάδας να περάσουν στην κυριότητα της ΔΕΗ. Να τηρηθούν «κατά γράμμα» όλοι οι εξορυκτικοί κανονισμοί κα η περιβαλλοντική νομοθεσία. Να δημιουργηθεί σύγχρονος, σωληνωτός ταινιόδρομος μεταφοράς της τέφρας από τον ΑΗΣ η απόθεση της οποίας πρέπει να γίνεται μόνο εντός των ορυχείων με ανάμιξη στείρων και άλλων υλικών.
    Να αποζημιωθούν οι κάτοικοι του Οικισμού Αχλάδας που παραμένουν απλήρωτοι εδώ και τόσα Χρόνια.
    Να τηρηθούν αυστηρά οι νόμοι και οι κανονισμοί σε ότι αφορά την επέκταση του Ορυχείου. Το ανώτερο 250 μέτρα από τα όρια του οικισμού. Να αποκατασταθούν τα εδάφη στην παράνομη επέκταση του Ορυχείου.
    Να μη χαθεί ούτε μια θέση εργασίας. Να δεσμευτεί από τώρα η ΔΕΗ ότι θα εξασφαλίσει εργασία για τους 150 εργαζόμενους και μάλιστα με αξιοπρεπείς μισθούς, πλήρη απασχόληση, σύγχρονες εργασιακές και ασφαλιστικές σχέσεις. Σαφώς οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι διαθέτουν τεχνογνωσία και εμπειρία και θα είναι πολλαπλά χρήσιμοι.
    Να αξιοποιηθεί από τη ΔΕΗ το Ορυχείο Βεύης
    Να ξαναμπεί σε λειτουργία το Ορυχείο Αμυνταίου, με κύριο προσανατολισμό στην αποκατάσταση των εδαφών, του υδροφόρου ορίζοντα, τη στήριξη των πρανών για σταμάτημα των φαινομένων κατολίσθησης, κατάλληλες κλίσεις και σκέπασμα των τομών για αποφυγή αυταναφλέξεων, αποκατάσταση του διορυχθέντος υδροφόρου ορίζοντα και αποφυγή του ενδεχόμενου αποστράγγισης των τεσσάρων λιμνών. Ο λιγνίτης που θα εξορίσετε να μεταφέρεται στον ΑΗΣ Μελίτης που είναι η πιο σύντομη και οικονομική λύση και για τον Σταθμό. Υπενθυμίζουμε ότι η θέση αυτή, μετά από δική μας πρόταση, αποτελεί πλέον και απόφαση του ΠΣΔΜ.[2]
    Σε όλες τις παραπάνω διαδικασίες οφείλονται να τηρούνται οι νόμοι, κανονισμοί και ΜΠΕ ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα ρύπανσης ή μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα
Για μια και μόνο εταιρεία ηλεκτρισμού, καθετοποιημένη, 100% στο δημόσιο, κάτω από κοινωνικό και εργατικό έλεγχο.

Κοζάνη 30/11/2022
«Αριστερή Συμπόρευση για την Ανατροπή στη Δυτική Μακεδονία»
Σχετικά:
[1] Απόφαση ΥΠΕΝ για ακύρωση της σύμβασης με «Λιγνιτωρυχεία Αχλάδας Α.Ε.» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ - 6Κ3Ζ4653Π8-ΜΔΨ.pdf
[2]  Πρόταση ΑΡ.ΣΥ ΑΝΑΤΡΟΠΗ για Ορυχείο Αμυνταίου και λύση περιβαλλοντικών προβλημάτων της γύρω Περιοχής