«Φθηνό ρεύμα στους αγρότες» και άλλα κυβερνητικά παραμύθια. (Στέφανος Πράσσος)

 

Αντί «καλωσορίσματος», στην Περιοχή μας, του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Λευτέρη Αυγενάκη

Ø  Δίνει φθηνότερο ρεύμα στους αγρότες η πρόσφατη κυβερνητική ρύθμιση;

Ø  Ο ανταγωνισμός είναι αυτός που μειώνει τις τιμές στο ρεύμα;

Ø  Οι ΑΠΕ μειώνουν ή αυξάνουν τις τιμές του ρεύματος;

Ø Ο «ηλεκτρικός χώρος» είναι δημόσιος; ή ιδιωτικός και αφορά μόνο τις ενεργοβόρες βιομηχανίες;

Η κυβέρνηση της ΝΔ, έχοντας στην υπηρεσία της όλα τα συστημικά ΜΜΕ, καταφέρνει πολλές φορές να παρουσιάζει ένα φιλολαϊκό προφίλ κάνοντας το μαύρο άσπρο! Τελευταία της επιτυχία είναι ότι κατάφερε να παραπλανήσει την «κοινή γνώμη» αλλά και μερίδα των αγροτών με το «φθηνό αγροτικό ρεύμα» το οποίο στην ουσία είναι ακριβότερο και από τις τρέχουσες τιμές!

Συγκεκριμένα: Την Παρασκευή 15/3/2024 ψηφίστηκε στη Βουλή τροπολογία του Υπουργείου Ενέργειας (ΥΠΕΝ), σε νομοσχέδιο του Υπουργείου δικαιοσύνης, που όμως αφορά τα «διμερή συμβόλαια για τη βιομηχανία και τους Αγρότες (PPAs)».  Επί της ουσίας η Κυβέρνηση της ΝΔ νομοθέτησε τον τρόπο με τον οποίο θα «δέσει» τους αγρότες με διμερή «πράσινα» συμβόλαια, δεκαετούς διάρκειας, που πρέπει συνάψουν με κάποιους μεγάλους παραγωγούς ΑΠΕ.

Τα ζητήματα που προκύπτουν είναι πολλά και αναδεικνύουν όχι μόνο τον εμπαιγμό των αγροτών αλλά και τη διαπλοκή της Κυβέρνησης με το μεγάλο κεφάλαιο που δραστηριοποιείται στο Χώρο των ΑΠΕ και της ηλεκτρικής Ενέργειας γενικότερα. «Διευθετήσεις συμφερόντων» χαρακτήρισε την τροπολογία η ΠΟΣΠΗΕΦ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Παραγωγών Ηλεκτρικής Ενέργειας από Φωτοβολταϊκά) που βλέπουν πλέον καθαρά ότι «τα έργα των ενεργειακών κοινοτήτων και των μικρών επενδυτών οδηγούνται στα αζήτητα».

«Η τροπολογία της κυβέρνησης αντί να λύσει ζητήματα ενεργειακού κόστους προχωρά σε διευθετήσεις συμφερόντων, επιβαρύνοντας στην ουσία τους αγρότες. Την ίδια στιγμή χορηγεί σε 1,3GW αχρείαστους νέους όρους σύνδεσης από το παράθυρο, επιτείνοντας το ήδη μεγάλο πρόβλημα των περιορισμών έγχυσης ηλεκτρικής ενέργειας θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των υφιστάμενων μικρομεσαίων Φ/Β έργων». ^[1]

Το είχε πει ξεκάθαρα ο πρώην ΥΠΕΝ Κωστής Χατζηδάκης «Οι ΑΠΕ είναι έργα μόνο για μεγάλους παίχτες»….

Αναλυτικά οι συνέπειες αυτής της τροπολογίας:

Ακριβές τιμές ρεύματος στους αγρότες, φθηνές στους Βιομήχανους: Για τα πρώτα 2 χρόνια οι τιμές για τους αγρότες θα είναι σταθερές από 9,3 έως 11 λεπτά την κιλοβατώρα ανάλογα με το αν έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές και αν ανήκουν ή Όχι σε συνεργατικά σχήματα. Για τα υπόλοιπα 8 έτη για το 1/3 της κατανάλωσης των συγκεκριμένων παροχών η τιμή είναι ενιαία και διαμορφώνεται στα 9 λεπτά την κιλοβατώρα.  Για τα υπόλοιπα 2/3 θα μπορούν οι αγρότες να κάνουν συμβόλαια με τις τρέχουσες τιμές. Οι μεμονωμένοι αγρότες που δεν ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα και δεν έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές θα πληρώνουν 9,8 λεπτά την κιλοβατώρα ενώ οι μεμονωμένοι αγρότες που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές θα πληρώνουν 11 λεπτά την κιλοβατώρα… ^[2]

Συμπερασματικά: Οι τιμές αυτές είναι ακριβές σε σχέση με τις τρέχουσες τιμές στη χονδρική και στη λιανική και πανάκριβες σε σχέση με τους βιομήχανους!

 

Αναλυτικά:

·         Στη χονδρική ο μήνας Φεβρουάριος έκλεισε με 75 ευρώ η μεγαβατώρα ή 7,5 λεπτά η κιλοβατώρα!*  Ο μήνας Μάρτιος ακόμα πιο χαμηλά στα 7 λεπτά η κιλοβατώρα και τον Απρίλη προβλέπεται ότι θα πέσει πολύ χαμηλότερα παρότι πάλι η Χώρα μας βρίσκεται στις τέσσερις ακριβότερες στην Ευρώπη.

·         Στη Λιανική το χαμηλότερο μπλε (σταθερό) τιμολόγιο είναι στα 9,5 λεπτά ενώ το χαμηλότερο πράσινο (κυμαινόμενο) τιμολόγιο του Μαρτίου έπεσε στα 8,3 λεπτά!

·         Τα μέχρι τώρα διμερή συμβόλαια παραγωγών με ενεργοβόρες βιομηχανίες κυμαίνονται από 4,7 έως 5,5 λεπτά ανά κιλοβατώρα.^[3] Στα νέα διμερή συμβόλαια στη βιομηχανία οι τιμές θα είναι ακόμη χαμηλότερες.

·         Πανάκριβες βλέπει τις τιμές και ο ΠΟΣΠΗΕΦ θεωρώντας ότι «έχουν ξεπεραστεί από την ίδια την αγορά και θα μπορούσαν να είναι 3-4 cents/kwh» ^[1]

 

Ποια είναι λοιπόν η έκπτωση που κάνει η Κυβέρνηση στους αγρότες;  Απλά τους δίνει τριπλάσιες τιμές από τους βιομήχανους, ακριβότερες από τους υπόλοιπους καταναλωτές και στα κανάλια διαλαλεί πως πέτυχε φθηνές τιμές για τους αγρότες…..

Γενικότερα για τις τιμές του ρεύματος ισχύει ότι για την πτώση των τιμών στη Χονδρική ευθύνεται ο ήπιος χειμώνας, οι γεμάτες δεξαμενές με LNG και η κατακόρυφη πτώση των τιμών του φυσικού αερίου που έφτασε μέχρι τα 23 ευρώ όταν στην κορύφωση της κρίσης είχε πιάσει τα 200! ^[4]

Δεν είναι καθόλου βέβαιο όμως μέχρι πότε θα συνεχιστεί η πτώση των τιμών αφού οι παραγωγοί και οι κερδοσκόποι των χρηματιστηρίων που είχαν καλομάθει στα «ουρανοκατέβατα κέρδη» «ακονίζουν τα νύχια τους» για νέα εκτόξευση των τιμών. Στο πλαίσιο αυτό και ακλουθώντας την τακτική του ΟΠΕΚ για τεχνητή έλλειψη από μείωση παραγωγής, ΗΠΑ και Φιλανδία σταματάν επ` αόριστον τις εξαγωγές LNG.  Ταυτόχρονα παραγωγοί και κερδοσκόποι περιμένουν να αυξηθεί η ζήτηση το καλοκαίρι με τα κλιματιστικά για να περάσουν στην αντεπίθεση.

Ρυθμιζόμενες χρεώσεις (χαράτσια)

Η μείωση των τιμών του ρεύματος αποτυπώνεται μερικώς μόνο στον τελικό λογαριασμό αφού υπάρχουν και οι «ρυθμιζόμενες χρεώσεις» που αυξάνονται συνεχώς και σύμφωνα με δημοσιεύματα θα αυξηθούν ακόμα περισσότερο. Οι «ρυθμιζόμενες χρεώσεις» που είναι επί της ουσίας «χαράτσια» στους καταναλωτές και επιδοτήσεις στους διαχειριστές των δικτύων (τέλη χρήσης ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΗΕ) και στους παραγωγούς ΑΠΕ (ΕΤΜΕΑΡ, ΥΚΩ) πληρώνονται από όλους τους καταναλωτές άσχετα από τη σύμβαση, το είδος (χρώμα) τιμολογίου ή επιλογή παρόχου. ^[5]

Ο απερίγραπτος υπουργός Ενέργειας Θ. Σκυλακάκης με ένα ύφος πάνσοφου  πολιτικάντη δεν χάνει ευκαιρία να διαλαλήσει πως «ο ανταγωνισμός στην ενέργεια μειώνει τις τιμές». Μέγα ψέμα αφού οι τιμές της λιανικής καθορίζονται από τις τιμές στη χονδρική (χρηματιστήριο Ενέργειας) όπου όμως δεν υπάρχει ανταγωνισμός, έχει δημιουργηθεί κανονικό τραστ και οι τιμές καθορίζονται μόνο από τις μονάδες φυσικού αερίου και τα παιχνίδια των κερδοσκόπων. ^[6]

Μεγάλο ψέμα είναι επίσης πως «η παραγωγή των ΑΠΕ μειώνει τις τιμές» αφού όλοι γνωρίζουμε ότι το ρεύμα που παράγεται από ΑΠΕ μπαίνει με προτεραιότητα στα δίκτυα ασχέτου τιμής και έξω από κάθε ανταγωνιστική διαδικασία! Ταυτόχρονα οι παραγωγοί ΑΠΕ που έχουν συνάψει συμβάσεις μέχρι το 2021 έχουν εγγυημένες τιμές που είναι πολύ υψηλότερες από τις τρέχουσες. Οι παραγωγοί ΑΠΕ που έλαβαν συνδέσεις μετά το 2021 δίνουν προσφορές εφάπαξ για να πάρουν τελική άδεια σύνδεσης αλλά μετά δεν μπαίνουν σε κανέναν ανταγωνισμό.

Τα άλλα σκάνδαλα της «τροπολογίας Σκυλακάκη»

Η «τροπολογία Σκυλακάκη» δίνει προβάδισμα για όρους σύνδεσης με τον ΑΔΜΗΕ, στα ήδη κορεσμένα δίκτυα, με fast track διαδικασίες, , στους παραγωγούς ΑΠΕ που θα συνάψουν διμερή συμβόλαια με τους αγρότες και τις ενεργοβόρες βιομηχανίες. Αναλυτικότερα, ορίζεται ότι «λαμβάνουν απόλυτη προτεραιότητα οριστική προσφορά σύνδεσης έργα που υποβάλλουν διμερή σύμβαση ή συμφωνία αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με χρηματοοικονομική διευθέτηση ή φυσική παράδοση με προμηθευτή που επιθυμεί να εκπροσωπήσει κατόχους συνδέσεων αγροτικού ρεύματος»

Υπολογίζουν ότι η ισχύς των νέων ΑΠΕ που θα υπογράψουν διμερής συμβάσεις (PPAs) και θα συνδεθούν στο «σύστημα» κυμαίνετε από 1,3 έως 1,6 γιγαβάτ  όταν συνολικά τα δίκτυα έχουν κενό ηλεκτρικό χώρο μόνο 2 γιγαβάτ. ^[7] Αυτή η ρύθμιση πετάει οριστικά έξω από τον «ηλεκτρικό χώρο» τις ενεργειακές κοινότητες, δήμους, ΤΟΕΒ, αυτοπαραγωγούς και άλλους μικρούς παραγωγούς ΑΠΕ.

«Ο ενεργειακός χώρος δεν είναι κοινόχρηστος» υποστηρίζει ο ΥΠΕΝ Θ. Σκυλακάκης «έχει σοβαρό κόστος να τον δημιουργήσεις»…..   «είναι ανάγκη να διατηρήσουμε την ανταγωνιστικότητά της, δίνοντας αυτό το εργαλείο του ηλεκτρικού χώρου κατά προτεραιότητα στις ενεργοβόρες βιομηχανίες». Ποιο ξεκάθαρος δε γίνεται! Ούτε ενεργειακές κοινότητες, ούτε Δήμοι, ούτε ΤΟΕΒ, ούτε Φ/Β στέγης, ούτε αγροκτήματα κλπ δεν δικαιούνται συνδέσεις στο δίκτυο… «Ο ενεργειακός χώρος ανήκει στους μεγάλους παραγωγούς και στις ενεργοβόρες βιομηχανίες»!

 Τώρα σβήνουν και οι τελευταίες αυταπάτες για τους θιασώτες του «λαϊκού καπιταλισμού» ή αλλιώς τη δημιουργία «σοσιαλιστικών νησίδων» στο έδαφος του ολοκληρωτικού τουρμπο -καπιταλισμού.

Εξαίρεση και από τους περιορισμούς έγχυσης

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με το προσχέδιο της τροπολογίας, οι εν λόγω σταθμοί ΑΠΕ που θα τύχουν προτεραιοποίησης στη λήψη Οριστικών προσφορών Σύνδεσης (ΟΠΣ), δεν θα τυγχάνουν περιορισμών έγχυσης τόσο των υφιστάμενων όσο και του νέου πλαισίου που ακόμη βρίσκεται υπό επεξεργασία. ^[1]

Τι σημαίνει αυτό;

Η κυβέρνηση, μετά από παρατηρήσεις των διαχειριστών των Δικτύων (ΑΔΜΗΕ- ΔΕΔΗΕ) τις επόμενες μέρες θα νομοθετήσει «περιορισμούς έγχυσης» ή αλλιώς την οριζόντια περικοπή της παραγωγής ρεύματος από ΑΠΕ που θα φτάνει έως και 50% της συνολικής παραγωγικής τους δυνατότητας.  Αυτό γίνεται διότι υπάρχει ήδη κορεσμός των δικτύων αλλά το κυριότερο είναι ότι υπάρχει υψηλή παραγωγή ρεύματος από ΑΠΕ αλλά χαμηλή κατανάλωση.

Κοντολογίς δημιουργήθηκε ήδη μια τεράστια φούσκα των ΑΠΕ με συνδεδεμένη ισχύ σήμερα πάνω από 13 γιγαβάτ ενώ ο μέσος όρος της κατανάλωσης ρεύματος ολόκληρης της Χώρας βρίσκεται κάτω από 5 γιγαβάτ και η αιχμή στα 9 και δεν αναμένεται να αυξηθούν θεαματικά τα επόμενα χρόνια. 

 

Πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν μπορεί το δίκτυο να λειτουργήσει με ρεύμα που προέρχεται 100% από ΑΠΕ διότι πρέπει να υπάρχει σε ανάλογη ποσότητα και ρεύμα από σταθερές μονάδες βάσης (Φυσικό αέριο, λιγνίτης, υδροηλεκτρικά) για να εξισορροπεί το δίκτυο και να αποφευχθεί ένα γενικό μπλακ άουτ από απότομη έξοδο μονάδων ΑΠΕ λόγω αλλαγής των καιρικών συνθηκών. Ειδικοί στα ηλεκτρικά δίκτυα θεωρούν ότι, με τις υπάρχουσες τεχνικές δυνατότητες, δεν πρέπει το ρεύμα που προέρχεται από ΑΠΕ να ξεπερνάει το 50% της συνολικής κατανάλωσης.  Άρα από τα 13 γιγαβάτ χρήσιμα μπορούν να είναι μόνο τα 3! Τα άλλα πρέπει να τα σταματήσουν γι αυτό επιλέγουν τον τρόπο των οριζόντιων περικοπών. Όμως και την παραγωγή που θα περικόπτεται πάλι θα την πληρώνουμε εμείς (Οι λαϊκοί καταναλωτές ενέργειας) αφού έτσι απαιτούν οι μεγάλοι παραγωγοί ΑΠΕ !

Το μεγάλο ερώτημα είναι για ποιο λόγο συνεχίζουν αυτές τις καταστροφικές εγκαταστάσεις αφού δεν χρειάζονται; Και γιατί περικόπτουν την ενέργεια από τα ήδη υπάρχοντα για να εγκαταστήσουν τριπλάσια ισχύ ΑΠΕ; Αντί λοιπόν να σταματήσουν τώρα όλες οι εγκαταστάσεις μεγάλων ΑΠΕ σκοπεύουν να γιγαντώσουν κι άλλο τη φούσκα ώστε το 230 να έχουμε 27 γιγαβάτ ΑΠΕ και το 2035, 38 γιγαβάτ. ^[8] Αυτό το θέμα είναι τεράστιο και θα επανέλθουμε με ξεχωριστό άρθρο.

 

Επανερχόμαστε στις τιμές και το δυσβάσταχτο κόστος που πληρώνουν τα νοικοκυριά για να έχουν ουρανοκατέβατα κέρδη μια χούφτα ολιγάρχες; Το ρεύμα είναι κοινωνικό αγαθό και δεν μπορεί να γίνεται εμπόρευμα  στα χέρια των κερδοσκόπων και πέντε ενεργειακών Ομίλων. Γι αυτό άμεση κατάργηση του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας και του Ευρωπαϊκού χρηματιστηρίου ρύπων. Διατίμηση του ρεύματος με βάση το κόστος παραγωγής και επιστροφή 100% στο Δημόσιο όλων των ενεργειακών δραστηριοτήτων, ολόκληρου του Ηλεκτρενεργειακού Τομέα. ΗΗ  

 

Κοζάνη 31/3/2024

Στέφανος Πράσσος: Εκπρόσωπος «Αριστερής Συμπόρευσης για την ΑΝΑΤΡΟΠΗ στη Δυτική Μακεδονία»

 

Τεκμηρίωση

[1] Διευθετήσεις συμφερόντων βλέπει πίσω από τη νέα τροπολογία για τις ΑΠΕ η ΠΟΣΠΗΕΦ • B2Green

[2] Χρήσιμα: Πώς θα λειτουργεί το πρόγραμμα για φθηνό αγροτικό ρεύμα | agrocapital.gr

[3] https://energypress.gr/news/ta-ppas-poy-ehoyn-synapsei-dei-kai-rwe-gia-prasino-hartofylakio-sto-amyntaio

[4] Τι είναι οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις και πώς επηρεάζουν το λογαριασμό του ρεύματος; - Eunice Power

 [5] Τα Υψηλά Αποθέματα Φ. Αερίου Παραπέμπουν σε Νέα Πτώση Τιμών το 2024

[6] Θ. Σκυλακάκης: Ο ανταγωνισμός λειτουργεί και αυτό φαίνεται στις τιμές, η δουλειά μας όμως δεν σταματάει εκεί! –

[7] Θ. Σκυλακάκης: Ποια PPAs θα έχουν προτεραιότητα στο ηλεκτρικό δίκτυο • B2Green

[8] ΥΠΕΝ_ΤΕΛΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΣΕΚ_231219 - GREECE - DRAFT UPDATED NECP 2021-2030 EL.pdf

*Στο εξής θα αναφερόμαστε μόνο σε κιλοβατώρες για να μπορεί να γίνει η σύγκριση