Γιατί συνυπογράφουμε την «Πανελλήνια Διακήρυξη κατά των ΑΠΕ» και ζητάμε και τη δική σας υπογραφή

Έχουμε ακούσει πολλές φορές ότι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) ή ήπιες μορφές ενέργειας ή πράσινη ενέργεια, δηλαδή η αιολική, η ηλιακή, η υδραυλική κ.α. είναι φιλικές προς το περιβάλλον,

ότι δεν αφήνουν κατάλοιπα και απόβλητα και ότι δεν πρόκειται να εξαντληθούν ποτέ, σε αντίθεση με τα ορυκτά καύσιμα.

Δεν έχουμε όμως ακούσει ότι οι ΑΠΕ, ευθύνονται κατά μεγάλο μέρος για τις τεράστιες αυξήσεις της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος και την ενεργειακή φτώχεια (ενεργειακή φτώχεια υφίσταται όχι μόνο όταν ένα άτομο δεν έχει πρόσβαση στις πλέον βασικές υπηρεσίες ενέργειας για μαγείρεμα, φωτισμό και τη χρήση οικιακών συσκευών, αλλά και όταν αδυνατεί να θερμάνει ή να ψύξει το σπίτι του επαρκώς και σε προσιτές τιμές), η οποία μαστίζει ολόκληρη την Ε.Ε με τα μεγαλύτερα ποσοστά να καταγράφονται στην Ουγγαρία (7,5%), την Ισπανία (9,2%), τη Ρουμανία (10,9%), την Ιταλία (14,8%), την Πορτογαλία (19,8%), τη Βουλγαρία (37,6%) και την Ελλάδα (27,0%).

(Τα παραπάνω στοιχεία για τα ποσοστά ενεργειακής φτώχειας στις χώρες της Ε.Ε. προέρχονται από την έκθεση της Μανουέλας Κροπ, Πολιτικής Συμβούλου για την ενεργειακή πολιτική της βουλευτού Κορνέλια Ερνστ (GUE/NGL), στο Ευρωκοινοβούλιο και είναι το συμπέρασμα εργαστηρίου που πραγματοποιήθηκε στις 29 Μαΐου 2017 στο Ευρωκοινοβούλιο)

Α.Π.Ε. και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας

Κατ’ αρχάς να κάνουμε μια αναγκαία διευκρίνιση: Οι ΑΠΕ χρησιμοποιούνται (α) σε εφαρμογές που εξοικονομούν ενέργεια χωρίς να παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα (π.χ. ο ηλιακός θερμοσίφωνας), (β) στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά χωρίς να συνδέονται σε δίκτυα (π.χ. φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες για μεμονωμένες αγροτικές κατοικίες και εγκαταστάσεις εκτός δικτύου) και (γ) στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για ηλεκτροδότηση δικτύων.

Εμείς αναφερόμαστε στην τελευταία περίπτωση και κυρίως στις ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά. Οι μεγάλοι υδροηλεκτρικοί σταθμοί εξαιρούνται καθώς αφενός καλύπτουν επιτυχώς σημαντικό μέρος των ενεργειακών αναγκών σε ώρες αιχμής, αφετέρου δεν επιδοτούνται.  Οι ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά λοιπόν, έχουν αποδειχθεί μέσα τεχνικά ακατάλληλα και οικονομικά ασύμφορα για την ηλεκτροδότηση δικτύων για τους εξής λόγους:

•    Είναι μεγάλο το κόστος επένδυσης για την κατασκευή (και σε κάποιες περιπτώσεις και για την εγκατάστασή τους, π.χ. θαλάσσια αιολικά πάρκα) σε σχέση με την απόδοσή τους, η οποία είναι μόνο της τάξης του 20% για τα φωτοβολταϊκά και περίπου 30% για τις ανεμογεννήτριες.

•    Λόγω της χαμηλής αποδοτικότητας της αιολικής ενέργειας απαιτείται μεγάλος αριθμός ανεμογεννητριών και η χρήση μηχανών μεγάλων διαστάσεων.

•    Η παραγωγή τους εξαρτάται από κλιματολογικές και φυσικές συνθήκες (οι ανεμογεννήτριες παράγουν ρεύμα μόνο όταν υπάρχουν άνεμοι συγκεκριμένης έντασης και τα φωτοβολταϊκά μόνο όταν υπάρχει ηλιοφάνεια). 

•    Λόγω της συνεχώς μεταβαλλόμενης και τυχαίας  παραγωγής των ανεμογεννητριών και των φωτοβολταϊκών, απαιτείται για την ευστάθεια του δικτύου να λειτουργούν παράλληλα σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα και κυρίως από φυσικό αέριο (ένα ηλεκτρικό δίκτυο πρέπει πάντοτε να είναι σε ενεργειακό ισοζύγιο, δηλαδή η παραγωγή να είναι κάθε στιγμή ίση με την κατανάλωση – το φορτίο, όπως ονομάζεται). 

•    Λόγω της αδυναμίας πρόβλεψης της παραγωγής τους δημιουργείται αβεβαιότητα στο σύστημα ηλεκτροδότησης και για την ασφάλεια του δικτύου απαιτείται ενίσχυση του συστήματος ελέγχου και εποπτείας, ανανέωση του εξοπλισμού και κατασκευή νέων διασυνδέσεων εσωτερικών και εξωτερικών για την απόρριψη του ηλεκτρικού ρεύματος που πλεονάζει, όταν παράγουν ηλεκτρική ενέργεια χωρίς να υπάρχει η αντίστοιχη ζήτηση.

Εν ολίγοις, το κόστος κατασκευής των ανεμογεννητριών και των φωτοβολταϊκών καθώς και το κόστος επίλυσης των τεχνικών προβλημάτων που δημιουργούν, κάνουν τις ΑΠΕ τεχνικά ακατάλληλες και οικονομικά ασύμφορες για ηλεκτροδότηση δικτύων και καταρρίπτουν τον μύθο που επιμελώς καλλιεργείται ότι είναι «δωρεάν» η ενέργεια από τον ήλιο και τον άνεμο.

  ΑΠΕ και Ευρωπαϊκή Ένωση

Παρότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες για ηλεκτροδότησή δικτύων έχει αποδειχθεί οικονομικά ασύμφορη και τεχνικά προβληματική, η Ε.Ε. συνεχίζει την πολιτική στήριξής τους που εγκαινίασε τη δεκαετία του ’90 υιοθετώντας μέτρα, όπως η κατά προτεραιότητα πρόσβαση στο δίκτυο της ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ, η επιδότηση των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε., η προώθηση δεσμευτικών στόχων άντλησης του 20% της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

Η εμμονή της Ε.Ε. στην προώθηση των ΑΠΕ οφείλεται στο γεγονός ότι αξιοποιούνται ως μέσα οικονομικής επένδυσης  (η περιβαλλοντική βιομηχανία της Ε.Ε. ήταν της τάξης των 300 δις ευρώ το 2002 και έφτασε τα 710 δις ευρώ το 2014, ενώ η Δανία και η Γερμανία είναι από τις πιο σημαντικές χώρες στην παραγωγή ανεμογεννητριών).   

AΠΕ και αυξήσεις της τιμής ηλεκτρικής ενέργειας

 Οι αριθμοί εκθέτουν πολύ εύγλωττα το πρόβλημα:

6,71 ευρώ ήταν η αξία των 100 ΚWh στο οικιακό τιμολόγιο χωρίς Φ.Π.Α το 2005.
18,73 ευρώ έχουν φθάσει σήμερα με τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις και χωρίς ΦΠΑ.

1,8 δισεκατομμύρια ευρώ πληρώσαμε σύμφωνα με στοιχεία του ΛΑΓΗΕ το 2017 στους παραγωγούς ΑΠΕ μόνο για το 27% της ηλεκτροπαραγωγής (αιολικά 11%, φωτοβολταϊκά 9% και υδροηλεκτρικά Η/Υ 7%), ενώ το 31% καλύφθηκε από λιγνίτη , το 30% από φυσικό αέριο και το υπόλοιπο 12% καλύφθηκε από εισαγωγές.

Και για να αντιληφθούμε πόσο χρυσοπληρώνουμε τις ΑΠΕ αναφέρουμε ότι το 2017 η Ο.Τ.Σ. (δηλαδή η χονδρική τιμή με την οποία πληρώνονται οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα) κυμάνθηκε από 44,57 ευρώ έως 74,60 ευρώ ανά ΜWh που θεωρείται τιμή ρεκόρ με τα μέχρι σήμερα δεδομένα (το 2016 η ΟΤΣ κυμάνθηκε από 40,78 ευρώ έως 51,09 ευρώ), ενώ η μέση τιμή που πληρώθηκαν το 2017 οι παραγωγοί ΑΠΕ ήταν: 

- Για αιολικά 92,30 ευρώ/ΜWh
- Για φωτοβολταϊκά 292,50 ευρώ/ΜWh
- Για φωτοβολταϊκά στέγης 409,80 ευρώ/ΜWh
- Για μικρά υδροηλεκτρικά (Υ/Η) 88,00 ευρώ/ΜWh
- Για βιοαέρια και βιομάζα 132,30 ευρώ/ΜWh.

Και τονίζουμε: Οι αυξήσεις στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας δεν περιορίζονται στην άμεση και υποχρεωτική επιδότηση που πληρώνουμε ως καταναλωτές στους παραγωγούς ΑΠΕ μέσω του ΕΤΜΕΑΡ (πρώην τέλους υπέρ ΑΠΕ), το οποίο βλέπουμε ως διακριτή χρέωση στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος.

Οι ΑΠΕ αυξάνουν τους λογαριασμούς γιατί η λειτουργία τους προκαλεί πρόσθετο κόστος καθώς (α) καθιστά αναγκαία την καύση φυσικού αερίου προκειμένου να καλυφθούν άμεσα τα κενά που δημιουργεί η τυχαία παραγωγή τους (το φυσικό αέριο είναι εισαγόμενο και ακριβό καύσιμο), (β) αυξάνει την ανάγκη εφεδρειών που επίσης αυξάνουν το κόστος, (γ) προκαλεί την ανάγκη υιοθέτησης του μέτρου της «διακοψιμότητας» (το μέτρο αυτό αποσκοπεί στην ευστάθεια του συστήματος και εξασφαλίζει ότι όταν εμφανιστεί πρόβλημα επάρκειας μεγάλοι βιομηχανικοί καταναλωτές θα διακόψουν την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας έναντι αποζημίωσης), (δ) δημιουργεί πρόσθετες απαιτήσεις ελέγχου και εποπτείας λόγω της αβεβαιότητας που προκαλούν στο σύστημα και (ε) δημιουργεί την ανάγκη κατασκευής πρόσθετων διασυνδέσεων.

ΑΠΕ και… μέλλον;

Μόλις πριν λίγους μήνες ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, δήλωσε ότι «στόχος είναι μέχρι το 2030 σχεδόν το 50% της ηλεκτροπαραγωγής να προέρχεται από Α.Π.Ε».
 

Σε πρόσφατη συνέντευξη του στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» o Πρόεδρος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Γ. Περιστέρης μας είπε ότι «η Ελλάδα, λόγω γεωμορφολογίας (βουνά και νερά) μπορεί να γίνει η μπαταρία του Νότου».

Την 1.2.2018 o Πρόεδρος του ΑΔΜΗΕ, Μ. Μανουσάκης εξήγγειλε νέα έργα (δηλαδή νέες διασυνδέσεις και γραμμές μεταφοράς), επαιρόμενος ότι η εταιρεία, στην οποία συμμετέχει πλέον κατά 24% η κινεζική State Grid, «μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό πυλώνα της αναπτυξιακής στροφής της χώρας» και ότι «τα καθαρά κέρδη της εταιρείας αναμένεται ότι θα φτάσουν τα 55 εκατ. ευρώ».

Εν ολίγοις, όλα δείχνουν ότι η χώρα, προορίζεται να γίνει ένα τεράστιο ενεργειακό πάρκο με ό,τι αυτό συνεπάγεται (εγκατάσταση και άλλων ΑΠΕ, εκσκαφές βουνών, κατασκευή πυλώνων υψηλής τάσης κ.α.) και ότι δεν λείπουν οι πρόθυμοι που θα «επενδύσουν» για να αξιοποιήσουν το πλούσιο αιολικό δυναμικό και τη μεγάλη ηλιοφάνεια της χώρας μας, έναντι μεγάλων και εγγυημένων κερδών.

Ποιοι, όμως, θα πληρώσουν αυτού του είδους τις «επενδύσεις»;
 

Προφανώς εμείς οι καταναλωτές που είναι βέβαιο ότι αν προχωρήσουν τα σχέδια των «επενδυτών» θα δούμε τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος να «φουσκώνουν» κι άλλο. Όχι μόνο από την προμήθεια ρεύματος, αλλά και από τον ΑΔΜΗΕ, του οποίου η χρέωση συγκαταλέγεται στις «ρυθμιζόμενες χρεώσεις» και πρέπει στο μέλλον να προσφέρει κέρδη στους επενδυτές και τους μετόχους του.

Μήπως ήρθε η ώρα να αντιδράσουμε;

Μέχρι σήμερα οι αντιδράσεις κατά των ΑΠΕ προέρχονταν αποκλειστικά από τις τοπικές κοινωνίες που αντιτίθενται στην εγκατάσταση αιολικών πάρκων λόγω της περιβαλλοντικής καταστροφής που προκαλούν, ενώ οι φωνές που τις συνέδεαν με την αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος ήταν ελάχιστες και καλύπτονταν από τα φληναφήματα περί φτηνής ενέργειας από τον ήλιο και τον άνεμο και περί της υποτιθέμενης προστασίας του περιβάλλοντος.

Η «Πανελλήνια Διακήρυξη κατά των αιολικών και άλλων λεγόμενων ΑΠΕ», η οποία συντάχθηκε από μια ομάδα Συλλόγων/Φορέων και πολιτών που προέρχονται από διαφορετικούς τόπους, εμφορούνται από διαφορετικές ιδεολογίες και αντιμετωπίζουν διαφορετικά προβλήματα, θέτει για πρώτη φορά συνολικά το θέμα των ΑΠΕ και αναδεικνύει τόσο τις περιβαλλοντικές, όσο και τις οικονομικές συνέπειές του.

Εμείς την προσυπογράψαμε ανεπιφύλακτα θεωρώντας ότι είναι το πρώτο βήμα για να διεκδικήσουμε ηλεκτρική ενέργεια σε προσιτή τιμή για όλους. Ζητάμε δε και τη δική σας υπογραφή, για να εκδηλωθεί η αντίδρασή κατά των ΑΠΕ και από τους καταναλωτές και να ακουστεί η διαμαρτυρία μας.

(Η Διακήρυξη με τις υπογραφές θα κοινοποιηθεί δημόσια, σε Υπουργεία, ΡΑΕ, ΑΔΜΗΕ, Δικαστικούς ΣτΕ, Βουλευτές, Ευρωβουλευτές, ΜΜΕ και μπορείτε να την υπογράψετε γράφοντας "συμφωνώ και προσυπογράφω", όνομα, τόπο και ιδιότητα, αν θέλετε στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις syntonistiki.diamartyrias.vape@gmail.com  ή στο antiapegr@gmail.com  ή στη φόρμα επικοινωνίας του blog μας. )
                                                                                                       4.5.2018
                                                                               ΔΙΚΤΥΟ ΕΝΕΡΓΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ 
ΠΗΓΗ: - Δίκτυο Ενεργών ΚΑταναλωτών