Κώστας Μάρκου: O βάτραχος, ο σκορπιός και ο ΣΥΡΙΖΑ

Κώστας  Μάρκου

 H πρόταση νόμου του ΣΥ-ΡΙΖΑ-ΕΚΜ για μια «νέα σεισάχθεια», που πα­ρουσιάστηκε από τον ίδιο τον πρόεδρο του, ΑΑ. Τσίπρα, την περασμένη Τετάρτη σε συνέντευξη Τύπου, περιλαμβάνει θετικά μέτρα διαγραφής των χρεών από στεγα­στικά και καταναλωτικά δάνεια προς τις τράπεζες, για οικογένειες που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας (το οποίο εκτι­μάται σε 15.073 ευρώ για τετραμελή οι­κογένεια), καθώς και μέτρα μείωσης των δόσεων ανάλογα με τη μείωση του εισο­δήματος.

Ωστόσο, εάν κάτι έχει μια γενικότε­ρη θεωρητική και άμεσα πολιτική σημα­σία για τη στρατηγική και τακτική της Αρι­στεράς απέναντι στην κρίση, είναι μια πα­μπάλαια αυταπάτη που επανέφερε ο Αλ. Τσίπρας, με αφορμή την παρουσίαση της πρότασης νόμου.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ- Συγκέντρωση στήριξης των εργατών της ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗΣ- Ο αγώνας συνεχίζεται

Πραγματοποιήθηκε χτες, 11/07/12, με επιτυχία η συγκέντρωση που συγκάλεσε το Σωματείο εργαζομένων στη Βιομηχανική Μεταλλευτική με σκοπό τη στήριξη και την αλληλεγγύη στον αγώνα των εργαζομένων. Περισσότεροι από 120 εργαζόμενοι και άνεργοι, από δεκάδες εργασιακούς χώρους από τη Θεσσαλονίκη και όχι μόνο, αλλά και...
σωματεία και συλλογικότητες του εργατικού και κοινωνικού κινήματος παρευρέθηκαν για να δηλώσουν την υποστήριξη τους.

Οι εργαζόμενοι του εργοστασίου παρουσίασαν το χρονικό του αγώνα, που διαρκεί ήδη 14 μήνες, καθώς και το σωματείο, που λειτουργεί με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες και με τακτικές γενικές συνελεύσεις. Παρουσίασαν, επίσης, και ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα και σχέδιο, για τον τρόπο μέσα από τον οποίο σκοπεύουν να πάρουν το εργοστάσιο στα χέρια τους, καθώς και τους βασικούς άξονες λειτουργίας.

Η συνέλευση κατέληξε με τη συγκρότηση της Ανοιχτής Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης και στήριξης του αγώνα των εργαζομένων της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής. Το πλαίσιο της Ανοιχτής Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης ταυτίζεται με τα βασικά αιτήματα των εργαζομένων που είναι:

Να περάσει το εργοστάσιο στα χέρια των εργαζομένων.

Στηρίζουμε τον αγώνα των εργαζομένων για την αυτοδιαχείριση του εργοστασίου, ως μόνη λύση για να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας και τα δεδουλευμένα των εργαζομένων.

Στηρίζουμε το σωματείο της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής που μέσα από δύσκολες συνθήκες, απλήρωτοι από τον Μαίο του 2011 και σε επίσχεση εργασίας με μεγάλα προβλήματα επιβίωσης, παλεύουν να διατηρήσουν το εργοστάσιο ζωντανό και τους εργαζόμενους με αξιοπρέπεια και ανορθωμένο το ανάστημα απέναντι στη λαίλαπα του ντόπιου και του ξένου κεφαλαίου.

Οι εργαζόμενοι της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής αγωνίζονται να κάνουν πράξη πως εμείς οι εργαζόμενοι μπορούμε χωρίς αφεντικά.
Αγωνιζόμαστε μαζί τους να αποδείξουμε πως αν δεν μπορούν αυτοί, τότε εμείς μπορούμε χωρίς αυτούς, και θα τα καταφέρουμε!

Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗΣ ΕΙΝΑΙ ΑΓΩΝΑΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ, ΟΛΟΚΛΗΡΗΣ ΤΗΣ ΠΛΗΤΤΌΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Καλούμε όλα τα σωματεία, όλες τις εργατικές κινήσεις και σχήματα, τις συνελεύσεις γειτονιάς, όλους τους εργαζόμενους και τους ανέργους της πόλης να στηρίξουν με κάθε μέσο τον δίκαιο αγώνα των εργατών. Να πλαισιώσουν την Ανοιχτή Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης και τον κοινό μας αγώνα.

Καλούμε σε νέα συνέλευση της Ανοιχτής Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης την (Ολύμπου & Αριστοτέλους) για να αποφασίσουμε τα επόμενα βήματα μας.

ΠΗΓΗ: Ο ΕΡΓΑΤΗΣ

Αναρτήθηκε από ΧΡΟΝΙΚΑ

ΜΠΙΤΣΑΚΗΣ: Για ένα λαϊκό μέτωπο σωτηρίας

του
Ευτ. Μπιτσάκη*

Από Θεού άρξασθε: Κρίση παγκόσμια, δομική. Ελληνική ιδιομορφία: η χώρα εκποιείται από τους πολιτικούς εκπροσώπους της αστικής τάξης μας (κομπραδόρικης, υποτελειακής, εθνοπροδοτικής).

(…) Ποια δύναμη μπορεί να οργανώσει και να καθοδηγήσει το κίνημα αντίστασης στο νέο καθεστώς υποτέλειας, με προοπτική τον... σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της χώρας;

Προφανώς: Η Αριστερά! Ποια Αριστερά; Το ΚΚΕ, ο ΣΥΡΙΖΑ, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και άλλες, διάσπαρτες αριστερές δυνάμεις.

Η καταστροφή προχωρεί με επιταχυνόμενους ρυθμούς. Στο άμεσο μέλλον θα υπάρξουν ξεσπάσματα των αγανακτισμένων. Θα μπορέσει η Αριστερά να συμβάλει στη μετατροπή του αυθόρμητου σε συνειδητή δράση με καθορισμένο στρατηγικά στόχο; Ποιος θα έπρεπε να είναι αυτός ο στόχος;Σήμερα η αστική τάξη μας, «από κοινού συμφέροντος με τους εκπροσώπους του ευρωπαϊκού-διεθνικού κεφαλαίου», έχει αποδεχτεί ένα νέο καθεστώς υποτέλειας: Εκποίηση της εθνικής ανεξαρτησίας, εκποίηση του δημόσιου πλούτου, αστική δημοκρατία που μεταλλάσσεται σε αυταρχική, εντολοδόχο ξένων δυνάμεων.

Νέο ΕΑΜ λοιπόν; Λέγεται και αυτό. Όμως, ας το ξαναπώ: κανείς Άρης δεν θα πάρει σήμερα το καριοφίλι του ν’ ανέβει στο Βελούχι. Τότε κυρίαρχο ήταν το εθνικό. Το ταξικό δευτερεύον, λειτούργησε στα πλαίσια του εθνικού. Σήμερα, κυρίαρχο είναι το ταξικό. Το εθνικό αναδύεται ως παράγωγη αντίθεση. Η άρση αυτής της αντίθεσης προϋποθέτει την άρση τηςκυρίαρχης. Σήμερα, σε σύγκρουση με τον αντιδραστικό εθνικισμό και τον αναδυόμενο νεοφασισμό, η Αριστερά οφείλει να προτάξει το σύνθημα για ένα νέο, διεθνικό πατριωτισμό.

«Θέλουμε ελεύθερη εμείς πατρίδα και πανανθρώπινη τη λευτεριά» τραγουδούσαμε πριν από 70 χρόνια ΕΠΟΝίτες και ΕΑΜίτες. Πανανθρώπινη λευτεριά σήμαινε τότε, έστω και αν δεν λέγονταν ρητά, το κοινό κομμουνιστικό μέλλον της ανθρωπότητας. Σήμερα, παρά τις ήττες και την καταστροφή, ο σοσιαλισμός παραμένει η μόνη ελπίδα της ανθρωπότητας. Σοσιαλισμός με το κομμουνιστικό κίνημα σε παρακμή; Ας θυμηθούμε όμως τη διαλεκτική της στρατηγικής και τακτικής: ευλυγισία στους άμεσους, επιτεύξιμους στόχους, ανένδοτη προσήλωση στον στρατηγικό. Που σημαίνει: συνεργασία, κοινή δράση, σε ένα, δύο, τρία άμεσα ζητήματα. Συνεργασία με δυνάμεις που θα μας εγκαταλείψουν στην πορεία. Συνεργασία με τους ρεφορμιστές και άλλες ασταθείς δυνάμεις, σε επιμέρους στόχους (Λένιν). Αλλά τότε οι συνεπείς επαναστατικές δυνάμεις δεν υπάρχει κίνδυνος να αφομοιωθούν, ειδικά σήμερα από τη σοσιαλδημοκρατία; Ο κίνδυνος είναι υπαρκτός. Αλλά οι συνεπείς επαναστατικές δυνάμεις έχουν να επιλέξουν: Συμμαχία με τον εαυτό τους; ιδεολογική «καθαρότητα» , αναχωριτισμό ή, αν έχουν τα κότσια , αν έχουν αυτοπεποίθηση, να συμβάλουν κριτικά και πρακτικά στη ριζοσπαστικοποίηση του πολύμορφου, αναπτυσσόμενου κινήματος των μαζών: Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα!

Ο άμεσος στόχος

Να περάσουμε λοιπόν στα του οίκου μας. Υπάρχει σήμερα επαναστατική κατάσταση στη χώρα; Οχι! Ποιος θα έπρεπε λοιπόν να είναι ο άμεσος στόχος; Μέτρα για να μην πεθάνουν τα θύματα της κρίσης. Αρνηση πληρωμής του χρέους. Εκδίωξη της τρόικας. Προοδευτική ανασυγκρότηση της οικονομίας; Αν αρκεστούμε σε αυτό το ελάχιστο, που και αυτό είναι δύσκολα επιτεύξιμο σήμερα, τότε πρόκειται για καθαρό ρεφορμισμό: όμως αυτός ο άμεσος, τακτικός στόχος, πρέπει να αποτελέσει «στιγμή» μιας ενιαίας επαναστατικής διαδικασίας που μέσα από την επίτευξη ενδιάμεσων στόχων, θα οδηγεί στο σοσιαλισμό.

Ποιοι θα μπορούσαν σήμερα να είναι οι ενδιάμεσοι στόχοι;Ένα μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα; Ένας από αυτούς: έξω από το ευρώ.Έξω από την Ε.Ε. Εδώ αρχίζουν οι διαφωνίες. Το ΚΚΕ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι υπέρ της εξόδου. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ξεπέρασε τη νεκρή πλέον ιδεολογία του ευρωκομμουνισμού, είναι υπέρ της παραμονής στο ευρώ και στην Ε.Ε., με στόχο το μετασχηματισμό της σε «Ευρώπη των Λαών». Ούτε η πρώτη, ούτε η δεύτερη θέση δεν έχει θεμελιωθεί συγκεκριμένα, επιστημονικά.

Μήπως λοιπόν το όλον ερώτημα τίθεται λανθασμένα; Στην εποχή της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης, στην Ευρώπη του κεφαλαίου, η απάντηση της Αριστεράς πρέπει να είναι η επιστροφή στο έθνος-κράτος, με ό,τι νέους ανταγωνισμούς θα γεννούσε μια τέτοια επιστροφή στον 190 αιώνα; Ειδικά η ελληνική οικονομία θα είναι βιώσιμη κόβοντας τις οικονομικές σχέσεις και την τεχνολογική εξάρτηση από τις χώρες της Ευρώπης; Μήπως στόχος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς πρέπει να είναι οι ενωμένες σοσιαλιστικές δημοκρατίες της Ευρώπης; Στόχος που θα επιτευχθεί με το συντονισμό του ευρωπαϊκού εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος. Το ερώτημα φαίνεται ουτοπικό, επειδή προϋποθέτει την ανάπτυξη, τον συντονισμό, την κοινή δράση και τους κοινούς στόχους του εργατικού κινήματος των λαών της Ευρώπης. Το ερώτημα φαίνεται ουτοπικό. Αλλά αυτό που σήμερα είναι ουτοπία, μπορεί να αποτελέσει την πραγματικότητα του αύριο. Ας θυμηθούμε λοιπόν και τη διαλεκτική δυνατότητας και πραγματικότητας, τη διαλεκτική του δυνάμει και του ενεργεία που πρωτοδιατυπώθηκε από τον Αριστοτέλη, αναπτύχθηκε από τον Χέγκελ και εμπλουτίστηκε με υλιστικό περιεχόμενο από τον Μαρξισμό και τις σημερινές επιστήμες, φυσικές και κοινωνικές.

Λοιπόν: Κοινή δράση για άμεσους στόχους, κοινό μέτωπο σωτηρίας από ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ανένταχτους, κινήματα, τοπικές οργανώσεις, ως πρώτο βήμα για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της χώρας μας; Αλλά οι ριζοσπάστες δεν κινδυνεύουν να αφομοιωθούν από την αριστερίζουσα σοσιαλδημοκρατία; Τι λένε λοιπόν οι «αρμόδιοι»; Το ΚΚΕ θεωρεί κύριο εχθρό τον ΣΥΡΙΖΑ. Συμμαχώντας λοιπόν με τον εαυτό του, επιμένοντας ότι τίποτα καλό δεν θα υπάρξει για «τον λαό» στα πλαίσια του καπιταλισμού, συμμαχώντας με τον εαυτό του και μόνο, θα κάνει όπως ελπίζει, ένα άλμα από το κενό του σήμερα, στο κενό της αόριστης «λαϊκής εξουσίας». Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με τη σειρά της, θέτει ως όρο συνεργασίας την έξοδο από το ευρώ και την Ε.Ε. Αρνείται τη συνεργασία στο όνομα του μεσοπρόθεσμου στόχου. Και παραπέρα. Στο χώρο αυτό κυριαρχεί η άποψη ότι μια τέτοια στνεργασία θα είχε ως συνέπεια να αφομοιωθούν επαναστατικές δυνάμεις, από τη σοσιαλδημοκρατία, ειδικά από τη δεξιόστροφη ηγεσία του ΣΥΝ.
Τόσο τρομερός είναι λοιπόν αυτός ο ΣΥΝ και ο Σύριζα και τόση λίγη εμπιστοσύνη έχουν οι οπαδοί της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στις δυνάμεις τους και στη δύναμη των επιχειρημάτων τους; Τόσο πολύ αγνοούν τη δύναμη της βάσης του ΣΥΡΙΖΑ; Τι είναι δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ; Το άμεσο πρόγραμμα του είναι ρεφορμιστικό. Υπάρχει όμως ρεφορμισμός και ρεφορμισμός. Κατ’ αρχήν, στρατηγικός στόχος του ΣΥΡΙΖΑ, πολλάκις διατυπωμένος προφορικά και γραπτά είναι ο σοσιαλισμός: «σοσιαλισμός με δημοκρατία», πλεονασμός έστω ο δεύτερος όρος, σοσιαλισμός σχεδόν εξίσου αόριστος με τον σοσιαλισμό της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Αλλά: ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μια παγιωμένη κατάσταση; Ακόμα χειρότερα: βαδίζει προς την αγκαλιά της σοσιαλδημοκρατίας; Θα γίνει το νέο ΠΑΣΟΚ; Οι Κασσάνδρες ξεχνούν και στην περίπτωση αυτή τη διαλεκτική: Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα πολυτασικό μόρφωμα. Πεδίο δυνατοτήτων. Υπάρχει η δεξιόστροφη τάση. Αλλά στον ΣΥΡΙΖΑ είναι ενταγμένοι ή τον ψηφίζουν αγωνιστές της Αντίστασης, του εμφυλίου, της ΕΔΑ, των Λαμπράκηδων, του αντιδικτατορικού κινήματος, των μετέπειτα κοινωνικών αγώνων. Που θεμελιώνεται λοιπόν η άποψη της σύγχρονης Κασσάνδρας, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα γίνει το Νέο ΠΑΣΟΚ, η σημερινή σοσιαλδημοκρατία;

Το ΚΚΕ θεωρεί κύριο εχθρό τον ΣΥΡΙΖΑ. Θα μπορέσει ποτέ να θεραπευτεί από την κατα-στροφική ασθένεια του πλέγματος σεχταρισμού – οπορτουνισμού; Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θα ξεπεράσει την επαναστατική ρητορεία, και θα θελήσει να συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ και τις άλλες αριστερές δυνάμεις; Θα προσπαθήσει, με τις μικρές δυνάμεις της να συμβάλει δημιουργικά στην περαιτέρω ριζοσπαστικοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ; Θα θυμηθεί ότι ο ταξικός αγώνας δεν κρίνεται κυρίως από τις επιλογές των ηγεσιών, αλλά από την κίνηση των μαζών;


Ενιαίο επαναστατική διαδικασία, αλλά με ποιες δυνάμεις;

Λοιπόν: Ενιαία επαναστατική διαδικασία με στόχο το σοσιαλισμό. Με ποιες δυνάμεις; Ας δούμε τι έλεγε τότε ο Λένιν: «Μόνο με την πρωτοπορία δεν μπορούμε να νικήσουμε. Δεν θα ήταν απλώς ανοησία αλλά έγκλημα, να ρίξουμε μόνη την πρωτοπορία στην αποφασιστική μάχη, προτού όλη η τάξη, προτού οι πλατιές μάζες να έχουν πάρει θέση ή ανοικτής υποστήριξης ή ευμενούς ουδετερότητας» (Λένιν, Άπαντα, Σύγχρονη Εποχή, σ.-41, σ.-68). Η ηγεσία του ΚΚΕ ίσως έχει διαβάσει Λένιν. Αλλά, επί του παρόντος, πρέπει να τον θεωρεί οπορτουνιστή.

Οι δεινοί, πράγματι δεινοί ρήτορες της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, τα ξέρουν τα κλασικά γράμματα. Όμως, επί του παρόντος, δεν τολμούν να βγουν από τον κόσμο των «καθαρών ιδεών»: της κατά Μαρξ, ιδεολογίας. Αλλά: το πρόβλημα είναι στενά πολιτικό και η πολιτική της Αριστεράς είναι απλά εμπειρισμός; Ας θυμηθούμε τον ασπάλακα του Μαρξ, που υπομονετικά σκάβει κάτω από την αστική κοινωνία, προετοιμάζοντας την επαναστατική ανατροπή. Και ας θυμηθούμε τον Γκράμσι και την έννοια της ηγεμονίας: «Το θεωρητικό και πρακτικό αξίωμα της ηγεμονίας, δηλαδή η δυνατότητα μιας τάξης να διευθύνει το σύνολο της κοινωνίας, την οργάνωση και την συναίνεση της ηγεμονίας της, αυτό που είναι το περιεχόμενο της έννοιας της ηγεμονίας, έχει μια γνωσιοθεωρητική εμβέλεια». Για τον Ιταλό κομμουνιστή ηγέτη, η πολιτική συνδέται οργανικά με την φιλοσοφία: Θεμελιώνεται φιλοσοφικά, και αναδραστικά έχει μια φιλοσοφική εμβέλεια.

Αντίστοιχα, και κατά συνέπεια, στόχος του σοσιαλισμού δεν πρέπει να είναι απλώς η κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Η φτωχή αυτή, οικονομίστικη αντίληψη εφαρμόστηκε (στο βαθμό που εφαρμόστηκε) και απέτυχε. «Ουκ επ’ άρτω μόνον ζήσεται άνθρωπος». Το χριστιανικό αυτό αξίωμα, πρέπει να ισχύσει κατά μείζονα λόγο σε μια σοσιαλιστική κοινωνία, που δεν υπόσχεται την ευτυχία στο επέκεινα αλλά εδώ, στη μικρή γη, όπου όπως έλεγε ο νεαρός Μαρξ, «η ύλη άρχισε να σκέπτεται», να αποκτά συνείδηση του εαυτού της. Ο πρώην «υπαρκτός σοσιαλισμός», πρόσφερε στους πολίτες του «τα λίγα γραμμάρια ευτυχίας» (κατά πως λέει ο Ελύτης). Αλλά σοσιαλισμός σημαίνει ριζική αναμόρφωση της κοινωνίας.

Ο Μαρξισμός λοιπόν, εξ ορισμού, έχει μια βασική συνιστώσα: να συγκροτήσει μια ενδοκοσμική ηθική, ιστορική άρνηση του ηθικού κενού του καπιταλισμού. Και τώρα τι; Στις επόμενες εκλογές, που ίσως γίνουν σύντομα, θα κατορθώσει η Αριστερά μας να συγκροτήσει ένα μέτωπο σωτηρίας με θεμέλιο ορισμένα άμεσα αιτήματα; Θα ανοίξει, ταυτόχρονα ένα δημόσιο, ανοικτό διάλογο για τους μεσοπρόθεσμους στόχους και για τον σοσιαλισμό; Και θα θελήσει να θέσει ως βασικές αξίες του μέλλοντος τον πολιτισμό και μια νέα εγκόσμια ηθική, ελπίδα και κίνητρο για την κοινωνική δημιουργία;

Τέλος: Μια μελλοντική κυβέρνηση της Αριστεράς θα έχει να αντιμετωπίσει την επίθεση και το ψεύδος των μηχανισμών της αστικής τάξης. Θα αρχίσει λοιπόν η Αριστερά μας να προετοιμάζεται οργανωτικά, πολιτικά, ιδεολογικά και ηθικά, για την σύγκρουση που επίκειται;

* Ο Ευτύχης Μπιτσάκης είναι ομότιμος καθηγητής φιλοσοφίας.

 

http://aristeriantepithesi.blogspot.gr/2012/07/blog-post_17.html

Βιομηχανική Μεταλλευτική: Οι εργαζόμενοι παίρνουν το εργοστάσιο στα χέρια τους

Καλοκαίρι 2012 στην Θεσσαλονίκη του Μνημονίου και της ανεργίας και ενώ η ειδησεογραφία έχει να σου πει μόνο δυσάρεστα (και άλλες αυτοκτονίες, η ανεργία σπάει νέα ρεκόρ, νέες περικοπές, η κυβέρνηση ξεπουλά τον δημόσιο πλούτο κ.α.) ξαφνικά ακούς την είδηση ότι οι 70 περίπου εργαζόμενοι του εργοστασίου Βιομηχανική Μεταλλευτική, που εδώ και 14 μήνες είναι απλήρωτοι, αποφάσισαν να αυτοδιαχειριστούν το εργοστάσιο.  Αποφάσισαν ότι αντί να παρακαλούν τους εργοδότες τους να «γυρίσουν» πίσω για να τους «δώσουν» δουλειά, να διεκδικήσουν να εργαστούν ξανά οι ίδιοι χωρίς αφεντικά δίνοντας ζωή σε ένα εργοστάσιο. Ένα εργοστάσιο εγκαταλελειμμένο που σε κάθε άλλη περίπτωση θα το κηδεύαμε όπως και τα υπόλοιπα εργοστάσια που τα τρία αυτά χρόνια έκλεισαν, νεκρώνοντας όλη την Βιομηχανική ζώνη της πόλης και στέλνοντας παράλληλα στην ανεργία χιλιάδες εργαζόμενους.

Η ιστορία του εργοστασίου αυτού αν και τυπικά δεν διαφέρει από τις ιστορίες των υπόλοιπων που έχουν κλείσει στην Θεσσαλονίκη, παρουσιάζει κάποιες ιδιαιτερότητες. Η Βιομηχανική Μεταλλευτική, εργοστάσιο που παράγει δομικά υλικά, ήταν κερδοφόρα μέχρι και το 2009, σύμφωνα με στοιχεία που αναφέρουν τα ίδια τα οικονομικά περιοδικά της πόλης. Μάλιστα από το 2000 μέχρι το 2006 παρουσίασε μια μεταβολή κερδών της τάξης του 139%.




Πηγή: StatBank περιοδική έκδοση της 72ης ΔΕΘ


Από το 2010 και μετά το εργοστάσιο αρχίζει να παίρνει την κάτω βόλτα με τον γνωστό τρόπο που ακολούθησαν στο παρελθόν ιδιοκτήτες και άλλων επιχειρήσεων. Η μητρική εταιρεία η Φίλκεραμ Τζόνσον χρεώνει με δάνεια την θυγατρική (1 εκ.900 χιλ.ευρώ) δηλαδή την Βιομηχανική Μεταλλευτική η οποία αποκτά  ένα πλασματικό παθητικό και η εργοδοσία ξεκινά  τις καθυστερήσεις στα επιδόματα, στην καταβολή μισθών κτλ. μέχρι που τον Μάιο του 2011 κηρύσσει στάση πληρωμών προς τους εργαζόμενους και εγκαταλείπει το εργοστάσιο.
Τότε αρχίζει και ο αγώνας των εργαζομένων οι οποίοι προχωρούν σε απεργίες, στάσεις εργασίας και τελικά σε επίσχεση εργασίας ζητώντας την επαναλειτουργία του εργοστασίου και τα δεδουλευμένα τους. Από τον Μάιο λοιπόν οι εργαζόμενοι ζουν με τον εξευτελιστικό ποσό των 359 ευρώ του επιδόματος επίσχεσης εργασίας, δημιουργούν ένα ταμείο αλληλοβοήθειας για να στηριχθούν οι πιο αδύναμοι οικονομικά και ξημεροβραδιάζονται στο εργοστάσιο με εναλλασσόμενες βάρδιες προκειμένου να προστατέψουν τον εξοπλισμό.  Να σημειωθεί ότι παράλληλα η μητρική εταιρεία Φίλκεραμ Τζόνσον απολύει σταδιακά το σύνολο των εργαζομένων στη βιομηχανία κεραμικών πλακιδίων και καταθέτει αίτηση για πτώχευση, πράγμα που δεν έκανε για την Βιομηχανική Μεταλλευτική την οποία απλά εγκαταλείπει.





Η απόφαση


Κατά τη διάρκεια των συνελεύσεων που πραγματοποιούσε το σωματείο για την οργάνωση και συνέχιση του αγώνα τέθηκε η ιδέα της αυτοδιαχείρισης. Μπορεί οι εργαζόμενοι να μην έχουν πάει στην Αργεντινή αλλά, όπως ανέφεραν, το παράδειγμα του εργοστασίου κεραμικών που λειτούργησε εκεί υπό τον εργατικό έλεγχο των εργαζομένων αποτέλεσε έμπνευση για αυτούς και έτσι ξεκίνησαν τις συζητήσεις και τις οικονομικές μελέτες για το πώς μπορεί αυτό να επιτευχθεί και στην πόλη μας.
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του σωματείου εργατοϋπαλλήλων της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής Μ. Αναγνώστου η πρόταση αυτή έτυχε μεγάλης αποδοχής μεταξύ των εργαζομένων οι οποίοι εκτιμούν ότι εφόσον το εργοστάσιο ήταν κερδοφόρο και ότι εξαιτίας της κακής διαχείρισης «έπεσε έξω» όχι μόνο μπορούν να το επαναλειτουργήσουν αλλά και ότι είναι ικανοί να παράγουν φτηνό προϊόν προσιτό στις λαϊκές οικογένειες. Ο ίδιος εξήγησε μάλιστα ότι  καθ`όλη την διάρκεια των 14 αυτών μηνών που το εργοστάσιο δεν λειτουργούσε το προϊόν συνέχισε να έχει ζήτηση.
Μέσα σε λίγο διάστημα οι εργαζόμενοι κατάφεραν να διαμορφώσουν το απαιτούμενο σχέδιο έτσι ώστε να  κάνουν πράξη το «πως οι εργαζόμενοι μπορούν και χωρίς αφεντικά». Για να επιτευχθεί αυτό και για να μην βρεθούν άλλα 70 άτομα στην ανεργία προϋπόθεση αποτελεί, σύμφωνα με τους ίδιους, η ικανοποίηση των παρακάτω αιτημάτων.
Να παραιτηθεί το Δ.Σ. της εταιρείας μαζί με όσα στελέχη είχαν άμεση εμπλοκή στη διοίκηση της χωρίς καμία απαίτηση από την νέα εργατική διοίκηση όπως και η ιδιοκτησία να αναλάβει τις υποχρεώσεις που προκύπτουν μέχρι τώρα (τα χρέη της εταιρείας).
Να δηλωθεί το δάνειο των 1.900.00 ευρώ που πήρε η μητρική εις βάρος της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής και μέρος από το δάνειο να παραχωρηθεί σε μετοχές προς τους εργαζόμενους. Ότι υπόλοιπο μείνει να γίνει διακανονισμός για να επιστρέψει προς την θυγατρική με το προνόμιο των εργαζομένων.
Οι εργαζόμενοι για να μπορέσουν να θέσουν άμεσα το εργοστάσιο σε λειτουργία ζητούν ακόμη την επιδότηση που δίνεται από τον ΟΑΕΔ σε κάθε άνεργο που θέλει να ξεκινήσει δικιά του επιχείρηση ύψους 23.00 για τον πρώτο χρόνο καθώς και το επίδομα ανεργίας επί 14 μήνες.
Όπως αναφέρουν ακόμη οι εργαζόμενοι, αν ικανοποιηθούν τα αιτήματα αυτά συγκεντρώνεται ένα αρχικό κεφάλαιο ικανό για να ξεκινήσουν άμεσα την λειτουργία του. Αυτοδιαχείριση σημαίνει επίσης για αυτούς ότι η γενική συνέλευση των εργαζομένων θα είναι το αποφασιστικό όργανο του εγχειρήματος καθώς και ότι  τα μέλη του Δ.Σ. της εταιρίας όσο και τα μέλη του Δ.Σ. του σωματείου θα είναι ανακλητά.
Στην πρόταση αυτοδιαχείρισης του εργοστασίου που έχουν διαμορφώσει οι εργαζόμενοι τονίζεται επίσης ότι οι μετοχές θα μοιραστούν ισάριθμα σε όσους εργαζόμενους δεχτούν να συμμετέχουν στο εγχείρημα ενώ οι υπόλοιποι θα συνεχίσουν με την προηγούμενη σύμβαση που υπήρχε προτού κλείσει το εργοστάσιο.
Τέλος ζητούν από την πολιτεία την διαμόρφωση ενός νομικού πλαισίου που θα μπορεί να καλύπτει και να στηρίζει το εγχείρημα της αυτοδιαχείρισης.


Αν δεν μπορούν αυτοί, τότε μπορούμε εμείς





Τον αγώνα των εργαζομένων μέχρι σήμερα στηρίζουν πλήθος σωματείων, εργαζομένων και ανέργων από δεκάδες εργασιακούς χώρους από τη Θεσσαλονίκη και όχι μόνο. Στην συνέλευση που πραγματοποιήθηκε πριν λίγες μέρες στο Εργατικό Κέντρο μετά από κάλεσμα του σωματείου, συγκροτήθηκε  η Ανοιχτή Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης και στήριξης του αγώνα για αυτοδιαχείριση του εργοστασίου, ως μόνη λύση για να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας και τα δεδουλευμένα των εργαζομένων.

"Στηρίζουμε το σωματείο της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής που μέσα από δύσκολες συνθήκες, απλήρωτοι από τον Μαίο του 2011 και σε επίσχεση εργασίας με μεγάλα προβλήματα επιβίωσης, παλεύουν να διατηρήσουν το εργοστάσιο ζωντανό και τους εργαζόμενους με αξιοπρέπεια και ανορθωμένο το ανάστημα απέναντι στη λαίλαπα του ντόπιου και του ξένου κεφαλαίου.
Οι εργαζόμενοι της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής αγωνίζονται να κάνουν πράξη πως εμείς οι εργαζόμενοι μπορούμε χωρίς αφεντικά. Αγωνιζόμαστε μαζί τους να αποδείξουμε πως αν δεν μπορούν αυτοί, τότε εμείς μπορούμε χωρίς αυτούς, και θα τα καταφέρουμε!» σημειώνεται συγκεκριμένα στην σχετική ανακοίνωση ενώ παράλληλα η Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης καλεί όλα τα σωματεία, όλες τις εργατικές κινήσεις και σχήματα,  τις συνελεύσεις γειτονιάς, όλους τους εργαζόμενους και τους ανέργους της πόλης να στηρίξουν με κάθε μέσο τον δίκαιο αγώνα των εργατών και να πλαισιώσουν την πρωτοβουλία αυτή.
Τέλος η Ανοιχτή Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης καλεί σε νέα γενική συνέλευση την Τετάρτη και ώρα 19.00 στο Εργατικό Κέντρο (Ολύμπου & Αριστοτέλους) για να αποφασιστούν τα επόμενα βήματα του αγώνα.


Πηγή:alterthess

αναδημοσίευση από: Κόκκινος Τύπος: Βιομηχανική Μεταλλευτική: Οι εργαζόμενοι παίρνουν το εργοστάσιο στα χέρια τους

Κατερίνα Κιτίδη- Πλιάτσικο στη δημόσια περιουσία

Κατερίνα Κιτίδη*

 δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΠΡΙΝ (8.7.2012)

Η ομάδα ήταν έτοιμη για γκολ πριν ακόμη ο διαιτητής σφυρίξει την εκκίνηση. Άλλωστε το παιχνίδι ήταν στημένο και στα μέτρα της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε λειάνει το γήπεδο από τη δεκαετία του ’90 και τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, κατ’ εφαρμογή της Συναίνεσης της Ουάσινγκτον στη Γηραιά Ήπειρο. Οι ντόπιες ελίτ είχαν από καιρό φορέσει τη στολή της μαζορέτας, προσδοκώντας υπέρμετρα κέρδη από την ιδιωτικοποίηση του δημοσίου πλούτου. Η κορύφωση της οικονομικής κρίσης προσέφερε την τέλεια δικαιολογία για να ζεστάνει, επιτέλους, ο αγώνας. Ευφημισμοί για το ξεπούλημα, όπως η λέξη «αξιοποίηση», ακούγονταν ρυθμικά, σαν σλόγκαν, από τα στόματα δεκάδων δημοσιογράφων, ως λύση για τη μείωση του δημοσίου χρέους.

Αντιπολίτευση σύγκρουσης ή υποταγής;

Δημήτρης Γρηγορόπουλος

Σε θάλαμο επιτάχυνσης της μετάλλαξης του ΣΥΡΙΖΑ θα εξελιχθεί ο ρόλος της αξιωματικής αντιπολίτευσης που ανέλαβε στη νέα Βουλή. Ταυτόχρονα, η μετατροπή του σε ενιαίο κόμμα θα ενισχύσει τις γραφειοκρατικές, συντηρητικές τάσεις περιθωριοποιώντας τις πιο ριζοσπαστικές συνιστώσες του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ.

Το ένα τρίτο του εκλογικού σώματος τα παίρνει …όλα!

«Το μέλλον που μας ετοιμάζουν»

Συνέντευξη Πέτρος Παπακωνσταντίνου

Ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου , δημοσιογράφος και συγγραφέας , μιλά στο babushka.gr για τις εκλογές , την αριστερά και την κρίση στην Μ.Ανατολή.

1. Δεδομένου ότι, η κρίση και οι εξελίξεις στην ευρωζώνη καλπάζουν, σε συνδυασμό με την σύνοδο κορυφής  αλλά και το αποτέλεσμα των ελληνικών εκλογών. Ποιες πιστεύεις θα είναι οι

αποφάσεις και πως θα εξελιχθεί η κατάσταση στην Ελλάδα και στην Ευρώπη;

Ο αστικός πολιτικός κόσμος και τα μεγάλα συγκροτήματα της ενημέρωσης καλλιέργησαν μια εντελώς αδικαιολόγητη ευφορία για την πρόσφατη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. Είδαν στις αποφάσεις της μια πρώτη νίκη των περιφερειακών, Μεσογειακών χωρών επί της Γερμανίας και των συμμάχων της, προάγγελο στροφής της Ένωσης από τη Δρακόντεια λιτότητα στην ποθητή ανάλυση. Δυστυχώς και ο ΣΥΡΙΖΑ αποδέχθηκε ως «κατ’ αρχήν θετικές» τις αποφάσεις της συνόδου (κυρίως την αποσύζευξη των δανείων των τραπεζών από το δημόσιο χρέος), περιορίζοντας την κριτική του στην ελληνική κυβέρνηση που δεν εξασφάλισε για τη χώρα μας ίση μεταχείριση με Ισπανία και Ιταλία.

Τίποτα δεν δικαιολογεί αυτή την αισιοδοξία. Ο απ’ευθείας δανεισμός των τραπεζών θα γίνει με τον όρο να υπαχθούν υπό τον έλεγχο κεντρικών ευρωπαϊκών αρχών, δηλαδή στην πράξη να περάσουν υπό τον έλεγχο της Γερμανίας. Σε κάθε περίπτωση, τα ημίμετρα της συνόδου κορυφής για πολλοστή φορά στάθηκαν ανίκανα να συγκρατήσουν τον κατήφορο του ευρώ. Ράλι στα χρηματιστήρια για δύο- τρεις ημέρες και μετά επιστροφή στον πανικό και την πτώση χωρίς αλεξίπτωτο. Την Παρασκευή, το κόστος δανεισμού της Ισπανίας εκτοξεύθηκε και πάλι στο εφιαλτικό 7%. Την ίδια ώρα, η Φινλανδή υπουργός Οικονομικών θέτει για πρώτη φορά θέμα ενδεχόμενης εξόδου της χώρας της από το ευρώ, ενώ προς την ίδια κατεύθυνση κινείται η επιστολή 160 προβεβλημένων Γερμανών οικονομολόγων.

Η κρίση του ευρώ θα συνεχιστεί και θα κλιμακωθεί. Η ελληνική Αριστερά οφείλει να προετοιμάσει το λαό για την πολύ πιθανή έξοδο της χώρας από το ευρώ. Ζητούμενο είναι αυτή η έξοδος να γίνει με πρωτοβουλία και υπό την ηγεμονία των αριστερών, λαϊκών δυνάμεων και όχι με πρωτοβουλία των δανειστών μας ή του δουλοπρεπούς πολιτικού προσωπικού, γιατί τότε το κόστος θα είναι πολύ μεγαλύτερο. 

2. Το αποτέλεσμα των εκλογών συνιστά μια αριστερή μετατόπιση της κοινωνίας ή μια δεξιά και συντηρητική; Δεδομένου την συντηρηκοποίηση της ΝΔ αλλά και το φαινόμενο της ακροδεξιάς Χρυσής Αυγής.  

 Οι τελευταίες εκλογές αποτέλεσαν Πύρρεια νίκη του συστήματος. Με την ιδεολογική τρομοκρατία των μέσων ενημέρωσης και τις εκβιαστικές παρεμβάσεις Μέρκελ, Ολάντ και Σία απέτρεψαν το σχηματισμό κυβέρνησης της Αριστεράς και την εμβάθυνση του ρήγματος που είχε ανοίξει στις εκλογές της 6^ης Μαίου. Ωστόσο η ελληνική Αριστερά στο σύνολό της ξεπέρασε κατά πολύ κάθε μετεμφυλιακό προηγούμενο, ενώ ο παλιός δικομματισμός έχασε περισσότερο από τη μισή του δύναμη σε σύγκριση με το 2009. Η τρικομματική κυβέρνηση ΝΔ- ΠΑΣΟΚ- ΔΗΜΑΡ στηρίζεται σε πήλινα πόδια και μάλλον δεν θα μακροημερεύσει. Η Χρυσή Αυγή ωφελήθηκε από την κρίση, την απόγνωση που φέρνει το μνημόνιο σε κατεστραμμένα μικροαστικά και λούμπεν εργατικά στρώματα, αλλά και από την υιοθέτηση της ακροδεξιάς ατζέντας (ξενοφοβία, αυταρχισμός) από τα δύο μεγαλύτερα συστημικά κόμματα. Αποτελεί σοβαρό κίνδυνο.

3. Για την αριστερά, παρατηρούμε ότι ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο μεγάλος νικητής αντιθέτως οι άλλες αριστερές δυνάμεις σημείωσαν πτώση έως και εκλογική συντριβή. Τι συνιστούν αυτές οι αλλαγές για την ίδια την αριστερά και τις εξελίξεις που θα φέρουν;

 Μέσα σε ένα εξαιρετικά ασταθές και ευμετάβλητο πολιτικό σκηνικό, ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί την πιο ασταθή συνιστώσα του. Η επιτυχία του οφείλεται αφ’ ενός μεν στην αριστερή στροφή που είχε πραγματοποιήσει εδώ και καιρό, ήδη επί εποχής Αλέκου Αλαβάνου (και η οποία συνεχίστηκε με τον Αλέξη Τσίπρα και το κίνημα των Αγανακτισμένων), αφ’ ετέρου δε στο σύνθημα της αριστερής κυβέρνησης, που έδινε άμεση προοπτική νίκης στα λαϊκά στρώματα που υποφέρουν και αγωνιούν. Ωστόσο, η επιρροή του δεν είναι εδραιωμένη, έχει σε μεγάλο βαθμό συγκυριακά χαρακτηριστικά και η ψήφος που έλαβε διαπνέεται συχνά από λογικές ανάθεσης, εύκολων λύσεων από τα πάνω. Επιπλέον, η συνύπαρξη στους κόλπους του τόσο αντιθετικών τάσεων θέτει ζήτημα αξιοπιστίας- το πρόβλημα δεν είναι οι πολλές «συνιστώσες», αλλά η θολή «συνισταμένη». Ιδιαίτερα η εμμονή του στον ευρωπαϊσμό τη στιγμή που η ευρωζώνη αποκαλύπτεται ως θάλαμος βασανιστηρίων του κ. Σόιμπλε θέτει ανυπέρβλητα όρια στην αντιπολιτευτική του στρατηγική.

Όσο για το ΚΚΕ και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, έχουν δίκιο στην κριτική που ασκούν στο ΣΥΡΙΖΑ αναφορικά με το ευρώ και τις ανοιχτά συστημικές, διαχειριστικές τάσεις μέρους της ηγεσίας του. Η κριτική τους θα είναι πιο πειστική αν δεν γίνεται από τη σκοπιά ενός μικρόψυχου κομματικού πατριωτισμού, αλλά από τη σκοπιά της λαϊκής αγωνίας και της κοινωνικής ανάγκης για τη συγκρότηση ενός μεγάλου, ενιαίου μετώπου πάλης και νίκης. 

4. Εσύ ποιες πιστεύεις ότι είναι οι ρεαλιστικότερες λύσεις για την επίλυση της κρίσης στην Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη;

Δυστυχώς, οι συσχετισμοί στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή είναι πολύ δυσμενείς για τη ριζοσπαστική και πολύ περισσότερο για την αντικαπιταλιστική Αριστερά. Με τα σημερινά δεδομένα, η Ελλάδα πρέπει να ξεκινήσει μόνη της- κι αν αύριο βρεθούν σύμμαχοι και προκύψουν ανατροπές σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τόσο το καλύτερο. Μια αριστερή κυβέρνηση στην Ελλάδα οφείλει πρώτα απ΄όλα να διαγράψει μονομερώς το χρέος (κομβικό ζήτημα, που δυστυχώς φαίνεται να έχει ξεχαστεί στον πολιτικό λόγο της σύνολης Αριστεράς), να ακυρώσει τα δύο μνημόνια και τους εφαρμοστικούς νόμους και να καταγγείλει τη δανειακή σύμβαση. Μια τέτοια ρήξη, απολύτως αναγκαία για να γίνουν στοιχειώδη βήματα στο δρόμο της ανόρθωσης του λαού και της οικονομίας, αναγκαστικά θα φέρει την Ελλάδα σε σύγκρουση με την Ε.Ε. και θα καταστήσει αναγκαία την αποδέσμευση από το ευρώ και την επαναφορά εθνικού νομίσματος. Η αναταραχή, το οικονομικό και κοινωνικό κόστος δεν μπορούν να αποφευχθούν, ωστόσο η ανάκαμψη θα είναι ταχεία και κυρίως θα ανοίξει ο δρόμος για αποφασιστικότερες αλλαγές, σε συνθήκες αποκατάτασης της εθνικής μας υπόστασης και της λαϊκής κυριαρχίας.

5. Σε διεθνές επίπεδο πώς κρίνεις την κατάσταση, στην Συρία και το Ιράν αλλά και την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής; Είναι πιθανή μια επέμβαση της Δύσης; Αν ναι, σε μια τέτοια ενδεχόμενη επέμβαση, πιστεύεις πως ηγετικό ρόλο θα παίζει η Αμερική όπως έχουμε δει παλιότερα ή η Ευρώπη; Και τέλος ποίος θα είναι ο ρόλος της Ελλάδας σε μια τέτοια ενδεχόμενη κατάσταση;

Αυτή τη στιγμή, το πιο καυτό μέτωπο εντοπίζεται στη Συρία. Το καθεστώς Άσαντ, απολυταρχικό μεν, αλλά ενοχλητικό για τον διεθνή παράγοντα λόγω των αντιιμπεριαλιστικών και αντισιωνιστικών του χαρακτηριστικών, αποτελεί τον ισχυρότερο σύμμαχο του Ιράν και ενδεχόμενη πτώση του θα άνοιγε το δρόμο για εξελίξεις και στην Τεχεράνη. Η στρατιωτική επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Συρία είναι πολύ πιθανή- καλύτερα να πούμε ότι έχει ήδη αρχίσει με τον εξοπλισμό, την εκπαίδευση και τη στήριξη των ενόπλων αντικαθεστωτικών ομάδων. Είναι πιθανό οι Αμερικανοί και γενικά οι Δυτικοί να επιβάλουν σε κάποια φάση απαγόρευση πτήσεων στη Συρία, αφήνοντας στους Τούρκους και τους Άραβες την επέμβαση με χερσαίες δυνάμεις (και τις απώλειες που αυτή θα επιφέρει). Η Ελλάδα οφείλει να κρατηθεί μακριά από κάθε ιμπεριαλιστική επέμβαση και να μην επιτρέψει τη χρησιμοποίηση των αμερικανικών βάσεων και του ελληνικού εναέριου χώρου. Επίσης να αξιοποιήσει τις εξελίξεις για να συσφίξει στενότερες σχέσεις με τη Ρωσία, η οποία κινδυνεύει να χάσει τη μοναδική της βάση στις θερμές θάλασσες, που βρίσκεται στη Λατάκεια της Συρίας.

6. Γενικότερα παρατηρούμε μια εκτροπή στην εξωτερική πολιτική της Ελλάδας από την έναρξη της πρωθυπουργίας του Γ. Παπανδρέου, με αποκορύφωμα τις σχέσεις με το Ισραήλ. Παράλληλα με το ζήτημα των ΑΟΖ και την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Μεσογείου. Γιατί συνέβη αυτό; Και τι θα αποτελέσει αυτή η αλλαγή στις σχέσεις με τις άλλες χώρες για την Ελλάδα στο άμεσο μέλλον;

Με το Γιώργο Παπανδρέου στην πρωθυπουργία, η Ελλάδα απέκτησε μια κυβέρνηση τόσο φιλοαμερικανική και φιλοσιωνιστική που δεν θα το διανοούνταν ποτέ Ουάσιγκτον και Τελ Αβίβ ούτε επί εποχών Κ. Καραμανλή μεγάλου και μικρού. Δεν μπορούμε να ελπίζουμε, βέβαια, ότι η κυβέρνηση Σαμαρά και λοιπών μνημονιακών δυνάμεων θα αλλάξει ρότα προς μια πολιτική ειρήνης, ανεξαρτησίας και αλληλεγγύης με όλους τους δοκιμαζόμενους λαούς. Ευχόμαστε μόνο να μη φτάσει σε τόσο χαμηλά επίπεδα υποδούλωσης και εξαχρείωσης όσο οι προκάτοχοί της.

7. Όλα αυτά, σε παραλληλισμό με το ζήτημα της Μέσης Ανατολής, σχετίζονται; και αν ναι, σε ποίο βαθμό με την παγκόσμια οικονομική κρίση;

Ασφαλώς, θα ήταν υπερβολή να πιστέψουμε ότι υπάρχει ένα «κέντρο», που κάθεται και αναλύει την κατάσταση του διεθνούς καπιταλισμού και στο τέλος λέει: «Έχουμε μεγάλη κρίση, δεν κάνουμε έναν πόλεμο της προκοπής να καθαρίσουμε;». Είναι ωστόσο αλήθεια ότι οι κρίσεις ιστορικών διαστάσεων, όπως η σημερινή, δημιουργούν πρόσφορο έδαφος ώστε να αναπτυχθούν τα δηλητηριώδη άνθη του Κακού- η τάση εξαγωγής της κρίσης στον διπλανό μας, ο εθνικισμός, η καταδίωξη αποδιοπομπαίων τράγων κλπ. Η παρούσα κρίση ξεκίνησε ως χρηματιστηριακή, επεκτάθηκε σε οικονομική, κοινωνική και πολιτική. Δεν αποκλείεται το επόμενο στάδιο να είναι η μετάλλαξή της σε γεωπολιτική κρίση και σύγκρουση απροσδιόριστων διαστάσεων. Και δεν θα είναι η πρώτη φορά που η ανθρωπότητα θα ζήσει κάτι τέτοιο. 

Οσο μεγαλώνει το ξεπούλημα, τόσο μεγαλώνει το χρέος!

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ : Οσο μεγαλώνει το ξεπούλημα, τόσο μεγαλώνει το χρέος!

Γράφει:ο Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ

To έτος 2000 το δημόσιο χρέος της χώρας ήταν 139,2 δισ. ευρώ.
Το 2004 το δημόσιο χρέος είχε ανέλθει στα 201,2 δισ. ευρώ.
Το 2009 το δημόσιο χρέος έφτασε στα 298,5 δισ. ευρώ.
Στα τέλη του 2011, το δημόσιο χρέος «έκλεισε» στα 367 δισ. ευρώ.

*

Η παραπάνω αναδρομή είναι χρήσιμη - όπως ελπίζουμε θα φανεί στη συνέχεια - ώστε να διερευνήσουμε πόση σχέση έχει (κι αν έχει οποιαδήποτε σχέση) με την αλήθεια η απίστευτη προπαγάνδα που κατακλύζει το δημόσιο βίο.
Αναφερόμαστε στην προπαγάνδα που ισχυρίζεται πως:
«Η μείωση του δημόσιου χρέους και των ελλειμμάτων περνάει μέσα από τις ιδιωτικοποιήσεις και τις αποκρατικοποιήσεις του δημόσιου τομέα».

***

Ας δούμε, λοιπόν, πόσο ευθύνεται το (ανύπαρκτο, έτσι κι αλλιώς) Δημόσιο στην εκτίναξη των χρεών και των ελλειμμάτων, κι ας δούμε κατά πόσο ισχύει ότι το ξεπούλημα και η εκποίηση του δημόσιου πλούτου που περιγράφονται με όλους τους δυνατούς ευφημισμούς
(ιδιωτικοποίηση, αποκρατικοποίηση, μετοχοποίηση, μισθώσεις παραχώρησης κ.λπ.),
ενισχύουν, τάχα, τα δημόσια ταμεία και απαλλάσσουν τη χώρα από χρέη.

*

Οι κυβερνώντες, που σήμερα είναι συγκυβερνώντες με την συνδρομή του κ. Κουβέλη, την τελευταία 20ετία έχουν διαπράξει τα κάτωθι:

*

Ξεπούλησαν και ξαναξεπούλησαν τον Σκαραμαγκά και όλη σχεδόν την ναυπηγική βιομηχανία. Αλλά αυτό σε τι «βοήθησε» τα οικονομικά του κράτους;
Ξεπούλησαν την ΑΓΕΤ. Αλλά αυτό σε τι «τόνωσε» τα δημόσια ταμεία;
Ξεπούλησαν τον ΟΤΕ. Αλλά αυτό σε τι απέτρεψε την πτώχευση;
Ξεπούλησαν πάνω από το 90% του τραπεζικού τομέα. Αλλά αυτό σε τι «έσωσε» την οικονομία;
Ξεπούλησαν το λιμάνι του Πειραιά. Αλλά αυτό σε τι «βελτίωσε» τα ελλείμματα;
Ξεπούλησαν την «Ολυμπιακή». Αλλά αυτό σε τι απομάκρυνε την χρεοκοπία;
Ξεπούλησαν τη διώρυγα της Κορίνθου. Αλλά αυτό σε τι απομάκρυνε τα «κουρέματα»;
Ξεπούλησαν τους οδικούς άξονες της χώρας. Αλλά αυτό σε τι συνέβαλε για τον «κατευνασμό των αγορών»;

*

Επίσης υπενθυμίζουμε ότι:
Μέχρι το 2004, δηλαδή μια ολόκληρη πενταετία πριν από την εκδήλωση της κρίσης, αρκετά χρόνια πριν αρχίσουν να επικαλούνται προσχηματικά το χρέος για να κόβουν μισθούς και συντάξεις, να διαλύουν τις εργασιακές σχέσεις και να καταργούν ό,τι απέμεινε από το λεγόμενο «κράτος πρόνοιας», το ΠΑΣΟΚ είχε διαπράξει τα εξής:
Ξεπούλησε το 48,5% της ΔΕΗ.
Ξεπούλησε το 38% της ΕΥΔΑΠ.
Ξεπούλησε το 64% από τα «Ελληνικά Πετρέλαια».
Ξεπούλησε το 49% του ΟΠΑΠ.
Ξεπούλησε το 92% της Εθνικής Τράπεζας.
Παρέδωσε το αεροδρόμιο των Σπάτων στους Γερμανούς.
Παρέδωσε τη γέφυρα του Ρίου στους Γάλλους.
Παρέδωσε την Αττική Οδό στον Μπόμπολα κ.ο.κ.

*

Μήπως αμφισβητεί αυτά τα στοιχεία ο κ. Σαμαράς; Τότε θα πρέπει να αμφισβητήσει τον κ. Καραμανλή.
Αυτός ήταν - ο κ. Καραμανλής - που ως πρωθυπουργός τα είχε καταθέσει στην Βουλή...
Επομένως, ο ελληνικός λαός έχει κάθε λόγο να απαιτεί καταλογισμό ευθυνών και εξήγηση:
α) Σε τι απέτρεψαν όλες αυτές οι εκποιήσεις - που πάντα βαφτίζονται «αξιοποίηση» - την εκτίναξη του δημόσιου χρέους;
β) Πόσο στοίχισε στην κοινωνία της εργασίας και του μόχθου το ιδεολόγημα περί «λιγότερου κράτους», που ΠΑΣΟΚ και ΝΔ διακινούν από τη δεκαετία του '80 για να ρημάζουν και να παραδίδουν τη δημόσια περιουσία στην πλουτοκρατία;

*

Οι απαντήσεις είναι τόσο προφανείς, όσο πρόδηλη είναι και η νέα τους στόχευση:
Πρώτον, εμφανίζουν σαν «σωτηρία» την ίδια καταστροφική πολιτική που έχει γεμίσει τα ταμεία των κεφαλαιοκρατών και έχει εκτινάξει τα δημόσια χρέη!
Δεύτερον, παρουσιάζουν σαν «φάρμακο» την ίδια εκείνη δηλητηριώδη πολιτική που έχει διαλύσει την Ελλάδα!
Τρίτον, ισχυρίζονται πως παραμένει «επιβεβλημένος» εκείνος ακριβώς ο «μονόδρομος» του ξεπουλήματος που ακολουθούν επί δεκαετίες, με τα γνωστά αποτελέσματα!
Τέταρτον, αποκαλούν «φιλόδοξη» και «αναγκαία» την ίδια εγκληματική πολιτική που έχει χρεοκοπήσει τους Ελληνες και τους έχει αποστερήσει το δημόσιο πλούτο τους!
Πέμπτον, έχουν ορκιστεί πίστη στο ξεπούλημα πολύ πριν εμφανιστεί η «τρόικα». Πολύ πριν ανακαλύψουν ως πρόσχημα το δημόσιο χρέος και τα ελλείμματα.

*

Τα πράγματα είναι απλά και συγκεκριμένα:
Αν ξεπουλάνε για να μειώσουν τα χρέη - και όχι για να ενισχύσουν την κερδοφορία της ολιγαρχίας παραδίδοντάς της για να ξεζουμίσει ό,τι απέμεινε από την δημόσια περιουσία - τότε:

• Πώς γίνεται από το 2000 μέχρι το 2004, την εποχή του μεγάλου «εκσυγχρονιστικού» κύματος του ξεπουλήματος, το δημόσιο χρέος, αντί μείωσης, να αυξήθηκε κατά 62 δισ. ευρώ;
• Πώς γίνεται από το 2004 μέχρι το 2009, την περίοδο του ξεπουλήματος της «ήπιας προσαρμογής», της «Cosco», της διάλυσης της Ολυμπιακής και της εν συνόλω εκποίησης του ΟΤΕ, το χρέος αντί να μειώνεται, να αυξήθηκε κατά 97,3 δισ. ευρώ;
• Πώς γίνεται από το 2009 μέχρι το 2011, την περίοδο που τίναξαν στον αέρα τα νοσοκομεία, έβαλαν λουκέτο στις διαδρομές του ΟΣΕ στην μισή Ελλάδα (!), επέκτειναν τη δράση των ιδιωτών στον τομέα της ενέργειας, το χρέος αντί να μειώνεται, να αυξήθηκε κατά 68,5 δισ. ευρώ;

*

Τα πράγματα είναι απλά και συγκεκριμένα:
Μόνο κατά την περίοδο 2000 - 2011, περίοδο γενικού ξεπουλήματος,
το χρέος όχι μόνο δεν μειώθηκε αλλά
αυξήθηκε κατά 227,8 δισ. ευρώ (!), δηλαδή υπερδιπλασιάστηκε
και
αυξήθηκε με ρυθμό 164%!

*

Συμπέρασμα:
Δεν ξεπουλούν για να «μειώσουν» το χρέος ή τα ελλείμματα.
Αντίθετα:
Οσο περισσότερο ξεπουλούν,
τόσο περισσότερο το χρέος αυξάνει!
Δεν ξεπουλούν για να «πληρώσουν τα χρέη της χώρας». Ξεπουλούν για να εκ-πληρώσουν το μόνο χρέος που αναγνωρίζουν και το μόνο «χρέος» που τους καθοδηγεί:
Είναι το ταξικό τους χρέος, που «επιβάλλει» το ξεπούλημα. Δεν πρόκειται περί «κοινωνικής ευθύνης». Είναι αδίστακτη και στυγνή εφαρμογή του ταξικού τους καθήκοντος να υπηρετούν τα συμφέροντα της πλουτοκρατίας, αποστερώντας το λαό από τα πάντα:
Από το μισθό, από τη σύνταξη και από τα φάρμακα μέχρι οτιδήποτε έχει απομείνει να θυμίζει δημόσια περιουσία.
Αυτό το έγκλημα που πάνε να ολοκληρώσουν, την καθολική δηλαδή παράδοση στους «ιδιώτες» μιας δημόσιας περιουσίας που ο λαός τη δημιούργησε με το αίμα και τον ιδρώτα του, έχουν το θράσος να το βαφτίζουν «εθνική υπευθυνότητα»!

Peter Thomas:Η παραμονή στην EE σημαίνει κοινωνική καταστροφή

Συνέντευξη στον Κ. Γούση για το ΠΡΙΝ

 αναδημοσίευση από: αριστερό blog

Ο Πίτερ Τόμας είναι ένας από τους πιο σημαντικούς στοχαστές στη νέα γενιά μαρξιστών στον αγγλοσαξονικό χώρο. Είναι μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του περιοδικού Historical Materialism (Ιστορικός Υλιομός) και μελετητής του Αντόνιο Γκράμσι, προσφέροντας μια καινοτόμα επαναστατική ανάγνωση του έργου του. Είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε μαζί του στο πλαίσιο του φεστιβάλ των Αναιρέσεων.

Στο έργο σας για τον Γκράμσι χάνετε συχνά αναφορά στην έννοια τον μεταβατικού προ­γράμματος και μιας αντίστοιχης επαναστατικής πρακτικής συ­γκρότησης μετώπου. Ποια είναι η επικαιρότητα τους για τη μαρ­ξιστική σκέψη σήμερα, σε συνθή­κες παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης;

Τα προβλήματα που εμφανίζο­νται στα κινήματα διαφέρουν, α­νάλογα με την κατακτημένη πείρα του κινήματος, αλλά και τη διαφο­ρετική θέση του κάθε κοινωνικού σχηματισμού ή τις απαντήσεις που έχουν δοθεί ως τώρα στη διεθνή καπιταλιστική κρίση. Με αυτή την έννοια, δεν υπάρχει μια διεθνής συνταγή που μπορούμε να την ε­φαρμόζουμε απ' τη μια χώρα στην άλλη. Υπάρχουν όμως κάποιες βασικές αρχές της επαναστατικής πολιτικής που ανταποκρίνονται σε διαφορετικά επίπεδα αγώνων και χωρών. Μια τέτοια είναι η αρχή του ενιαίου μετώπου. Πρέπει να μελετήσουμε τη σημασία που είχε στα πρώτα χρόνια της Τρίτης Διε­θνούς αλλά και αργότερα, καθώς σε διαφορετικά συμφραζόμενα αποτέλεσε μια έννοια - κλειδί για τη σκέψη του Γκράμσι, του ύστε­ρου Λούκατς, του Πουλαντζά και πολλών άλλων. Η ηγεμονία ως ένα πολιτικό σχέδιο σημαίνει να εργαστούμε προς το ενιαίο μέτω­πο αυτών που το κίνημα Occupy εμπνευσμένα ονόμασε το 99%. Αναφέρομαι ιδιαίτερα σε μια διαδικασία  οικοδόμησης  ενός πλατύτατου αγωνιστικού μετώπου όλης της εργατικής τάξης με την πιο διευρυμένη έννοια αυτού του όρου, όχι δηλαδή απλώς της παραδοσιακής βιομηχανικής εργατικής τάξης, αλλά όλων όσοι δουλεύουν υπό τον ζυγό των εκμεταλλευτικών σχέσεων εργα­σίας. Το μέτωπο του κόσμου του αγώνα, μέσα από τα δικά του όργανα και τις μορ­φές έκφρασης, είναι η πρώτη προϋπόθεση για να μπορούν να δοθούν συγκεκριμένες απαντήσεις προς όφελος των συμφερόντων της κοινωνικής πλειοψηφίας.

Με τι πρόγραμμα όμως;

Ακριβώς αυτό είναι το δεύτερο αποφα­σιστικής σημασίας σημείο για την επανα­στατική Αριστερά. Δηλαδή η ικανότητα να αναπτύσσονται προγράμματα που να μπορούν να ανταποκρίνονται όχι μόνο στις βραχυπρόθεσμες ανάγκες, αλλά και τους μακροπρόθεσμους σκοπούς του κι­νήματος. Προγράμματα που να μπορούν καταρχάς να απαντούν στα προβλήματα του κόσμου από τον χώρο δουλειάς μέχρι τη γειτονιά. Ταυτόχρονα όμως, η διαρκής πρόκληση βρίσκεται στη σύνδεση των ά­μεσων αιτημάτων της καθημερινότητας με τη συνολική διαδικασία του κοινωνικο-πολιτικού μετασχηματισμού. Είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να στοχαζόμαστε και να κατανοούμε τις πολιτικές πράξεις ως μια διαδικασία πολιτικής συσσώρευ­σης. Τα αιτήματα και το πρόγραμμα δεν μπορεί να τίθενται με όρους αυτοσκοπού, αλλά με κριτήριο την ανάπτυξη του κινή­ματος, την όξυνση των αντιφάσεων και τον κλονισμό και την ανατροπή του συ­σχετισμού δύναμης.

Πώς βλέπετε το ελληνικό κίνημα σε σχέ­ση με τις παραπάνω διαπιστώσεις σας για τις αρχές μιας σύγχρονης επαναστατικής πολιτικής;

Στην Ελλάδα υπάρχουν οι πιο σοβαρές προϋποθέσεις για ένα μεταβατικό πρό­γραμμα απ' οπουδήποτε αλλού. Βλέπου­με ένα κίνημα των εκμεταλλευόμενων και καταπιεσμένων τάξεων που έχει αναπτυ­χθεί με πολύ δημιουργικούς τρόπους τα τελευταία χρόνια. Τώρα φαίνεται να έχε­τε εισέλθει σε μια νέα φάση, καθοριστική για τη δυνατότητα να ηττηθεί η ελληνική κι ευρωπαϊκή μπουρζουαζία και συνολικά το διεθνές κεφάλαιο. Σ' αυτή την υπόθεση οι εκλογές, όσο σημαντικό κι αν είναι το αποτέλεσμα τους, είναι μόνο μια στιγμή.
Αυτό που χρειάζεται είναι ένα ηγεμονικό σχέδιο του εργατικού κινήματος κι ένα σχέδιο για ένα εναλλακτικό σύστημα οργάνωσης της παραγωγής και αναπαραγω­γής. Το στοιχείο που θα καθορί­σει τις εξελίξεις είναι η διαρκής πολιτική κινητοποίηση με τους πλέον διαφορετικούς και πρω­τότυπους τρόπους όσων σήμερα αποκλείονται από την τρέχουσα κατανομή της εξουσίας. Νομίζω πως είναι πολύ σημαντικό να τε­θούν με όρους κινήματος axe ..-πιο συγκεκριμένα και ριζοσπαστικά αιτήματα που να μπορούν  να συμβάλουν σε μια ποιοτική τομή του ίδιου του κινήματος και μια πλήρη ανάπτυξη της εν δυνά­μει δυναμικής του.

Θεωρείτε πως τέτοια ριζοσπα­στικά αιτήματα μπορεί να είναι συμβατά με την ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση; Ή με άλλα λόγια, μπορούν να επιβληθούν χωρίς η Ελλάδα να επιστρέψει σε εθνικό νόμισμα και χωρίς να α­ποδεσμευτεί από τις επιταγές της ΕΚΤ και τις συνολικές αρχές που διέπουν την EE;

Νομίζω πως πρέπει να ξεκινή­σουμε την ανάλυση από το ότι τα προγράμματα λιτότητας που επιβάλλονται από την EE με την πλήρη συμφωνία της ελληνική; μπουρζουαζίας είναι ήδη απί­στευτα ριζοσπαστικά προγράμ­ματα (απ' τη σκοπιά των συμφε­ρόντων τους). Είναι προγράμμα­τα που οδηγούν στην πλήρη κατα­στροφή της ελληνικής κοινωνίας,
αλλά επίσης έχουν βαθύ αντίκτυπο στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, καθώς η ήττα του κινήματος στην Ελλάδα είναι ήττα των ερ­γαζόμενων τάξεων όλης της Ευρώπης. Ε­πομένως, στην εποχή του ριζοσπαστισμού των πάνω, οφείλουμε να απαντήσουμε με έναν αντίστοιχο ριζοσπαστισμό των κάτω και της Αριστεράς. Στην παρούσα κατά­σταση, η αντίθεση ανάμεσα στις ανάγκες του ελληνικού λαού και τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι τόσο ασυμφιλίωτη και η πόλωση βρίσκεται σε τέτοιο επίπεδο, που κάθε πρόταση παραμονής στην EE που να διασφαλίζει τις ανάγκες του λαού είναι ανέφικτη. Ή θα επιβλη­θεί η λιτότητα, οδηγώντας στη συνολική καταστροφή του κοινωνικού ιστού ή το κίνημα και η Αριστερά με μια πολιτική εντελώς διαφορετικών αρχών. Η πλήρης κατανόηση της αντικειμενικής αντίφασης που διέπει τη σχέση του ελληνικού λαού και των προγραμμάτων λιτότητας της EE είναι βάση συγκρότησης ενός κινήματος που δεν θα ανατρέψει μόνο το παρόν πρόγραμμα της άρχουσας τάξης, αλλά θα συνδέσει τις νίκες του με μια βαθιά διαδι­κασία κοινωνικού μετασχηματισμού.

Εχθρός μας ο καπιταλισμός, όχι μόνο ο νεοφιλελευθερισμός

Πολλοί ισχυρίζονται πως αρκεί σήμερα ο αντινεοφιλελευθερισμός, χωρίς να προτάσσε­ται ένα αντιχαπιταλιστικό πρόγραμμα πάλης και ζητήματα θεμελιώδους κοινωνικού μετα­σχηματισμού. Τι θ' απαντούσατε;

Η σύγκρουση με τις νεοφιλελεύθερες πολιτι­κές της λιτότητας είναι μια αποφασιστική αφε­τηρία. Αποτελεί συνδετικό κρίκο με τις εμπει­ρίες του κόσμου, τους συνοδεύει στη διαδρομή της πολιτικοποίησης και ανοίγει πεδία για να προχωρήσουμε παρακάτω. Προφανώς όμως, ως μαρξιστές προερχόμενοι από μια επανα­στατική παράδοση κατανοούμε πως ο νεοφι­λελευθερισμός ως σημερινή μορφή οργάνω­σης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής δεν είναι το θεμελιώδες πρόβλημα. Επομένως, κάθε σοβαρή και ρεαλιστική πολιτική πρότα­ση πρέπει σήμερα να αντιμετωπίσει τη βασι­κή αιτία του προβλήματος, τον ίδιο τον καπι­ταλιστικό τρόπο παραγωγής, όπως εκφράζε­ται καθημερινά στις καπιταλιστικές σχέσεις εργασίας. Και να αμφισβητήσει αυτό τον κα­ταστροφικό τρόπο οργάνωσης των κοινωνιών που έχει μετατραπεί κυριολεκτικά σε πολιτι­σμικό μοντέλο όχι μόνο στην Ελλάδα, την Ευ­ρώπη ή τη Δύση, αλλά διεθνώς μέσα στα τε­λευταία εκατοντάδες χρόνια.

Τα τελευταία χρόνια διεξάγεται μια συζήτηση για την «ιδέα του κομμουνισμού». Σε πολλές περιπτώσεις ο σχετικός διάλογος μένει σε αφη­ρημένες διατυπώσεις για τον κομμουνισμό χω­ρίς προβληματισμό για την ταξική πάλη, την οι­κονομία, την πολιτική ηγεμονία κ.ο.κ. Πώς θα σχολίαζες τη σχετική συζήτηση;

Είναι απαραίτητο να ξεκινάμε να μιλάμε και πάλι για τον κομμουνισμό. Ο κομμουνι­σμός για πολλές εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες χρόνια, ήταν ένα όμορφο όνειρο. Ήταν η μορ­φή έκφρασης των ελπίδων τόσων και τόσων ανθρώπων και συγκροτούνταν πάντοτε ως μια θεμελιακή αντιπαράθεση με την καθεστηκυία τάξη πραγμάτων. Η αντίληψη της ριζικής ισό­τητας όλων των ανθρώπων και η κοινοκτη­μοσύνη στα μέσα παραγωγής και αναπαρα­γωγής της ζωής παραμένει πάντοτε ένα ριζι­κό και θεμελιώδες πρόγραμμα, που βρίσκε­ται στην καρδιά μιας επαναστατικής μαρξιστι­κής πολιτικής. Αλλά όμως θα πρέπει να θυμό­μαστε πως ιστορικά ο κομμουνισμός δεν είναι απλώς μια πρόκληση, μια λέξη ή ιδεολογία, αλλά ένα πραγματικό κίνημα που με συγκε­κριμένο τρόπο παίρνει μορφή μέσα από πολι­τικές πρακτικές, πολιτικά κινήματα, πολιτικές οργανώσεις και τις εμπειρίες των ανθρώπων που παλεύουν να κατανοήσουν τι συγκεκριμέ­να σημαίνει ο κομμουνισμός σαν τρόπος ορ­γάνωσης των κοινωνιών μας. Με αυτή την έν­νοια, οι πρόσφατες συζητήσεις για την «ιδέα του κομμουνισμού» είναι πολύ ευπρόσδεκτες και είναι σημαντικό πως μετά από πολλά χρό­νια ιδεολογικών επιθέσεων, μπορεί να τίθε­ται εκ νέου το ζήτημα του κομμουνισμού ως θέμα της ευρύτερης συζήτησης. Το αναγκαίο επόμενο βήμα σ' αυτή τη διαδικασία είναι να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε τους τρόπους με τους οποίους ο κομμουνισμός δεν θα τίθεται ως ιδέα, αλλά θα αποτελέσει πραγματική πο­λιτική πρακτική και θεμέλιο της συλλογικής αναζήτησης διαφορετικών τρόπων συνολικής  οργάνωσης της κοινωνίας.

Σύντομη Περιγραφή: 

Συνέντευξη στον Κ. Γούση για το ΠΡΙΝ

Στην παρούσα κατά­σταση, η αντίθεση ανάμεσα στις ανάγκες του ελληνικού λαού και τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι τόσο ασυμφιλίωτη και η πόλωση βρίσκεται σε τέτοιο επίπεδο, που κάθε πρόταση παραμονής στην EE που να διασφαλίζει τις ανάγκες του λαού είναι ανέφικτη. Ή θα επιβλη­θεί η λιτότητα, οδηγώντας στη συνολική καταστροφή του κοινωνικού ιστού ή το κίνημα και η Αριστερά με μια πολιτική εντελώς διαφορετικών αρχών.

 

Όταν το χρήμα αγοράζει τα πάντα

Μαριάννα Τζιαντζή

 

αναδημοσίευση από: αριστερό blog

Όταν λέμε ότι «πωλούνται όλα», εννοούμε όλα. Με αυτές τις επτά λέξεις μπορούμε να περιγράψουμε το Τι δεν μπορεί να αγοράσει το χρήμα (What Money Can’t Buy) του πολιτικού φιλοσόφου Μάικλ Σαντέλ, μια μελέτη για τα «ηθικά όρια των αγορών», που φαίνεται ότι θα γίνει ένα από πιο πολυσυζητημένα βιβλία της χρονιάς. Μόνο που ο καθηγητής του Χάρβαρντ υποστηρίζει ότι δεν θα έπρεπε να είναι όλα για πούλημα, ότι υπάρχουν πράγματα που θα έπρεπε να βρίσκονται εκτός αγοράς ώστε να μην ξεχαρβαλωθεί εντελώς η ανθρώπινη κοινωνία.

 

Με νηφάλιο τόνο, χωρίς ακαδημαϊκή υπεροψία αλλά και χωρίς ρηχή καταγγελτική διάθεση, ο Σαντέλ μοιάζει να περιγράφει τις τελευταίες μέρες της παγκόσμιας καπιταλιστικής Πομπηίας, παροτρύνοντας τους αναγνώστες του όχι να οργανωθούν και να εξεγερθούν, όπως ίσως θα έκανε ο Νόαμ Τσόμσκι ή κάποιος άλλος διάσημος ακτιβιστής θεωρητικός, αλλά να σκεφτούν, να στοχαστούν, να αλλάξουν. Και ίσως, αλλάζοντας οι ίδιοι, μπορέσουν να αλλάξουν και τον κόσμο γύρω τους. Το βιβλίο του Σαντέλ είναι πολύτιμο γιατί δεν απευθύνεται στους ήδη πεισμένους, αλλά μπορεί να κλονίσει αυτούς που θεωρούν ότι έτσι είναι η ζωή, έτσι είναι το σύστημα και, αν το δούμε διαφορετικά, κινδυνεύουμε να γίνουμε γραφικοί.

 

O 59χρονος Αμερικανός καθηγητής είναι ένα είδος ροκ σταρ στον ακαδημαϊκό χώρο, αφού κατά τις παραδόσεις του στο Χάρβαρντ, όπου διδάσκει πολιτική φιλοσοφία εδώ και 30 χρόνια, παρατηρείται το αδιαχώρητο. Μάλιστα, το μάθημά του με θέμα «Δικαιοσύνη» έχει αναρτηθεί στο Διαδίκτυο και οι επισκέπτες του ανέρχονται σε εκατομμύρια. Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε πέρυσι η μελέτη του Δικαιοσύνη. Τι είναι το σωστό; (μετάφρ. Αλέξανδρος Κιουπκιόλης, εκδ. Πόλις), που έκανε μέσα σε λίγους μήνες τρεις εκδόσεις, κάτι όχι πολύ συνηθισμένο για θεωρητικά βιβλία. Πρόσφατα ο Σαντέλ έκανε μια παγκόσμια περιοδεία-μαμούθ για την προώθηση του νέου βιβλίου του, στη διάρκεια της οποίας έδωσε διαλέξεις και συνεντεύξεις και προσείλκυσε την προσοχή των ΜΜΕ.

 

Στην Ελλάδα της κρίσης, με τις αχαλίνωτες ιδιωτικοποιήσεις προ των πυλών, με τα δημόσια νοσοκομεία και σχολεία σε κατάσταση διάλυσης, η σκέψη του Σαντέλ μπορεί να αποδειχτεί ιδιαίτερα χρήσιμη, καθώς μας υπενθυμίζει αφενός την έννοια της «κοινής» δημόσιας σφαίρας και αφετέρου της «κόκκινης γραμμής» για τα αγαθά και τις αξίες που θα έπρεπε να βρίσκονται έξω από τον έλεγχο της αγοράς.

 

«Κρίμα το κοριτσάκι κρίμα, τι κάνει το άτιμο το χρήμα», τραγουδά ο Λουκιανός Κηλαηδόνης, περιγράφοντας ένα «γάμο που έμοιαζε κηδεία», με τη νύφη μόλις δεκαεννιά και του γαμπρού οι μέρες μετρημένες. Ο στιχουργός, ο Γιάννης Νεγρεπόντης, περιγράφει μια αγοραπωλησία, που ναι μεν προκαλεί ανατριχίλα, όμως είναι νόμιμη. Στις μέρες μας, ιδίως στη μητρόπολη του καπιταλισμού, στις ΗΠΑ, πληθαίνουν τα είδη ανατριχιαστικής αγοραπωλησίας και τα πιο κραυγαλέα από αυτά περιγράφει και χρησιμοποιεί ως παραδείγματα ο Μάικλ Σαντέλ στο νέο βιβλίο του, καθώς και σε διαλέξεις και άρθρα του. Να λοιπόν τι μπορείτε να αγοράσετε ή να πουλήσετε νομίμως αν έχετε αρκετά δολάρια:

 

Ένα πριβέ κελί φυλακής: 90 δολάρια τη βραδιά. Στη Σάντα Άνα της Καλιφόρνια και σε μερικές άλλες πόλεις, οι καταδικασμένοι για μη εγκληματικές πράξεις μπορούν να πληρώσουν για ένα ήσυχο, καθαρό και μοναχικό κελί.

Τον αριθμό του κινητού του γιατρού σας: 1.500-25.000 δολάρια ετησίως. Ένας ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός ιδιωτών γιατρών παρέχουν τηλεφωνική πρόσβαση και αυθημερόν ραντεβού στους πελάτες τους. Εννοείται ότι οι επισκέψεις χρεώνονται χωριστά.

Το δικαίωμα της μόνιμης παραμονής στις ΗΠΑ: 500.000 δολάρια. Ένας αλλοδαπός που κάνει μια επένδυση μισού εκατομ. δολαρίων και δημιουργεί τουλάχιστον 10 θέσεις εργασίας σε μια περιοχή με υψηλή ανεργία μπορεί να πάρει την πράσινη κάρτα.

Το δικαίωμα να πυροβολήσετε έναν μαύρο ρινόκερο: 250.000 δολάρια. Στη Νότια Αφρική επιτρέπεται σε ορισμένους γαιοκτήμονες να πουλούν σε κυνηγούς άγριων ζώων το δικαίωμα να σκοτώσουν έναν ορισμένο αριθμό ρινόκερων. Υποτίθεται ότι αυτό είναι ένα κίνητρο ώστε οι ιδιοκτήτες μεγάλων εκτάσεων να εκτρέφουν και να προστατεύουν τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση.

Μια ινδή παρένθετη μητέρα: 8.000 δολάρια. Όλο και περισσότερα δυτικά ζευγάρια αναθέτουν σε μια Ινδή να κυοφορήσει το παιδί τους καθώς το κόστος στην Ινδία είναι το 1/3 του αντίστοιχου στις ΗΠΑ.

Το δικαίωμα εκπομπής στην ατμόσφαιρα ενός τόνου διοξειδίου του άνθρακα: περίπου 15 δολάρια (το 2010). Η ταχέως αναπτυσσόμενη Αγορά του Άνθρακα νομιμοποιεί και επιτρέπει την αγοραπωλησία ρύπων, όπως έχει δείξει και ο Γιώργος Αυγερόπουλος στο έξοχο ντοκιμαντέρ του «Πωλείται αέρας».

 

Λίγοι μπορούν να αγοράσουν τα παραπάνω. Όμως αν θέλετε ένα έκτακτο εισόδημα, θα μπορούσατε να επιλέξετε κάποια από τις ακόλουθες λύσεις:

 

Να προσφέρετε θέση για διαφημιστικό τατουάζ στο κούτελο ή στο ξυρισμένο κρανίο σας. Μια ανύπαντρη μητέρα στη Γιούτα πήρε 10.000 δολάρια από ένα ονλάιν καζίνο για ένα μόνιμο τατουάζ στο μέτωπό της. Τα μη ανεξίτηλα τατουάζ, που γίνονται με χένα, πληρώνονται λιγότερο. Στο πλαίσιο μιας διαφημιστικής εκστρατείας της, η Αir New Zealand νοίκιασε δεκάδες ξυρισμένα κεφάλια -για την ακρίβεια, «κρανιακά διαφημιστικά πλαίσια» (cranial billboards)- με αμοιβή δύο δωρεάν αεροπορικά εισιτήρια μετ’ επιστροφής στη Νέα Ζηλανδία είτε 777 δολάρια (μια αναφορά στα Μπόινγκ 777 του στόλου της).

 

                                                                   Ενοικιαζόμενα κρανία

 

 

Να γίνετε ανθρώπινο πειραματόζωο για δοκιμές φαρμάκων. Η αμοιβή κυμαίνεται γύρω στα 7.500 δολάρια για κάθε προϊόν, ανάλογα με τη φαρμακευτική εταιρεία και την ταλαιπωρία που συνεπάγεται η δοκιμή.

Να πολεμήσετε στη Σομαλία ή στο Αφγανιστάν για έναν ιδιώτη υπεργολάβο του στρατού με ημερομίσθιο 1.000 δολάρια. Η μισθοφορική αμοιβή κυμαίνεται ανάλογα με τα προσόντα, την πείρα και την εθνικότητα.

Αν είστε μαθητής, να διαβάσετε ένα βιβλίο: 2 δολάρια το κομμάτι. Η προσφορά αυτή ισχύει σε ορισμένα υποβαθμισμένα σχολεία του Ντάλας και σκοπός της είναι η ενθάρρυνση της ανάγνωσης.

Να σταθείτε στην ουρά στη θέση κάποιου λομπίστα για μια ακρόαση στο Κογκρέσο, στην Ουάσιγκτον. Η αμοιβή είναι 10-15 δολάρια την ώρα. Οι λομπίστες πληρώνουν εταιρείες ενοικίασης ανθρώπων (line-standing companies) που στέκονται στην ουρά και έτσι ο πελάτης απαλλάσσεται από την ορθοστασία και την αναμονή.

 

Ο Σαντέλ δεν περιορίζεται στην παράθεση παραδειγμάτων ώστε να εντυπωσιάσει τον αναγνώστη ή τον ακροατή του. Απλώς τα παραδείγματα είναι η αφετηρία, η αφορμή για να διατυπωθούν ερωτήματα τα οποία προσεγγίζει με αναλυτικό τρόπο από τη σκοπιά της πολιτικής φιλοσοφίας, όπως διαπιστώνουμε διαβάζοντας τη Δικαιοσύνη. Και μολονότι τα περισσότερα παραδείγματα ξεκινούν από την Αμερική, παραλλαγές τους εμφανίζονται σε όλες τις χώρες, ακόμα και σε εκείνες που δεν έχουν πλήρως παραδοθεί στην εξουσία της αγοράς.

 

Για παράδειγμα, αυτή την εβδομάδα μάθαμε ότι στις φυλακές της Βραζιλίας εφαρμόζεται ένα πρόγραμμα με τίτλο «Λύτρωση μέσω της ανάγνωσης» χάρη στο οποίο οι κρατούμενοι μπορούν να πετύχουν μείωση της ποινής τους έως και 48 μέρες το έτος διαβάζοντας ένα βιβλίο το μήνα. Αφού το διαβάσουν, πρέπει να γράψουν μια περίληψη χωρίς ορθογραφικά και συντακτικά λάθη που να επιβεβαιώνει ότι το διάβασαν κανονικά. Η απαλλαγή είναι 4 ημέρες μείωση ποινής για κάθε βιβλίο.

 

Αναρωτιόμαστε πώς θα σχολίαζε αυτή την πρακτική ο Σαντέλ που θεωρεί τη χρηματική ανταμοιβή των μαθητών του Ντάλας (δύο δολάρια για κάθε βιβλίο) δείγμα της διαβρωτικής δύναμης της αγοράς: «Οι αγορές δεν εξασφαλίζουν μόνο τη διανομή των αγαθών, αλλά εκφράζουν και προωθούν κάποιες στάσεις προς τα αγαθά που ανταλλάσσονται. Το να πληρώνεις παιδιά για να διαβάζουν βιβλία μπορεί να τα ωθήσει στη συνήθεια της ανάγνωσης, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να τα διδάξει να βλέπουν την ανάγνωση σαν αγγαρεία και όχι σαν πηγή εσωτερικής ικανοποίησης... Οι αγορές δεν είναι ουδέτερες, όπως συχνά συμπεραίνουν οι οικονομολόγοι, όμως στην πραγματικότητα οι αγορές αφήνουν τη σφραγίδα τους».

 

 Στην περίπτωση της Βραζιλίας, δεν έχουμε αγοραπωλησία, αλλά ανταλλαγή, αφού ένα βιβλίο υπόσχεται δύο ημέρες ελευθερίας, περίπου όπως συμβαίνει με την εργασία στις αγροτικές φυλακές. Όμως η ανάγνωση, σε αντίθεση με τη βαριά χειρωνακτική δουλειά, επηρεάζει το υποκείμενο, αν και η έκταση, ο βαθμός της θετικής επιρροής δεν μπορεί να είναι μετρήσιμος. Ασφαλώς η συμπεριφορά των κρατουμένων πρέπει να βαραίνει στην απόφαση για μείωση της ποινής και ασφαλώς η ανάγνωση βρίσκεται στον αντίποδα της βίας, όμως με την ίδια λογική θα έπρεπε να καθοριστούν «ισοδύναμα ελευθερίας» και για άλλες ψυχωφελείς δραστηριότητες, όπως τη συμμετοχή σε θεατρικές ή μουσικές ομάδες.

 

Εξετάζοντας τον τρόπο που ο Σαντέλ αναπτύσσει τα θέματά του στη Δικαιοσύνη, θα λέγαμε ότι ο ίδιος θα απέφευγε να επικρίνει ή να επικροτήσει αυτό το μέτρο, αλλά θα παρουσίαζε τα  υπέρ και τα κατά αυτής της πρακτικής και θα άφηνε τον αναγνώστη να σχηματίσει τη δική του άποψη.

 

 Τα παραδείγματα που παραθέτει ο Σαντέλ δεν έχουν όλα την ίδια ηθική και πολιτική βαρύτητα. Άλλο να νοικιάζει κανείς διαφημιστικό χώρο στο σώμα του και άλλο η κυβέρνηση των ΗΠΑ να στρατολογεί μισθοφόρους ή ξένους μετανάστες για να πολεμήσουν στο Ιράκ με αντάλλαγμα την επιτάχυνση της διαδικασίας απόκτησης της αμερικανικής ιθαγένειας. (Σήμερα 30.000 «μη πολίτες» υπηρετούν στις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις.)  Η επί πληρωμή «παρένθετη κύηση» μετατρέπει την εγκυμοσύνη «σε μια μορφή αλλοτριωμένης εργασίας», όπως υποστηρίζει η Ελίζαμπεθ Άντερσον, μια ηθική φιλόσοφος με την οποία συμφωνεί ο Σαντέλ. Η παραδοσιακή σύνδεση ανάμεσα στο ωάριο, τη μήτρα και τη μητέρα καταργείται, ενώ το συμβόλαιο «παρένθετης κύησης» απαγορεύει τη σύναψη οποιουδήποτε συναισθηματικού δεσμού της εγκύου με το παιδί που θα φέρει στον κόσμο.

 

Ο ηθικός στοχασμός δεν είναι μια ενασχόληση πολυτελείας, εξηγεί ο Σαντέλ. «Όταν ο ηθικός στοχασμός γίνεται πολιτικός, όταν ρωτάει ποιοι νόμοι πρέπει να διέπουν τη συλλογική μας ζωή, θα πρέπει να ασχοληθεί με το βουητό της πόλης, με τα επιχειρήματα και τα επεισόδια που αναστατώνουν τον κοινό νου» (Δικαιοσύνη, σ. 49). Αυτά τα «πεζά» ερωτήματα της καθημερινότητας γύρω από το «νόμιμο και το ηθικό», που γεννιούνται και στη μικρή Ελλάδα, αποτελούν το αντικείμενο της πολιτικής φιλοσοφίας. «Μας ωθούν στο να αρθρώσουμε και να διατυπώσουμε τις ηθικές και πολιτικές μας πεποιθήσεις, όχι μόνο στην οικογένεια και στους φίλους μας αλλά και στην απαιτητική συντροφιά των συμπολιτών μας».

 

 Πέρα από την καταγγελία και τη δημοσιογραφική αποκάλυψη, πέρα από το καθηκοντολογικό κάλεσμα για αντίσταση και αγώνα, πέρα από τις θεσμικές προτάσεις, η αριστερά πρέπει και μπορεί να προσεγγίσει με πολιτικούς όρους «και» την ηθική διάσταση της βαρβαρότητας που μας περικυκλώνει.

 

 

 

 

Το νόμιμο δεν είναι πάντα και ηθικό

 

 

Αίσθηση προκάλεσε πριν από δύο μήνες η αποκάλυψη από την εφημερίδα Πρώτο Θέμα ότι με κοινή απόφαση των υπουργείων Οικονομικών και Προστασίας του Πολίτη επιτρέπεται η ενοικίαση αστυνομικών από ιδιώτες (φυσικά και νομικά πρόσωπα) για προστασία, συνοδεία κ.λπ. Η ενοικίαση ενός σκέτου αστυνομικού στοιχίζει 30 ευρώ την ώρα, ενώ τα εξτρά (π.χ., μοτοσικλετιστής, εκπαιδευμένος σκύλος) χρεώνονται με 20 ευρώ την ώρα επιπλέον. Υποτίθεται ότι η επί πληρωμή διάθεση αστυνομικών θα γίνεται εφόσον υπάρχει «υπηρεσιακή επάρκεια», όμως πώς είναι δυνατό να υπάρξει περίσσεια οργάνων τη στιγμή που ο αριθμός των αστυνομικών που βρίσκονται στο δρόμο για την καταπολέμηση του εγκλήματος είναι εξαιρετικά ανεπαρκής;

 

            Με άλλα λόγια η αστυνομία υπόσχεται την προστασία όχι του πολίτη γενικώς, αλλά του εύπορου πολίτη. Η ασφάλεια στην κατοικία, στο χώρο εργασίας και στις μετακινήσεις δεν είναι ένα αυτονόητο αγαθό που πρέπει να παρέχεται σε όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες μιας χώρας, αλλά ένα προϊόν που έχει τιμή στην αγορά. Το ίδιο δυστυχώς ισχύει και για δημόσια αγαθά όπως είναι η παιδεία και η υγεία, που η αξία τους δεν θα έπρεπε να εκτιμάται με όρους αγοράς, όπως υπογραμμίζει ο Σαντέλ στο νέο βιβλίο του.

 

            Λιγότερο κράτος σημαίνει περισσότερη αγορά, όμως το βασικό δεν είναι μόνο η ποσοτική διάσταση, δηλαδή το πλήθος των υπηρεσιών και των προϊόντων που έχουν γίνει αγοραία, από το σεξ μέχρι τους νεφρούς, αλλά η ποιοτική αλλαγή που φέρνει η κυριαρχία της αγοράς στις ανθρώπινες σχέσεις, στις αξίες που η αγορά επιβάλλει και στις αξίες που η αγορά σαρώνει.

 

            Η αλλαγή αυτή επιταχύνεται λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης, αλλά δεν προκλήθηκε εξαιτίας της κρίσης, παρατηρεί ο Σαντέλ. Οι ρίζες της βρίσκονται στην πολιτική που άρχισε να ασκείται στις αρχές του ’80 από τον Ρόναλντ Ρίγκαν και τη Μάργκαρετ Θάτσερ, που θεοποίησαν την αγορά παρουσιάζοντάς τη σαν το κλειδί για την ευημερία και την ελευθερία. Η ίδια πολιτική συνεχίστηκε και στη δεκαετία του ’90 από τον Μπιλ Κλίντον και τον Τόνι Μπλερ που «παγίωσαν την πεποίθηση ότι οι αγορές είναι το κύριο μέσο για την εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος». Όπως ο ίδιος εξηγεί σε πρόσφατη συνέντευξή του στον Γκάρντιαν, «η πιο μοιραία αλλαγή που συντελέστηκε την τελευταία τριακονταετία δεν είναι η ενίσχυση της απληστίας, αλλά η επέκταση των αγορών και των αξιών της αγοράς σε σφαίρες όπου αυτές δεν ανήκουν».

 

            Ο Μάικλ Σαντέλ δεν μιλά για σοσιαλισμό, δεν είναι πολέμιος της αγοράς. Όμως εξανίσταται όταν διαπιστώνει ότι τα τελευταία 30 χρόνια οι νόμοι της αγοράς διαπερνούν την υγεία, την παιδεία, την εθνική ασφάλεια, την αναπαραγωγή, την προστασία του περιβάλλοντος, το σωφρονιστικό σύστημα (βλ. ιδιωτικές φυλακές), ενώ και στα ΜΜΕ καταργoύνται τα όρια ανάμεσα στη δημοσιογραφία και τη διαφήμιση. Θέλουμε μια οικονομία της αγοράς ή μια κοινωνία της αγοράς; αναρωτιέται ή μάλλον ζητά από τους συμπατριώτες του να αναρωτηθούν.

 

            Η παντοδυναμία των αγορών φτωχαίνει, στεγνώνει τον δημόσιο βίο, εξηγεί ο Σαντέλ, καθώς η έννοια του καλού και του κακού, του σωστού και του λάθους καταργείται και, ταυτόχρονα, αποθεώνεται η διαχειριστική, η τεχνοκρατική πλευρά της διακυβέρνησης. (Mήπως αυτό μας θυμίζει κάτι;)

 

            Χωρίς να χρησιμοποιεί ταξικούς όρους ανάλυσης, ο Σαντέλ τονίζει ότι η παντοδυναμία των αγορών γιγαντώνει τις κοινωνικές ανισότητες. «Σε μια κοινωνία όπου όλα πωλούνται και αγοράζονται, η ζωή γίνεται πιο δύσκολη για τα φτωχά και μεσαία εισοδήματα. Όσα περισσότερα πράγματα αποκτιούνται με το χρήμα, τόσο περισσότερο βαραίνει η κατοχή πλούτου ή η απουσία του». Η δεύτερη ολέθρια επίπτωση είναι η διαφθορά, που εκφράζεται τόσο σε ατομικό όσο και συλλογικό επίπεδο.

 

            Ο Σαντέλ δεν επιδιώκει την κατάργηση του καπιταλισμού, όμως υπερασπίζεται με πάθος την έννοια του δημόσιου αγαθού και όχι με ωφελιμιστικά αλλά με ηθικά κριτήρια. Ενδιαφέρον δεν έχουν μόνο οι απόψεις του, αλλά και η θερμή υποδοχή τους από το πλατύ κοινό, γεγονός που δείχνει ότι η εποχή μας χρειάζεται τη «μεγάλη αφήγηση» και όχι απλώς οδηγούς επιβίωσης.

 

            Η αγοραπωλησία ανθρώπινων ζωτικών οργάνων δεν διαφέρει από τα παζάρια του δουλεμπορίου. Κάποτε οι άνθρωποι αγοράζονταν και πουλιούνταν ολόκληροι, τώρα προσφέρονται στην αγορά σε τεμάχια, ενώ όλος ο κόσμος τείνει να γίνει μια απέραντη Δήλος των ρωμαϊκών χρόνων. Σύμφωνα με τον Στράβωνα (Γεωγραφικά, ΧIV, 5,2), «η Δήλος, που είχε μετατραπεί σε ζώνη ελεύθερου εμπορίου, μπορούσε σε μία ημέρα να δεχτεί και να πουλήσει δέκα χιλιάδες δούλους, εξ ου και η παροιμία ‘‘έμπορε, καταπλεύσον, εξελού, πάντα πέπραται’’» (έμπορε, ζύγωσε, βγες, όλα πουλιούνται).

 

            Σε μια χρονική στιγμή που ο πλούτος της Ελλάδας βγαίνει προς πώληση, που ο νέος υπουργός Οικονομικών ονειρεύεται ένα Μόντε Κάρλο στο παλιό αεροδρόμιο του Ελληνικού, ένας μετριοπαθής αμερικανός στοχαστής έρχεται να μας θυμίσει ότι το νόμιμο δεν είναι πάντα και ηθικό.

To ευρώ κάνει τη δουλειά για την οποία είχε ακριβώς σχεδιαστεί

Greg Palast*

αναδημοσίευση απο:  αριστερό blog

Η ιδέα ότι το ευρώ έχει “αποτύχει” είναι επικίνδυνα αφελής. Το ευρώ κάνει ακριβώς ό,τι είχε προβλέψει και είχε σχεδιάσει ο δημιουργός του – και το πλουσιότατο 1% που το υιοθέτησε.

Ο δημιουργός είναι ο Ρόμπερτ Μάντελ, οικονομολόγος του Πανεπιστημίου του Σικάγου. Ο αρχιτέκτονας των “οικονομικών της προσφοράς” είναι τώρα καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια , αλλά τον γνώριζα μέσω των σχέσεών του με τον καθηγητή μου στο Σικάγο, Μίλτον Φρίντμαν, πολύ πριν η έρευνα του Μάντελ για τα νομίσματα και τις ισοτιμίες οδηγήσουν στο σχέδιο για την ευρωπαϊκή νομισματική ένωση και το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα.

Τότε ο Μάντελ ενδιαφερόταν περισσότερο για τη διαρρύθμιση του μπάνιου του. Ο καθηγητής Μάντελ που είχε ένα Νόμπελ και μια αρχαία βίλα στην Τοσκάνη, μου είπε μαινόμενος:

 

"Δεν μου επιτρέπουν ούτε μια τουαλέτα να φτιάξω. Υπάρχουν κανονισμοί που μου λένε να μην έχω τουαλέτα σ' αυτό το χώρο. Μπορείς να το φανταστείς;"

Βεβαίως και δεν μπορώ. Όμως δεν έχω μια αρχαία ιταλική βίλα, συνεπώς δεν μπορώ να φανταστώ την απογοήτευση που προκαλούν οι κρατικοί κανονισμοί για την τοποθέτηση ουροδοχείων σε τέτοια κτίρια.

 

Ο Μάντελ, όμως, ένας Καναδο-αμερικανός που πρεσβεύει το ότι “κάνω ό,τι θέλω”, σκόπευε να μην αφήσει έτσι τα πράγματα. Να εμφανιστεί με ένα όπλο που θα διέλυε τους κρατικούς κανόνες και τις εργασιακές ρυθμίσεις. (Πραγματικά μισούσε τους συνδικαλισμένους υδραυλικούς που ζητούσαν πολλά χρήματα για να μετακινήσουν το θρόνο του.)

 

"Είναι πολύ δύσκολο να απολύεις εργάτες στην Ευρώπη”, παραπονιόταν. Η απάντησή του: το ευρώ.

Το ευρώ θα έκανε τη δουλειά του όταν θα οι κρίσεις θα έπλητταν τις οικονομίες, εξηγούσε ο Μάντελ. Αφαιρώντας τον έλεγχο του νομίσματος από τις κυβερνήσεις, οι αντιπαθείς, ασήμαντοι, εκλεγμένοι αξιωματούχοι δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν κεϊνσιανές νομισματικές και δημοσιονομικές πολιτικές για να βγάλουν μια χώρα από την ύφεση.

 

"Το ευρώ τοποθετεί τη νομισματική πολιτική πέραν της εμβέλειας των πολιτικών”, έλεγε. “Και χωρίς δημοσιονομική πολιτική, ο μόνος τρόπος για να διατηρήσουν οι χώρες θέσεις εργασίας είναι μέσω της ανταγωνιστικής μείωσης των κανονισμών για τις επιχειρήσεις”.

Αναφερόταν στους εργασιακούς νόμους, στις περιβαλλοντικές ρυθμίσεις και βεβαίως στους φόρους. Όλα αυτά θα σαρώνονταν με το ευρώ. Η δημοκρατία δεν θα αφηνόταν να παρεμβαίνει στην αγορά – ή στις υδραυλικές εγκαταστάσεις.

 

Όπως σημειώνει ένας άλλος νομπελίστας, ο Πολ Κρούγκμαν, η δημιουργία της Ευρωζώνης παραβίασε τον βασικό οικονομικό κανόνα που είναι γνωστός ως “βέλτιστη νομισματική ζώνη”. Αυτός ήταν ένας κανόνας που επινόησε ο Ρ. Μάντελ.

Όμως, δεν φαίνεται να ενοχλείται καθόλου. Για τον Μάντελ, το ευρώ δεν αποσκοπούσε στο να καταστήσει την Ευρώπη μια ισχυρή, ενοποιημένη οικονομική μονάδα. Κυρίως είχε να κάνει με τον Ρέιγκαν και τη Θάτσερ.

"Ο Ρ. Ρέιγκαν δεν θα είχε εκλεγεί πρόεδρος χωρίς την επιρροή του Μάντελ”, έγραψε κάποτε ο Τζουντ Βανίσκι στη Wall Street Journal. Τα οικονομικά της προσφοράς στα οποία διακρίθηκε ο Μάντελ έγιναν ο θεωρητικός οδηγός για τα ρεϊγκανόμικς – ή όπως τα αποκαλούσε ο Τζορτζ Μπους “βουντού οικονομικά”: τη μαγική πίστη στα γιατροσόφια της ελεύθερης αγοράς που ενέπνευσαν και τις πολιτικές της Μάργκαρετ Θάτσερ.

Ο Μάντελ μου εξήγησε ότι το ευρώ αποτελεί ένα τμήμα των ρεϊγκανόμικς:

“Η νομισματική πειθαρχία επιβάλλει τη δημοσιονομική πειθαρχία και στους πολιτικούς”.

 

Και όταν εμφανίζονται κρίσεις, οι αφοπλισμένες οικονομικά χώρες δεν μπορούν να κάνουν πολλά εκτός από το να καταργήσουν εξ ολοκλήρου τις κρατικές ρυθμίσεις, να ιδιωτικοποιήσουν τις δημόσιες επιχειρήσεις μαζικά, να μειώσουν τους φόρους και να στείλουν το ευρωπαϊκό κοινωνικό κράτος στα αζήτητα.

Έτσι, βλέπουμε ότι ο (μη εκλεγμένος) Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Μόντι απαιτεί “μεταρρύθμιση” της εργατικής νομοθεσίας στην Ιταλία για να καταστήσει πιο εύκολο για τους εργοδότες όπως ο Μάντελ να απολύουν τους υδραυλικούς της Τοσκάνης. Ο Μάριο Ντράγκι (μη εκλεγμένος) επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καλεί για “διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις” -- ένας ευφημισμός για σχέδια συντριβής των εργασιακών δικαιωμάτων. Μιλούν για μια νεφελώδη θεωρία που λέει ότι η “εσωτερική υποτίμηση” σε κάθε χώρα θα τις κάνει όλες πιο ανταγωνιστικές.

 

Ο Μόντι και ο Ντράγκι δεν μπορούν να εξηγήσουν αξιόπιστα πώς μπορεί να κερδίσει οποιαδήποτε χώρα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα , αν όλες οι χώρες στην Ευρώπη κάνουν όλο και πιο φθηνό το εργατικό δυναμικό τους.

Όμως, δεν χρειάζεται να εξηγούν την πολιτική τους. Απλώς βάζουν τις αγορές να κάνουν τη δουλειά παίζοντας με τα ομόλογα κάθε χώρας. Εξ ου και η νομισματική ένωση είναι ταξικός πόλεμος με άλλα μέσα.

 

Η κρίση στην Ευρώπη και οι φλόγες στην Ελλάδα έχουν δημιουργήσει εκείνη τη θερμή λάμψη που ο φιλόσοφος -βασιλιάς των υποστηρικτών της προσφοράς, ο Τζόζεφ Σουμπέτερ, ονόμαζε “δημιουργική καταστροφή”. Ο οπαδός του Σουμπέτερ και απολογητής της ελεύθερης αγοράς Τόμας Φρίντμαν πήγε στην Αθήνα για να δει το “πρόχειρο τέμενος” της καμένης τράπεζας όπου πέθαναν τρεις άνθρωποι μέσα στη φωτιά που προκλήθηκε από εμπρηστικές επιθέσεις κάποιων αναρχικών και άδραξε την ευκαιρία για να κάνει κατήχηση περί παγκοσμιοποίησης και της ελληνικής “ανευθυνότητας”.

 

Οι φλόγες, η μαζική ανεργία, το ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας θα φέρουν υποτίθεται αυτό που ο Φρίντμαν αποκαλεί “αναγέννηση” της Ελλάδας και τελικά όλης της Ευρωζώνης. Έτσι ο Μάντελ και όλοι εκείνοι που έχουν αρχαίες βίλες θα μπορούν να βάζουν τους καμπινέδες τους όπου γουστάρουν.

Το ευρώ, παιδί του Μάντελ, όχι μόνο δεν έχει αποτύχει, αντιθέτως έχει επιτύχει πιο πολύ από το πιο τρελό όνειρο του δημιουργού του.

(*Αγγλικός τίτλος στην Guardian: "Ρόμπερτ Μάντελ, η διαβολική ευφυΐα του ευρώ")

Σύντομη Περιγραφή: 

Greg Palast

Η ιδέα ότι το ευρώ έχει “αποτύχει” είναι επικίνδυνα αφελής. Το ευρώ κάνει ακριβώς ό,τι είχε προβλέψει και είχε σχεδιάσει ο δημιουργός του – και το πλουσιότατο 1% που το υιοθέτησε.Οι φλόγες, η μαζική ανεργία, το ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας θα φέρουν υποτίθεται αυτό που ο Φρίντμαν αποκαλεί “αναγέννηση” της Ελλάδας και τελικά όλης της Ευρωζώνης. Έτσι ο Μάντελ και όλοι εκείνοι που έχουν αρχαίες βίλες θα μπορούν να βάζουν τους καμπινέδες τους όπου γουστάρουν.