ΡΑΕ: Σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο για τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ

energypress  06 05 2014

Στην τελική ευθεία μπήκε η υλοποίηση του μοντέλου NOME, όπου επενδύονται πολλά για την ταχεία αναμόρφωση της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Αρχής γενομένης από σήμερα (6/5/14) ως και την Παρασκευή 30 Μαΐου, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας θέτει σε δημόσια διαβούλευση την πρότασή της για τη θέσπιση και λειτουργία προθεσμιακής αγοράς για την πρόσβαση προμηθευτών σε ηλεκτρική ενέργεια από λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή.

Στην τελική ευθεία μπήκε η υλοποίηση του μοντέλου NOME, όπου επενδύονται πολλά για την ταχεία αναμόρφωση της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Αρχής γενομένης από

Όπως αναφέρει η Αρχή, «η πρόταση αυτή έρχεται σε εφαρμογή των προβλεπόμενων στον αναλυτικό Οδικό Χάρτη και Σχέδιο Δράσης για την αναδιοργάνωση της εγχώριας χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού, που εκπόνησε και δημοσιοποίησε η ΡΑΕ το Δεκέμβριο του 2011, με στόχο την ουσιαστική και αποδοτική συμμετοχή της Ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στη διαδικασία ολοκλήρωσης της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού, αλλά και για την εκπλήρωση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η χώρα μας στο πλαίσιο του Προγράμματος Οικονομικής Στήριξης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η πρόβλεψη για δημοπρασίες προθεσμιακών προϊόντων ηλεκτρισμού τύπου ΝΟΜΕ.

Σύμφωνα με τον Οδικό Χάρτη και το Σχέδιο Δράσης της ΡΑΕ, η υλοποίηση των αναγκαίων δομικών αλλαγών θα πραγματοποιηθεί μέσω μιας ολοκληρωμένης δέσμης ρυθμιστικών μέτρων που στοχεύουν, αφ’ ενός στη βελτίωση των συνθηκών ανταγωνισμού, αφ’ ετέρου στη διασφάλιση της επάρκειας και αξιοπιστίας του Συστήματος. Η ρυθμιστική αυτή παρέμβαση κρίνεται απαραίτητη λόγω της υφιστάμενης δομής του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας που οδηγεί σε έλλειψη επαρκούς ανταγωνισμού, ιδίως στην αγορά λιανικής, θα εφαρμοστεί δε μεταβατικά, έως ότου διαμορφωθεί ένα ικανοποιητικό επίπεδο υγιούς και ισότιμου ανταγωνισμού στην αγορά αυτή.

Ο σχεδιασμός που προτείνει η ΡΑΕ διακρίνεται σε 2 φάσεις εφαρμογής: η πρώτη φάση αφορά στην αρχική εφαρμογή προθεσμιακής αγοράς με σημαντική ρυθμιστική παρέμβαση κυρίως ως προς τις τιμές αγοράς των σχετικών προϊόντων, ώστε το εκτιμώμενο πλεόνασμα παραγωγού, που δημιουργείται σήμερα λόγω της εκμετάλλευσης των εγχώριων πόρων ενέργειας, να συνεχίσει να μεταφέρεται, ενδεχομένως με ακόμα αποδοτικότερο τρόπο, στον Έλληνα καταναλωτή, ενώ κατά τη δεύτερη φάση προϊόντα αντίστοιχα με αυτά της προτεινόμενης προθεσμιακής αγοράς ή άλλοι παρόμοιοι μηχανισμοί είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν για τον περαιτέρω περιορισμό της θέσης ισχύος στην αγορά (market power) των παραγωγών με λιγνιτικούς και υδροηλεκτρικούς σταθμούς, με βασικό σκοπό την αύξηση της ρευστότητας και της συμμετοχής κατά το δυνατό περισσοτέρων συμμετεχόντων.

Η πρόταση της ΡΑΕ για τη δημιουργία προθεσμιακής αγοράς αφορά, στην παρούσα φάση, την τελική διαμόρφωση και άμεση εφαρμογή κατάλληλα ρυθμιζόμενου πλαισίου, ιδίως σε σχέση με τους περιορισμούς χρήσης της συναλλασσόμενης ηλεκτρικής ενέργειας για προμήθεια σε τελικούς πελάτες. Η πρόταση αυτή έχει δομηθεί με τρόπο ώστε να ανταποκρίνεται, κατά το δυνατόν, στους στόχους που τέθηκαν, κατόπιν ενδελεχούς ανάλυσης της υφιστάμενης κατάστασης, από την Επιτροπή Συντονισμού των κοινών Ομάδων Εργασίας ΡΑΕ-ΑΔΜΗΕ-ΛΑΓΗΕ, οι οποίες συγκροτήθηκαν βάσει της Απόφασης 18/2013 του Πρόεδρου της ΡΑΕ, με αντικείμενο την επεξεργασία και περαιτέρω εξειδίκευση των τελικών προτάσεων της ΡΑΕ για την αναδιοργάνωση της εγχώριας χονδρεμπορικής αγοράς».

Οι σημαντικότερες προτεινόμενες από τη ΡΑΕ ρυθμίσεις συνοψίζονται στα ακόλουθα:

- Σε πρώτη φάση, η λειτουργία της προθεσμιακής αγοράς οργανώνεται κάτω από αυστηρά ρυθμιστική παρέμβαση.

- Επιβάλλεται στη ΔΕΗ υποχρέωση διάθεσης προθεσμιακών προϊόντων κάλυψης εγχώριου φορτίου ηλεκτρικής ενέργειας.

- Τα προθεσμιακά προϊόντα θα διατίθενται μέσω ρυθμιζόμενης διαδικασίας δημοπρασιών, και θα αντιστοιχούν σε ενέργεια από λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή της ΔΕΗ σε ποσοστό 25-30% της συνολικής ετήσιας λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής.

- Δικαίωμα συμμετοχής στις δημοπρασίες θα έχουν οι κάτοχοι άδειας προμήθειας, εκτός της ΔΕΗ, αποκλειστικά για εξυπηρέτηση εγχώριου φορτίου.

- Ο Λειτουργός της Αγοράς (ΛΑΓΗΕ) θα προ-υπολογίζει, στη βάση συντελεστών που εγκρίνονται από τη ΡΑΕ, τα δικαιώματα σε προθεσμιακά προϊόντα που αντιστοιχούν σε κάθε προμηθευτή. Οι συντελεστές θα διαφοροποιούνται ανά κατηγορία πελατών, λαμβάνοντας υπ’ όψη τα χαρακτηριστικά τους (καμπύλη και συντελεστή φορτίου, μέγεθος, κ.λπ.).

- Οι προμηθευτές θα έχουν τη δυνατότητα χρήσης (εξάσκηση δικαιώματος) προθεσμιακών προϊόντων μέχρι ενός ανώτατου ορίου, το οποίο θα καθορίζεται σύμφωνα με τα δικαιώματα που θα υπολογίζει ο ΛΑΓΗΕ για κάθε προμηθευτή, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της πελατειακής βάσης που αυτός εξυπηρετεί.

- Προβλέπεται η δημιουργία δευτερογενούς αγοράς για την πώληση των προθεσμιακών προϊόντων.

- Για την αποφυγή κερδοσκοπικών συμπεριφορών, η τιμή μεταπώλησης στη δευτερογενή αγορά ορίζεται ίση με την τιμή αγοράς των προθεσμιακών προϊόντων.

- Κατά τη διενέργεια των εκκαθαρίσεων της προ-ημερήσιας αγοράς, ο ΛΑΓΗΕ θα αφαιρεί τις ποσότητες ενέργειας που αντιστοιχούν σε δικαιώματα προμηθευτών σε προθεσμιακά προϊόντα, καθώς η εκκαθάριση των ποσοτήτων αυτών θα πραγματοποιείται πλέον διακριτά, στο πλαίσιο των εκκαθαρίσεων της προθεσμιακής αγοράς, και θα υλοποιεί την εκκαθάριση ΗΕΠ για τις υπόλοιπες ποσότητες.

- Δεν επηρεάζεται ο μηχανισμός εκκαθάρισης αποκλίσεων και λοιπών χρεώσεων του ΑΔΜΗΕ, ο οποίος θα εξακολουθήσει να αφορά το σύνολο των ποσοτήτων ενέργειας για κάθε συμμετέχοντα.

Οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να υποβάλλουν τις απόψεις τους στη ΡΑΕ με ηλεκτρονική επιστολή στη διεύθυνση elecmarket@rae.gr ή εγγράφως. Μετά τη λήξη της παρούσας δημόσιας διαβούλευσης, η ΡΑΕ θα δημοσιοποιήσει κατάλογο των συμμετεχόντων, καθώς και το περιεχόμενο των επιστολών και παρεμβάσεών τους, με εξαίρεση την περίπτωση κατά την οποία ο αποστολέας αιτείται τη μη δημοσιοποίηση των στοιχείων του και/ή των απόψεών του.

Στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης, η ΡΑΕ θα οργανώσει την Τετάρτη 4 Ιουνίου 2014, στα γραφεία της επί της οδού Πειραιώς 132, ενημερωτική ημερίδα παρουσίασης και συζήτησης των προτάσεών της. Οι ενδιαφερόμενοι να συμμετάσχουν στην ημερίδα αυτή παρακαλούνται να δηλώσουν συμμετοχή στην ηλεκτρονική διεύθυνση elecmarket@rae.gr.

Στη συνέχεια, η ΡΑΕ, αξιοποιώντας το σύνολο του διαθέσιμου από τη δημόσια διαβούλευση και την ημερίδα υλικού, θα προχωρήσει άμεσα σε εξειδίκευση και τελική διατύπωση των αναλυτικών προτάσεών της προς την Πολιτεία και την αγορά, συμπεριλαμβανομένων και σχετικών προτάσεων τροποποίησης του ισχύοντος νομοθετικού και ρυθμιστικού πλαισίου, οι οποίες και θα τεθούν σε τελική δημόσια διαβούλευση περί τα μέσα Ιουνίου 2014.

Tο Energypress έγραφε για θέμα αυτό ότι:

Με την δημόσια διαβούλευση επί του κειμένου για τις δημοπρασίες λιγνιτικού και υδροηλεκτρικού ρεύματος που ξεκινάει αυτή την εβδομάδα (η ΡΑΕ θα δώσει στη δημοσιότητα το πλαίσιο εφαρμογής) μπαίνει στην τελική ευθεία η υλοποίηση του μοντέλου NOME στο οποίο έχουν επενδυθεί πολλές ελπίδες για την ταχεία αναμόρφωση της ηλεκτρικής αγοράς. Μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης θα πραγματοποιηθεί ενημερωτική ημερίδα.

Το θέμα της τιμής βάσης από την οποία θα ξεκινούν οι δημοπρασίες και η οποία έχει άμεση σχέση με τον υπολογισμό του κόστους του ρεύματος που παράγεται από τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ, δεν θα λυθεί τώρα, αλλά θα μείνει σε εκκρεμότητα.

Η πώληση της ενέργειας, σύμφωνα με το σχέδιο, που θα έχει τριετή μεταβατικό χαρακτήρα, θα γίνεται μέσω διαγωνισμών, με καθορισμό ελαχίστων τιμών εκκίνησης (reserve prices) στις οποίες θα δημοπρατηθούν τα πακέτα του Nome. Για το ποια θα είναι αυτή η κατώτατη τιμή, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει απάντηση, και κυρίως η απάντηση δεν θεωρείται εύκολη.

Πρόσφατα ο κ. Ζερβός τάχθηκε υπέρ της διενέργειας δημοπρασιών λιγνιτικής ενέργειας που θα διατίθεται σε ιδιώτες, υπό την προϋπόθεση όμως, όπως επεσήμανε, «ότι η ενέργεια θα διοχετεύεται στους τελικούς καταναλωτές και οι δημοπρασίες θα γίνονται με ελάχιστη τιμή που να αντανακλά το κόστος λιγνιτικής παραγωγής συν ένα εύλογο κέρδος». Συνεπώς επανέρχεται το ερώτημα ποιο είναι το κόστος της λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ. Η επιχείρηση δεν έχει επισήμως αλλάξει τη θέση της για μέσο λιγνιτικό κόστος στα 59,14 ευρώ η Μεγαβατώρα, τη στιγμή που η διαιτησία με την Αλουμίνιον είχε «δώσει» 36 ευρώ και η πρόσφατη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της ΔΕΗ συμφώνησε στα 44,5 ευρώ τη Μεγαβατώρα, τιμή που πολλοί θεωρούν ότι θα αξιοποιηθεί ως βάση. Από την άλλη εκκρεμεί ο κοστολογικός έλεγχος της ΔΕΗ που έχει αναθέσει η ΡΑΕ στην Ernst & Young, χωρίς όμως τα αποτελέσματά του να αποτελούν… ευαγγέλιο.

Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress λόγο στην υπόθεση αυτή θα έχει και η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DG Comp). Οι λόγοι που θα ζητηθεί η γνώμη της DG Comp για το εύλογο της ελάχιστης τιμής εκκίνησης των δημοπρασιών, είναι δύο. Καταρχήν γιατί αναλόγως του πόσο χαμηλή ή υψηλή θα είναι η τιμή εκκίνησης, η Κομισιόν θα μπορεί κάλλιστα να αποφανθεί ότι πρόκειται για κρατική ενίσχυση: Στην πρώτη περίπτωση προς όφελος της ΔΕΗ, στη δεύτερη προς όφελος των ιδιωτών ανταγωνιστών της.

Δεύτερον, η γνώμη της DG Comp θα λειτουργήσει και ως ένα είδος "εγγυητή" ότι η απόφαση υπολογισμού των τιμών εκκίνησης δεν είναι "ετεροβαρής", όπως κάποιοι μπορεί να υποστηρίξουν.