ΣΩΤΗΡΙΑ ΒΑΣΙΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ «μικρή συντρόφισσα, με το μικρό χαμόγελο και τα μεγάλα πανανθρώπινα όνειρα...»

του Ν. Γουρλά

 Η Σωτηρία ήταν εκεί, έξω από την πύλη της ΕΤΜΑ, όπου η εργοδοσία χρησιμοποιούσε απότακτους χουντικούς για να τρομοκρατούν τους εργάτες,   μοίραζε ανακοινώσεις στους εργάτες  φορώντας μια πικέτα που έγραφε  «Παλέψτε μέσα από τα σωματεία για πραγματικές αυξήσεις - ΚΚΕ».  Τι και αν ελάχιστοι έπαιρναν τις ανακοινώσεις, τι και αν δεν γύριζαν ούτε το βλέμμα τους  να μας δουν, φοβούμενοι το ρουφιάνο που καραδοκούσε! 

Η Σωτηρία Βασιλακοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα στις 2 Ιούνη 1959. Αν ζούσε σήμερα θα ήταν πάνω κάτω στη δική μας ηλικία, δηλαδή στην ηλικία αυτών που πλησιάζουν τα  60.

Αν ζούσε θα μπορούσε να είχε ρουφήξει την ζωή όπως την περιγράφει ο Γ. Ρίτσος στις «Γειτονιές του κόσμου», χωρίς όμως να «λείπει». Αυτά δηλαδή που, άλλος πολύ, άλλος περισσότερο, η δική μας γενιά έζησε τα 36 τελευταία  χρόνια.

Και συ να λείπεις…

Σκέψου η ζωή να τραβάει το δρόμο της,
και συ να λείπεις,

να 'ρχονται οι Άνοιξες με πολλά διάπλατα παράθυρα,
και συ να λείπεις,

να 'ρχονται τα κορίτσια στα παγκάκια του κήπου με χρωματιστά φορέματα,
και συ να λείπεις,

οι νέοι να κολυμπάνε το μεσημέρι,
και συ να λείπεις,

…….

Κάθε χρόνο αυτή την μέρα οι μνήμες ταξιδεύουν 36 χρόνια πίσω. Το πρώτο άκουσμα της είδησης, το που βρισκόταν καθένας από εμάς όταν το άκουσε.   Ιδιαίτερα όσοι  ήταν εκεί μαζί με την Σωτηρία και μοίραζαν την ίδια ανακοίνωση, φορούσαν τις ίδιες πικέτες. Όλοι σκεφτήκαμε ότι θα μπορούσε να ήταν ο καθένας μας κάτω από τις ρόδες του πούλμαν που την σκότωσε.

 Αλλά και αυτοί που δεν ήταν εκεί, αφού θα μπορούσε να μην ήταν η οργάνωση της Παντείου αλλά της Φιλοσοφικής, της Ιατρικής κλπ.  Πολλά τα Αν, που προστίθενται στα δεκάδες Αν των επιλογών μας στις διαδρομές της ταξικής πάλης και της κομμουνιστικής αναζήτησης.

 Η Σωτηρία ήταν εκεί, έξω από την πύλη της ΕΤΜΑ, όπου η εργοδοσία χρησιμοποιούσε απότακτους χουντικούς για να τρομοκρατούν τους εργάτες,   μοίραζε ανακοινώσεις στους εργάτες  φορώντας μια πικέτα που έγραφε  «Παλέψτε μέσα από τα σωματεία για πραγματικές αυξήσεις - ΚΚΕ».  Τι και αν ελάχιστοι έπαιρναν τις ανακοινώσεις, τι και αν δεν γύριζαν ούτε το βλέμμα τους  να μας δουν, φοβούμενοι το ρουφιάνο που καραδοκούσε!

 Ήταν εκεί γιατί πίστευε ότι ο κόσμος της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης ο καπιταλιστικός κόσμος  πρέπει και μπορεί να αλλάξει. Είναι αυτές οι πρώτες απλές βεβαιότητες τις οποίες  συναντούν τα άδολα συναισθήματα της αφοσίωσης στο κόμμα, στους συντρόφους, στην συλλογικότητα,  που ώθησαν την Σωτήρια και χιλιάδες ακόμα νέους εκείνης της εποχής  στο «δίκιο του αγώνα». Τι κι αν υπήρξαν και τότε και προηγούμενα και μετά οι γνωστές διαψεύσεις, πάντα αυτά τα συναισθήματα θα είναι η καύσιμη υλη της ένταξης στην κομμουνιστική πολιτική οργάνωση, στην ιδέα της κομουνιστικής απελευθέρωσης.

 Η Σωτηρία  εκείνο το μεσημέρι του Ιουλίου ήταν εκεί, έξω από την πύλη του εργοστασίου-γκέτο της ΕΤΜΑ με τους συντρόφους της Σπουδάζουσας και συντρόφους από την οργάνωση Μεγάλων Εργοστασίων και της ΚΝΕ Αιγάλεω, μοιράζοντας  ανακοινώσεις, γιατί πίστευε, όπως και η μεγάλη πλειοψηφία της ηγεσίας και των μελών της ΚΝΕ εκείνης της εποχής, ότι ο βασικός προσανατολισμός της ΚΝΕ πρέπει να είναι στην εργατική νεολαία,  ιδιαίτερα αυτή των μεγάλων εργοστασίων.

 Ήταν η εποχή, μετά την πρώτη αθωότητα, κατά την οποία τα ερωτήματα για το προς τα πού πρέπει να πάμε έμπαιναν στην καθημερινότητα όλης της οργάνωσης.

 Ένα από αυτά ήταν η αντιπαράθεση με την ηγεσία του ΚΚΕ που θεωρούσε ότι βασικό πεδίο της δράσης της ΚΝΕ ήταν τα λεγόμενα  «νεολαιίστικα» προβλήματα. Η ενασχόληση, δηλαδή, με τον αθλητισμό και τον πολιτισμό, που σε συνδυασμό με το «πρώτοι στα μαθήματα πρώτοι στον αγώνα», τις εκδρομές και την ανάλαφρη ανεμελιά της νεότητας θα  δημιουργούσαν ένα προφίλ το οποίο θα έμοιαζε περισσότερο   με τις λέσχες των Λαμπράκηδων. Αυτά τα χαρακτηριστικά πίστευαν ότι ταίριαζαν σε μια νεολαιίστικη κομμουνιστική οργάνωση αφού, κατά την ανάλυση τους, η νεολαία ήταν απλά «κοινωνική κατηγορία».

 Σε αυτή τη θέση,  εκείνη η γενιά των νέων κομμουνιστών είπε ένα από τα πρώτα της «όχι». Ακολούθησαν πολλά και διαφορετικά  «όχι»,  ορισμένα ίσως και λαθεμένα. Όμως εκείνα τα πρώτα “όχι” διαμόρφωσαν την βάση πάνω στην οποία ξετυλίχθηκε και εδραιώθηκε  η  γραμμή της κομμουνιστικής επαναθεμελίωσης του ρεύματος μας.

Αυτό το μειοψηφικό έως τα τώρα ρεύμα της νέας κομμουνιστικής αναζήτησης,  που έχει αναφορά στην ριζοσπαστική και κομουνιστική Αριστερά, που υπερβαίνει τα στενά κομματικά όρια στα οποία προσπαθούν να το περιορίσουν κάποιες δυνάμεις, που αναζητά σήμερα τους δρόμους, οι οποίοι  θα το οδηγήσουν να ξεπεράσει τις αντιφάσεις του και να ηγεμονεύσει στο εργατικό κίνημα της εποχής της κρίσης και της οπισθοχώρησης, για την αντιστροφή της κατάστασης, για νέους νικηφόρους αγώνες.

 Αυτό προϋποθέτει, σε κάθε περίπτωση, εργατική λαϊκή πολιτική γραμμή σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση γύρω απ' όλα τα μεγάλα προβλήματα της επιβίωσης, την ανεργία, τους άθλιους μισθούς, άλλα και  τις προσπάθειας για την χειραφέτηση της τάξης,  σε αντιπαράθεση με  τη στρατηγική, τούς θεσμούς και την ηγεμονία της αστικής πολιτικής στην εργατική τάξη και την νεολαία, όποια μορφή και να παίρνει.

Σημαίνει διαπάλη  για να έρθουν ξανά στο προσκήνιο τα κομμουνιστικά προτάγματα, όχι απλά με διδαχές από το παρελθόν,  αλλά  μέσα από την διαλεκτική σχέση της επαναστατικής  θεωρίας με την  αγωνιστική λαϊκή και ταξική ενότητα, που θα μετασχηματίζεται  σε  μαζικό πολιτικό κίνημα και μέτωπο των εργαζομένων και της νεολαίας,

Σημαίνει πάλη για τη συγκρότηση της νέας ευρύτερης εργατικής κομμουνιστικής πρωτοπορίας, με βάση τις γνώσεις και τις δυνατότητες της εποχής μας για τον ριζικό μετασχηματισμό και την ενιαία δράση του πολιτικού μαζικού εργατικού κινήματος.

Σημαίνει Κόμμα για το εργατικό κίνημα και όχι εργατικό κίνημα για το Κόμμα.

Σημαίνει πάλη για υλικές - πολιτικές κατακτήσεις, για μικρές και μεγάλες νίκες, για φωτεινά μονοπάτια στην εμπειρία των εργαζομένων, που να μπορούν να μετατρέπουν και τις ήττες σε ανώτερη σκέψη και πράξη.

 Τι μπορεί να προσφέρουν άραγε  οι μαρτυρίες για την Σ Βασιλακοπούλου στην νέα γενιά σε  εποχές ήττας και οπισθοχώρησης; Τι μπορούν να προσφέρουν οι αλλεπάλληλες επισκοπήσεις που επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο;  Πώς θα εξακολουθήσουμε να τιμάμε την Σωτηρία όχι απλά για την θυσία της αλλά για τους δρόμους που πήρε, τις επιλογές που έκανε, τα διλήμματα που απάντησε;

Αυτά τα ερωτήματα παλεύει ακόμα να απαντήσει  η δική μας γενιά παρά την «σκόνη του χρόνου» Πρωτίστως όμως καλείται να τα απαντήσει  η νέα γενιά, στην προσπάθεια κατάκτησης του δικού  της εργατικού επαναστατικού δρόμου με την δική της αγωνιστική εμπειρία και  σκέψη.

 Οι  σημερινοί σκληροί όροι της πάλης για επιβίωση, τα αδιέξοδα του εργατικού κινήματος, η χρεοκοπία όλων των πολιτικών σχεδίων της αριστεράς,   επιβάλλουν στις νέες γενιές να αποτινάζουν την κούραση από τις τόσες φλυαρίες, την κομματική  αυτοδικαίωση, αλλά και την πολιτική και ιδεολογική  «χαμοζωή» του «άμεσου και εφικτού», προκειμένου να απαντήσουν στα ερωτήματα του μέλλοντος για  να δημιουργήσουν τα  μεγάλα αγωνιστικά επαναστατικά γεγονότα της εποχής τους .

Γίνεται κάτι περισσότερο από επίκαιρο αυτό που ο Γ. Γράψας είπε   στην ομιλία του κατά τη διάρκεια της  συγκέντρωσης της ΚΝΕ στο Σπόρτινγκ, στις 4 Οκτώβρη του 1989, την πρώτη μαζική συγκέντρωση της ΚΝΕ μετά τη διάσπαση:

« Από την πολυκύμαντη ιστορία του ΚΚΕ κρατάμε  και εμπνεόμαστε από τις καλύτερες εκτινάξεις του, που άνοιξαν νέους ορίζοντες στο λαϊκό μας κίνημα, στον ελληνικό πολιτισμό, τις νέες γενιές. Αλλά και θέλουμε να συμβάλουμε ώστε να τινάξει το αριστερό κίνημα από πάνω του τη σκόνη που κουβαλάει: τα στοιχεία του συμβιβασμού με τον παλιό κόσμο, τη διάλυση των ταξικών στόχων σε εθνικοενωτικές σούπες, την ατολμία τις στιγμές που παίζονται τα πάντα, τη θεωρητική φτώχεια και τις αντιδημοκρατικές πραχτικές .....

Δίνουμε το ραντεβού μας με το καινούργιο, κρατώντας ό,τι πιο πολύτιμο απ’ την παράδοσή μας! Σε αυτό το δρόμο, θά ΄ναι μαζί μας ο Μπελογιάννης, κι ο Μαλτέζος και η Βασιλακοπούλου. Θα είναι μαζί μας και τα πιο πρωτοπόρα στοιχεία της σύγχρονης εργατικής και σπουδάζουσας νεολαίας.

Κάναμε όλοι μαζί το πρώτο βήμα, χειραφετηθήκαμε από τον αστικό κόσμο και ταχθήκαμε στην ίδια πλευρά του λόφου, στην Αριστερά! Θα κάνουμε μαζί και τα υπόλοιπα, τα πιο δύσκολα: για να χειραφετηθεί η Αριστερά από ό,τι την καθηλώνει και την εμποδίζει να φτάσει στο τέλος, μέχρι να γίνουν πράξη τα σύγχρονα οράματα της σοσιαλιστικής κοινωνίας!» 

Με την ελπίδα ότι όλα αυτά θα γίνουν, έχει νόημα ο τελευταίος στίχος  του Γ Ρίτσου από τις γειτονιές του κόσμου:

Να λείπεις- δεν είναι τίποτα να λείπεις.
Αν έχεις λείψει για ό,τι πρέπει,
θα 'σαι για πάντα μέσα σ' όλα εκείνα που γι' αυτά έχεις λείψει,
θα 'σαι για πάντα μέσα σ' όλο τον κόσμο...

*Γιάννης  Ρίτσος  στη συντρόφισσα  ΣΩΤΗΡΙΑ  ΒΑΣΙΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

 ΠΗΓΗ:Kommon