Κι όμως κινείται, (του Θανάση Σκαμνάκη)

Οι σχηματισμοί της Αριστεράς φθίνουν. Η στράτευση είναι περιορισμένη και ο ενθουσιασμός ελλιπής. Τα όσα συμβαίνουν λίγο πολύ τα έχουμε πει και θα τα ξαναπούμε με άλλη ευκαιρία, όχι τώρα. Γιατί τώρα αισθάνομαι την ανάγκη να μιλήσουμε για ό,τι κινείται, είτε πέφτει στην αντίληψή μας είτε όχι.

Εικόνα ακίνητου τοπίου, οι άνεμοι έχουν κοπάσει, οι φλόγες που ευεργετούσαν έχουν υποκύψει, οι άνθρωποι που εξεγείρονταν έχουν αποκάμει, ηρεμία επικρατεί, μια συνεχής μονότονη και πληκτική διαδοχή ημερών που σχεδόν μπορείς να προβλέψεις τι θα φέρουν.

Τα βουνά παραμένουν αμετακίνητα και οι κοινωνίες επίσης!

Ένα αίσθημα αμηχανίας και απογοήτευσης κυριαρχεί στους ανήσυχους ανθρώπους, το οποίο μάλιστα χαρακτηρίζεται ως ρεαλισμός.

Στις συναντήσεις των αριστερών, επίσημες, ανεπίσημες ή καθημερινές, αυτή η επίδειξη “ρεαλισμού” ξεχυλίζει. Απέναντι στις επίμονα επαναλαμβανόμενες και χωρίς περιεχόμενο αφηγήσεις αισιοδοξίας στις οποίες κάποιοι επιμένουν ακόμα, προκύπτει ο “ρεαλισμός” της απογοήτευσης, ως βασικό επιχείρημα της πραγματικότητας.

Φυσικά το δικαίωμα στην αισιοδοξία, όσο και το δικαίωμα στην απογοήτευση, ακόμα και απελπισία, είναι αναφαίρετα, μη δε και αναγκαία, συνιστώντας πάντα τις δυο αποκλίνουσες όψεις της πραγματικότητας, οι οποίες όμως δεν φτάνουν κάθε μία μόνη για να την ερμηνεύσει, πολύ περισσότερο να την αλλάξει.

Γιατί κάθε φορά το ζητούμενο παραμένει η αναζήτηση του βάθους και η εύρεση (όχι εφεύρεση) μιας απάντησης στο τώρα. Ό,τι θα μπορούσε να ειπωθεί ως διαλεκτική αποτύπωση της ιστορικης πορείας.

Δεν θα το πάω μακριά, στην αναρώτηση για τη διαφορά ανάμεσα στον ιστορικό χρόνο και στο χρόνο των ανθρώπων, για την ιστορική προοπτική κ.ο.κ. Θέλω να κάνω φόκους, όπως λέμε πια, σε μικρά μεγέθη με ιδιαίτερη, πιθανόν και μεγάλη, αξία.

Οι σχηματισμοί της Αριστεράς φθίνουν. Η στράτευση είναι περιορισμένη και ο ενθουσιασμός ελλιπής. Τα όσα συμβαίνουν λίγο πολύ τα έχουμε πει και θα τα ξαναπούμε με άλλη ευκαιρία, όχι τώρα. Γιατί τώρα αισθάνομαι την ανάγκη να μιλήσουμε για ό,τι κινείται, είτε πέφτει στην αντίληψή μας είτε όχι.

Καθώς ό,τι δεν κάνουμε εμείς δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει! Και επί πλέον, ακόμα και στις δυσμενέστερες συνθήκες, οι άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν ζωή και εξ αυτού δικαιώματα και θελήσεις να τα διεκδικήσουν.

Τα παραδείγματα της πρόσφατης περιόδου δεν είναι λίγα, είτε μιλήσουμε για τη Χαλκιδική και τις Σκουριές, είτε για, λίγα χρόνια πρίν, την Κερατέα, είτε για εργοστάσια και χώρους δουλειάς, είτε για μικρές κοινότητες που συγκροτούνται σε όλη την Ελλάδα, είτε για ατομικές πρωτοβουλίες με ποικίλες όψεις.

Θα είχε ενδιαφέρον αν έκανε κάποιος την απόπειρα να συνθέσει έναν χάρτη της ελληνικής χώρας, με σημάδια όπου υπάρχουν και δρουν συλλογικότητες οι οποίες προωθούν και διεκδικούν σε ποικίλες εκδοχές κοινωνικά δικαιώματα. Είτε πρόκειται για εργασιακά δικαιώματα, είτε για τη γη τους, είτε για την προστασία του περιβάλλοντος, είτε για την ισότητα των φύλων, είτε για την προστασία και αναγνώριση της διαφορετικότητας, είτε για τη διάσωση των σπόρων, είτε για την απόκρουση των εγκληματικών πολιτικών τραπεζών και πολιτείας, είτε… είτε…  

Ο χάρτης θα γινόταν πολύχρωμος και θα αποκτούσε έτσι περισσότερο χρώμα και η μουντή καθημερινότητά μας. Αρκεί να θέλαμε να καταλάβουμε πως όλες αυτές οι ομάδες και τα πρόσωπα αποτελούν ένα μέρος από το σώμα μας. Πως αυτή είναι η Αριστερά. Επίσης, πως αυτή μπορεί και να μην είναι Αριστερά. Εξαρτάται!..

Είναι συλλογικότητες ή και άτομα που με την έντονη παρέμβασή τους παράγουν ενθουσιασμό και συνείδηση συμμετοχής και δράσης, δημιουργούν σε πολλά πεδία, αποθέτουν το αποτύπωμα μιας ιδέας για καλύτερη ζωή, και για διεκδίκηση της καλύτερης ζωής, διατηρούν ζωντανές και ευαίσθητες κοινωνικές δυνάμεις.

Είναι εκείνοι οι άνθρωποι που επανδρώνουν πάντα τις μεγάλες κινητοποιήσεις, ακόμα κι όταν συχνά οδηγούνται στην επιλογή του μικρότερου κακού την ώρα της κρίσης, όπως ας πούμε στις εκλογές.

Είναι ακόμα, πολλοί ανάμεσά τους, άνθρωποι που αρνούνται την πολιτική έκφραση, γιατί όλα όσα συμβαίνουν στο πολιτικό προσκήνιο τους δημιουργούν απώθηση. Άνθρωποι με ελευθεριακές ή με στενά “δικαιωματικές” απόψεις, με αναρχικές αποκλίσεις ή στενά συνδεδεμένες με το ειδικό που αρνούνται τον συνολικό προσδιορισμό των επί μέρους προβλημάτων.

Είναι… είναι…

Ό,τι είναι ο κόσμος που κομματιάζεται. Αντανακλάσεις αυτού του κόσμου είναι - και είμαστε - εξ άλλου.

Αλλά επίσης είναι δρώντες, είναι υπαρκτοί, είναι εν δυνάμει δικοί μας, αν εμείς μπορούμε να καταλάβουμε πως μπορεί να είμαστε δικοί τους.     

Αν τους κοιτάξουμε με τα γυαλιά μιας πιστοποιημένης εγκυρότητας, δεν θα τους διακρίνουμε. Αν κοιτάξουμε με κανονικά μάτια θα τους βρούμε παρόντες. Να ασχολούνται με τα “μικρά”, τα οποία θεωρεί ανάξιά της μια “γνήσια” Αριστερά.  

Και εν πάση περιπτώσει ίσως πρέπει να συζητήσουμε κάποια στιγμή το γιατί σε όλες τις μεγάλες κινητοποιήσεις της εποχής μας δεν ήταν η Αριστερά ο πρωτεργάτης της δράσης, από τους “αγαναχτισμένους” μέχρι τα “Κίτρινα γιλέκα”.   

Μέρες που είναι να θυμίσουμε πως ξεκίνησε η Αναγέννηση. Στις 10 Φεβρουαρίου 1634, ο Γαλιλαίος καλείται στην Ιερά Εξέταση και απαρνείται τη θεωρία του πως η γη κινείται γύρω από τον ήλιο ως λανθασμένη και αιρετική.

Είναι η εποχή που το σκοτάδι ήταν η κυρίαρχη εικόνα. Όσα μάτια είχαν εξασκηθεί μπορούσαν πιθανόν να δουν πως το μαύρο δεν ήταν ενιαίο. Ακόμα κι αν ο Γαλιλαίος υποχρεώθηκε να αποκηρύξει τη θεωρία του, η θεωρία δεν έπαψε να υπάρχει και ο κόσμος να αλλάζει. Είτε μουρμούρισε, όπως λέει ο θρύλος, είτε όχι εκείνο το “Κι όμως γυρίζει”, η εικόνα του μεσαίωνα είχε ραγίσει.       

Κι όπως λέει ο ίδιος ο Γαλιλαίος δια χειρός Μπέρτολτ Μπρεχτ: “Η εξέλιξη της επιστήμης μου φαίνεται απαιτεί ξεχωριστή τόλμη. Πραγματεύεται τη γνώση που την κερδίζεις με την αμφιβολία. Προσφέροντας τη γνώση σε όλους για όλα, επιδιώκει να μας κάνει ν’ αμφιβάλλουμε για όλα…

Η δυστυχία των πολλών είναι παλιά σαν τα βουνά και Γραμματείς και Φαρισαίοι διαλαλούν ότι είναι αγκρέμιστη όπως τα βουνά. Η καινούργια μας τέχνη της αμφιβολίας συνεπήρε το μεγάλο κοινό. Μας άρπαξε το κυάλι απ’ τα χέρια και το γύρισε πάνω στους βασανιστές του…

Τον αγώνα για τη χωρομέτρηση του ουρανού τον κερδίσαμε με την αμφιβολία· η πίστη είναι η αιτία που η ρωμαία νοικοκυρά χάνει συνέχεια τον αγώνα για το γάλα”. (Μπ. Μπρεχτ: Ο βίος του Γαλιλαίου).

Ποιος αφαίρεσε το προνόμιο της αμφιβολίας από την Αριστερά και το αντικατέστησε με τις ακλόνητες βεβαιότητες που παρουσιάζει ως μοναδικές και απαρασάλευτες αλήθειες;

ΠΗΓΗ:Kommon