«Ο Δημοκρατικός Στρατός και οι Σλαβομακεδόνες» (ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ)

Επιμέλεια Αλέκος Χατζηκώστας //

στο: Ατέχνως — τέχνη είναι οι αγώνες του λαού

Με αφορμή τη συνεχιζόμενη συζήτηση σχετικά με τη συμφωνίας Ελλάδας και ΠΓΔΜ παρουσιάζουμε σήμερα ενδιαφέροντα στοιχεία σχετικά με τη συμμετοχή του σλαβόφωνου πληθυσμού της χώρας μας στους αγώνες τόσο κατά τη διάρκεια της Κατοχής όσο και στη συνέχεια μέσα από τις γραμμές του ΔΣΕ, αλλά και τις διώξεις που υπέστησαν. Τα στοιχεία είναι στηριγμένα στο άρθρο του Παντελή Βαϊνά (αντισυνταγματάρχης, τότε) στο άρθρο του «Ο Δημοκρατικός Στρατός και οι σλαβομακεδόνες» που δημοσιεύτηκε στο 10 τεύχος του περιοδικού «Δημοκρατικός Στρατός» (επανέκδοση από τον ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ το 1996)

Για τη συμμετοχή στο κίνημα της Αντίστασης

«…Οι σλαβομακεδόνες χάρη στο ΚΚΕ που οργάνωσε  την αντίσταση του ελληνικού και σλαβομακεδόνικου λαού αντί ν’ ακολουθήσουν του πράκτορες  (σ.σ εννοεί του βουλγάρικου φασισμού) στην καταπληκτική τους πλειοψηφία οργανώθηκαν και πάλεψαν ενάντια στους κατακτητές . 25 χιλιάδες σλαβομακεδόνες πολέμησαν στο μόνιμο και εφεδρικό ΕΛΑΣ μαζί με τους Έλληνες για την απελευθέρωση της Ελλάδας και γιατί στην καινούργια λαϊκό δημοκρατική Ελλάδα  που την θεμελείωνε η ΠΕΕΑ οι σλαβομακεδόνες  εξασφάλιζαν τα δικαιώματά τους της ισοτιμίας ισονομίας, ισοπολιτείας. Πολλές εκατοντάδες είναι οι νεκροί και τραυματίες σλαβομακεδόνες στον  αγώνα του ΕΛΑΣ. Ηρωϊκές προβάλλουν οι μορφές των νεκρών Ταρκόφσκυ, Καρατζά, Πετσινάρη, Παπαβασιλείου, Κύρου κ.α…»

Για τις διώξεις των περιοχών όπου ζούσαν κατά τη διάρκεια του εμφυλίου

dse«..Αυτό το μαζικό ξεσήκωμα (σ.σ εννοεί τη συμμετοχή στον αγώνα του ΔΣΕ) έκανε τον μοναρχοφασισμό να λυσσάξει. Οι διωγμοί εντάθηκαν. Από 70 χωριά στο Ν. Πέλλης το 90% σλαβομακεδόνικα ξεσπιστώθηκε ο κόσμος. Οι εκτελέσεις  απ’ τα αποσπάσματα γινόταν κατά δεκάδες ( 20 απ’  το Παλαιοχώρι – Καϊλαρίων, 17 απ’ τον Περδίκα, κατά δεκάδες από την Έδεσσα, Φλώρινα, Καστοριά. Ένας απολογισμός τον Γενάρη του 1948  μας δίνει τούτα τα στοιχεία: Δολοφονήθηκαν σλαβομακεδόνες 399, εξορίστηκαν 2.178,ξυλοκοπήθηκαν 17.905, φυλακίστηκαν 7.976,ατιμάστηκαν 419 γυναίκες και κορίτσια, τρελάθηκαν από το ξύλο 31, κάηκαν 3.069 σπίτια, βομβαρδίστηκαν 44 χωριά, εκτπίσθηκαν 25.765. Στις Λαϊκές Δημοκρατίες εκπατρίστηκαν πάνω από 70.000. Κατδικάστηκαν 3.240, δικάστηκαν 4.215. Αρπάχτηκαν 1042 μεγάλα ζώα και 23.280 μικρά. Αυτό είναι ένα μόνο κομμάτι από το όργιο. Ανάμεσα στους ήρωες που πέσαν από τα αποσπάσματα ξεχωρίζουν η Ειρήνη Γκίνη Όλος ο κόσμος μίλησε γι’αυτήν. Ετσι έπεσαν οι Περτσεμλής Πέτρος, Παντελής Τέρπου, Τάσιος Ιβανίδης, Ευθυμία πατσά και εκατοντάδες άλλοι…»

Για την συμμετοχή στον αγώνα του ΔΣΕ

«…Ολόκληρα χωριά άδεισαν απ’τους νέους.Να μερικά παραδείγματα. Βαψοχώρι πάνω από 100 αντάρτες,Σιδηροχώρι 100, Απρόγεια, Πολυκέρσος, Σταυροπόταμος, Οξυά, Σφήκα, Κρυσταλλοπηγή, Μοσχοχώρι, Αγιος Γερμανός, Ράντοβο,Σαρακίνοβο, Κερασιά, Τέχοβο, Κάρπη κ.α σύσσωμη ήταν η κατάταξή τους.  Από τα χωριά της Φλώρινας, Καστοριάς, Γουμένιτσας, Έδεσσας, Καρατζόβας κλπ χιλιάδες καινούργιοι μαχητές εντάχτηκαν στο Δημοκρατικό Στρατό. Ετσι το  Γενάρη 1948 οι καταταγμένοι σλαβομακεδόνες στο Δημοκρατικό Στρατό φτάνουν τις 11 χιλιάδες»

«…Χιλιάδες άνδρες και γυναίκες σλαβομακεδόνες που μπήκαν στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού μαζί με τους συναγωνιστές έλληνες πολέμησαν και πολεμούν το μοναρχοφασισμό σ’ όλη την Ελλάδα. Στη Ρούμενλη, στη Θεσσαλία, την Ήπειρο και τη Μακεδονία. Πολλοί απ’ αυτούς έπεσαν παλληκαρήσια στο πεδίο της τιμής κι έγιναν σύμβολα της λευτεριάς. Ο Πάντος Συπέρνος αντ/χης πεζικού του ΔΣΕ,οι  ταγματάρχες Γρανίτης,Κίζας, Καλογιάννης, οι λοχαγοί Σούλιος, Δουβαλίδης, Λούκρης, Χατζής, Βάμβος, Σεδίτσες, ο Ούρδας Τζώτους ένα από βασικά σλαβόφωνα στελέχη. Μα εκείνο που ξεχωρίζει μέσα στην εποποιία αυτή είναι ο θρύλλος  του Γράμμου. Χιλιάδες σλαβομακεδόνες πολέμησαν ηρωικά και δείξαν στον μοναρχοφασισμό πως ο ΔΣΕ δεν νικιέται, δεν συντρίβεται. Αμέτρητοι είναι οι ήρωες που ανδραγάθησαν στον Γράμμο. Κι’  ανάμεσα τους ξεχωρίζουν μερικές  μορφές που λείπουν σήμερα. Ο Κυριάκος Γκροζντανόπουλος (Τσαπάγιεφ) , Μπόσκος, Χριστόπουλος. Το θαύμα όμως του Γράμμα δεν τελείωσε…».

ΠΗΓΗ: «Ο Δημοκρατικός Στρατός και οι Σλαβομακεδόνες» (ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ)

_________________________________________________________________________________________________

   Αλέκος Α. Χατζηκώστας  Δημοσιογράφος και εκδότης της εφημερίδας «Η Άλλη Άποψη της Ημαθίας» και του alli-apopsi.gr. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες, περιοδικά και site εδώ και δεκαετίες, ενώ έχει συμμετάσχει με εισηγήσεις σε μια σειρά ιστορικά συνέδρια και ημερίδες. Έχει εκδώσει 7 βιβλία και συμμετέχει σε συλλογικούς τόμους.