Κορονοϊός: λεφτά για τη δημόσια υγεία, όχι για το Green New Deal!

 Χρήστος Ι. Κολοβός*

Μέσα σε λιγότερο από 3 μήνες ο κορονοϊός άλλαξε σταδιακά τη ζωή όλων των χωρών του πλανήτη. Η κρίση αποκάλυψε τις αδυναμίες των συστημάτων υγείας, αυτές που δημιούργησαν οι πολιτικές των προηγούμενων ετών. Πλέον οι πολιτικοί παντού αναφέρονται σε «ήρωες» γιατρούς και νοσηλευτές, αλλά θα χρειαζόμασταν πολύ λιγότερους «ήρωες» και θα είμαστε όλοι μας πολύ πιο ήσυχοι αν οι πολιτικοί απλά τους έδιναν τα μέσα για να κάνουν τη δουλειά τους.

Στο Νοσοκομείο της Καστοριάς αυτές τις μέρες γίνεται ένας πραγματικός πόλεμος με τον κορονοϊό, με θύματα κατοίκους της περιοχής, αλλά και το προσωπικό του Νοσοκομείου και του ΕΚΑΒ, που δεν έχουν ούτε μάσκες προστασίας. Αναλώσιμοι «ήρωες», πιστοί στο καθήκον και τον όρκο τους. Η κατάσταση έχει φθάσει σε σημείο που τραυματίας δεν θέλησε να μεταφερθεί στο Νοσοκομείο, απ’ το φόβο του ιού. Από κοντά πλέον μπαίνει σε καραντίνα και προσωπικό του Κέντρου Υγείας στο διπλανό Άργος Ορεστικό. Δυστυχώς η Καστοριά είναι πολύ μακριά απ’ την Αθήνα, ώστε να τραβά την προσοχή, παρόλο που στα Κορέστεια ήταν που πολέμησε και σκοτώθηκε ο Παύλος Μελάς.

Δεν μπορεί ν’ αμφισβητηθεί πως τα τελευταία 150 χρόνια η πρόσβαση σε προσιτή και αξιόπιστη ενέργεια ήταν το κλειδί για τη ραγδαία βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και του προσδόκιμου επιβίωσης παντού ανά τον πλανήτη. Αν δεν υπήρχε η ενέργεια, δεν θα είχε γίνει άφθονος χάλυβας και τσιμέντο, δεν θα είχαν  γίνει μηχανήματα για μαζικές εξορύξεις ορυκτών πρώτων υλών, χρήσιμων όχι μόνο για τα καθημερινά μας υλικά, αλλά και για τα φάρμακα, τα ιατρικά μηχανήματα, τους υπολογιστές. Όπου κι αν κοιτάξουμε γύρω μας, χρήσεις των ορυκτών βλέπουμε!

Όπως είναι γνωστό, με τις τραγικές πολιτικές της Ευρ. Ένωσης, τεράστια ποσά, που σε βάθος χρόνου εκτιμώνται σε έως τρία τρισεκατομμύρια ευρώ, έχουν δρομολογηθεί για το σχέδιο Green New Deal, την ολοκληρωτική αλλαγή του ενεργειακού συστήματος. Και η Ευρ. Ένωση, που παράγει μόλις το 8-9% των παγκόσμιων εκπομπών, θα επαίρεται πως «έσωσε τον πλανήτη» απ’ τα «αέρια του θερμοκηπίου» και την «κλιματική κρίση». Μια «κρίση» που έχει εντελώς πλημμελή τεκμηρίωση, καθώς βασίζεται σε υπολογιστικά μοντέλα που δεν ξέρουν (τουλάχιστον όχι με την απαιτούμενη ακρίβεια) τι συμβαίνει στους ωκεανούς, στο 70% του πλανήτη.

Κι έπειτα ήρθε ο κορονοϊός και στις 16 Μαρτίου ο Πρωθυπουργός της Τσεχίας ήταν ξεκάθαρος: “Europe should forget about the Green Deal now and focus on the coronavirus instead” (Η Ευρώπη θα πρέπει να ξεχάσει τώρα το Green Deal και, αντίθετα, να εστιάσει στον κορονοϊό) [1]. Μια ημέρα μετά Υφυπουργός της Πολωνίας ζήτησε να εγκαταλειφθεί το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών «αερίων του θερμοκηπίου», προκειμένου να βρεθούν χρήματα για την καταπολέμηση του κορονοϊού [2].

Η Τσεχία μέχρι τώρα μάλλον τα έχει πάει καλύτερα από εμάς με τον κορονοϊό, μετρά σαφώς λιγότερες απώλειες, ενώ, απ’ όσο ξέρω, έχει κάνει και περισσότερους ελέγχους. Κι όμως ο Πρωθυπουργός της Τσεχίας φαίνεται πως αισθάνεται την ανάγκη με το δημόσιο χρήμα να πολεμήσει τον ιό, να πολεμήσει για τη ζωή, όχι να πολεμήσει σκιαμαχίες.

Στη χώρα μας, στο τέλος του 2019 η κυβέρνηση εμφάνισε ένα «Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα», που προβλέπει πως, για το Green Deal, μόνο μέχρι το 2030 θα ξοδέψουμε συνολικά 43,8 δισεκατομμύρια €, απ’ τα οποία τα 20 δισεκατομμύρια € στην ηλεκτροπαραγωγή. Πρόκειται για τεράστια ποσά, ακόμα και για μη χρεοκοπημένη χώρα. Κι όπως ο καθένας αντιλαμβάνεται, ένα βράδυ που δεν φυσά όλα τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά είναι παντελώς άχρηστα. Πιάνουν τα λεφτά μας τόπο; Όχι!

Κάθε κρίση γεννά πάντα και κάποιες ευκαιρίες, για όσους μπορούν να τις αναγνωρίσουν και να τις εκμεταλλευτούν. Η επέλαση του κορονοϊού είναι μια άνευ προηγουμένου κρίση, αλλά η ξεκάθαρη τοποθέτηση του Τσέχου Πρωθυπουργού είναι η ευκαιρία, ανοίγει το δρόμο και για τις υπόλοιπες χώρες. Η Ιταλία και η Ισπανία, που ήδη μετρούν χιλιάδες θύματα, αύριο ίσως ακολουθήσουν κι άλλες χώρες, είναι πολύ απασχολημένες ακόμα και για ν’ αναφερθούν στο Green Deal. Μπροστά στον κορονοϊό, η από πολλούς επιστήμονες αμφισβητούμενη «κλιματική κρίση» πολύ απλά είναι ένα «μη πρόβλημα».

Τα μέσα που χρειάζεται ο τομέας της υγείας κοστίζουν και τα λεφτά βγαίνουν μέσα απ’ τις δικές μας τσέπες, μέσω των διαφόρων φόρων και τελών που καλούμαστε να πληρώνουμε. Εύλογα, εμείς που πληρώνουμε, δικαιούμαστε να απαιτούμε τα λεφτά μας να πιάνουν τόπο. Ας ελπίσουμε πως οι πολιτικοί μας κάτι θα διδαχθούν απ’ την κρίση και θ’ ακολουθήσουν το δρόμο που έδειξε η Τσεχία. Ως πρώτο βήμα, τα χρήματα του «Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα» πρέπει να ανακατευθυνθούν και να επενδυθούν σε ένα σημαντικά καλύτερο Σύστημα Υγείας. Το Green Deal δεν είναι προτεραιότητα, μπορεί να περιμένει. Τουλάχιστον, ας είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι για την επόμενη πανδημία. 

Οι ηγέτες ξεχωρίζουν στα δύσκολα και μένουν στην ιστορία. Οι λαϊκιστές σπαταλούν το δημόσιο χρήμα σε μη αποδοτικές χρήσεις κι όταν έρχεται η ώρα της πραγματικής κρίσης απλώς μετρούν απώλειες αναλώσιμων «ηρώων» στο Σύστημα Υγείας τους και στον πληθυσμό τους. Προς το παρόν πάντως, Μένουμε Σπίτι!

Παραπομπές:

[1]: https://www.euractiv.com/section/energy-environment/news/czech-pm-urges-...

[2]: https://www.euractiv.com/section/emissions-trading-scheme/news/eu-should...

*Ο Χρήστος Ι. Κολοβός είναι Δρ Μηχανικός Μεταλλείων – Μεταλλουργός Μηχανικός ΕΜΠ, τ. Διευθυντής Κλάδου Μεταλλευτικών Μελετών & Έργων ΔΕΗ ΑΕ/Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας Μέλος Περιφερειακής Επιτροπής Διαβούλευσης Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας από το 2010