Ταξίδι στα μέτωπα (Φωτογραφίες: Χρήστος Λαμπριανίδης. Γράφει: ο Κώστας Δόρτσιος)

Ο φωτογραφικός φακός του Χρήστου Λαμπριανίδη ξεκίνησε εδώ και  χρόνια να αποτυπώνει το γύρω κόσμο και να «εντυπώνει» εικόνες. Οι εικόνες αυτές αποτελούν μια μαρτυρία – διαμαρτυρία και μιλούν στη συμβολική γλώσσα του σύγχρονου φωτογράφου οι οποίες μαζί με τα χρώματα και τις γραμμές-πινελιές του καλλιτέχνη στρέφονται στο σημερινό σκεπτόμενο άνθρωπο με σκοπό να «συν-ομιλήσουν» μαζί του.

Στο έργο «Θυσία»[1] παρουσιάστηκε ένα φωτογραφικό σενάριο μέσα από τέσσερις φωτογραφίες που καταμαρτυρούν την αγωνία και τον φόβο του ανθρώπου μπροστά στη προδιαγεγραμμένη μοίρα της καταστροφής των χωριών της ευρύτερης περιοχής της Δυτικής Μακεδονίας με αντάλλαγμα την «αξιοποίηση» του λιγνίτη που για αιώνες συσσωρεύτηκε στα έγκατα της γης αυτής.

Στο νέο έργο, «Ταξίδι στα μέτωπα», δίνεται μια συνέχεια του προβληματισμού αυτού και μέσα από οκτώ φωτογραφικά στιγμιότυπα προσπαθεί να καταγράψει το τι πραγματικά συντελείται και τι ουσιαστικά σημαίνει ένα «λιγνιτορυχείο» για το σημερινό πολιτισμό και τη σύγχρονη πραγματικότητα.

Ο φωτογραφικός φακός του Χρήστου και η μετέπειτα καλλιτεχνική επεξεργασία κινείται μέσα σε ένα πλαίσιο αντιθετικών σχημάτων που τελικά πορεύονται σε μια μεταφυσική σύζευξη διαφορετικών στοιχείων. Τα μεγέθη των μηχανών, οι ερπύστριες, και οι πολύπλοκες επινοήσεις της σύγχρονης τεχνολογίας κυριαρχούν βάναυσα στην ανθρώπινη φύση και όχι μόνο. Ο ουρανός και το γειτονικό φυσικό περιβάλλον είναι υποταγμένα στα γιγάντια σιδερένια πλοκάμια των μηχανών που μέσα στο χώμα και στη λάσπη του λιγνίτη ξεψαχνίζουν και την τελευταία ρανίδα της αποταμιευμένης για χρόνια ενέργειας. Η ανθρώπινη ύπαρξη κινείται ως ένας νοητικός παράγοντας ο οποίος λειτουργεί ασυναίσθητα και χωρίς ξεκάθαρη αντίληψη του όλου δρώμενου.

Το «Ταξίδι στα μέτωπα» ενώ κινείται μέσα σε μια ρεαλιστική απεικόνιση καταφέρνει τελικά να προσφέρει στον ταξιδευτή την ευκαιρία για να απογειωθεί σε άλλους ορίζοντες και να αρχίσει να φιλοσοφεί και να συνδιαλέγεται με τον ίδιο τον εαυτό του.

Μέσα από διάφορους σταθμούς και στάσεις στο ταξίδι αυτό ο επισκέπτης ολοκληρώνει την εντύπωσή του και γεύεται τη «συν-κίνηση» του μεγάλου οικολογικού, πολιτιστικού, οικονομικού και πολιτικού προβλήματος της εποχής μας που λέγεται «επείγον – ενέργεια».

Γενικά, η εντύπωση που αφήνει το φωτογραφικό αυτό ταξίδι στον καθημερινό άνθρωπο είναι έντονη και αποκαλυπτική! Δεν αφήνει παρά μονάχα συναισθήματα γεμάτα προβληματισμό και αγωνία για τα μελλούμενα.

[1] Θυσία(Χρονικό εγκατάλειψης): Έργο των Χρ. Λαμπριανίδη και Α. Τσολάκη 2010
Το ταξίδι ξεκινά…
«Ταξιδεύει κανείς για να αλλάξει,
όχι μέρος, αλλά ιδέες!»
(Hippolyte Taine, 1828-1893, Γάλλος κριτικός και ιστορικός)
Στάση 1η

- Ο σκοτεινός ουρανός γεμάτος με μαύρα σύννεφα συνοδεύουν το τεράστιο
όχημα, τον αποθέτη, που κρύβει το ηλιοβασίλεμα.
– Το χώμα σκοτεινό και γυμνό…
– Οι τεράστιες ερπύστριες οδηγούν τους συνειρμούς σου σε άλλες
εποχές…
– Οι βραχίονες, οι κεραίες και τα συρματόσχοινα-πλέγματα, όλα μαζί σε
ένα τεράστιο μηχανικό σύνολο, δεν αφήνουν πια το νου σου να σκεφθεί.
– Δεν τον αφήνουν να συλλογιστεί παρά μόνο τον οδηγούν στην απορία.
Ερώτηση:
– Τι άραγε να συμβαίνει;
Απάντηση:
– Πρέπει ο άνθρωπος να ζεσταθεί, να κινηθεί, να φωτιστεί, …

Στάση 2η

- Η προοπτική του τοπίου και η γεωμετρία του χώρου στην όλη τους εξέλιξη.
– Οι ευθείες χάνονται στο βάθος του τοπίου λαίμαργες και αδηφάγες…
– Η λάσπη από κόκκινο χώμα μαζί με τα οχήματα και τους εργαζόμενους
συνταιριάζονται όχι για να βλαστήσουν καρποί και πράσινο, αλλά να αξιοποιηθεί
ο «πλούτος» της γης. Το κάρβουνο!
Ερώτηση:
– Τι άραγε να συμβαίνει;
Απάντηση:
– Πρέπει ο άνθρωπος να ζεσταθεί, να κινηθεί, να φωτιστεί, …

Στάση 3η

- Σιδερικά και λάσπη, κόκκινη λάσπη σε μια πρωτόγονη αρμονία!
– Οι εργάτες και οι μηχανοδηγοί κινούν την όλη επιχείρηση κρυμμένοι μέσα
στις καμπίνες των οχημάτων.
– Οι ερπύστριες βουλιάζουν στο βρεγμένο χώμα, σταθερά και αποφασιστικά.
– Η μικρή σημαιούλα ανεμίζει στο σκονισμένο ουρανό λες και προσπαθεί να
δώσει κι αυτή το δικό της στίγμα.
Ερώτηση:
– Τι άραγε να συμβαίνει;
Απάντηση:
– Πρέπει ο άνθρωπος να ζεσταθεί, να κινηθεί, να φωτιστεί, …

Στάση 4η

- Ο μεγάλος τροχός- εκσκαφέας σε λειτουργία. Μετακινεί τις λάσπες, σκάβει
και προχωρά στο υπέδαφος ψάχνοντας το θησαυρό!
– Ο τροχός από τότε που ο άνθρωπος τον ανακάλυψε αμέσως μπήκε στην
υπηρεσία του.
– Τα μεγέθη προκαλούν δέος! Τόνοι από χώμα σκάβονται, μετακινούνται και
τελικά αποθέτονται έτσι όπως σχεδιάστηκε κάπου, από κάποιους,…
Ερώτηση:
– Τι άραγε να συμβαίνει;
Απάντηση:
– Πρέπει ο άνθρωπος να ζεσταθεί, να κινηθεί, να φωτιστεί, …

Στάση 5η

- Ησυχία! Ώρα διαλείμματος και το μηχάνημα στέκεται καταμεσής στην
απλωμένη και ερημωμένη γη.
– Ο εργάτης με το προστατευτικό κράνος στέκεται και αναμετριέται. Ο
γιγαντισμός είναι ολοφάνερος. Μόνον έτσι ίσως μπορεί να δαμάσει ο άνθρωπος
τη φύση.
– Ο ουρανός συνεχίζει να θυμώνει και τα σύννεφα όλο και πυκνώνουν, λες
και θλίβονται για τα μελλούμενα.
Ερώτηση:
– Τι άραγε να συμβαίνει;
Απάντηση:
– Πρέπει ο άνθρωπος να ζεσταθεί, να κινηθεί, να φωτιστεί, …

Στάση 6η

- Ο γιγάντιος τροχός, φτιαγμένος όλος με σίδερο περιμένει υπομονετικά τη
φροντίδα του «μικρού» ανθρώπου.
– Η τεχνολογία της σημερινής εποχής στο μεγαλείο της!
– Ο άνθρωπος με το νου και τη γνώση του έφθασε να δαμάσει τη γη και τα
στοιχεία της.
– Λες ;
Ερώτηση:
– Τι άραγε να συμβαίνει;
Απάντηση:
– Πρέπει ο άνθρωπος να ζεσταθεί, να κινηθεί, να φωτιστεί, …

Στάση 7η

- Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού!
– Η ΔΕΗ με την όλη ιστορία στον νεοελληνικό πολιτισμό μας έχει γίνει τόσο
μικρή που χώρεσε στη μετώπη ενός κράνους.
– Οι εποχές που έρχονται είναι πολύπλοκες, σύνθετες σαν και τις μηχανές κι
ακόμα περισσότερο…
Ερώτηση:
– Τι άραγε να συμβαίνει;
Απάντηση:
– Πρέπει ο άνθρωπος να ζεσταθεί, να κινηθεί, να φωτιστεί, …

Στάση 8η

- Νύχτωσε, ο ήλιος βασίλεψε και το φεγγάρι αργεί να βγει!
– Το ταξίδι μας τελείωσε και γυρνάμε αλλιώτικοι, σοφότεροι!
– Πίσω μας οι καμινάδες συνεχίζουν να καίνε την όλη μας προϊστορία.
– Ερωτήσεις δεν υπάρχουν πια!
- Γυρνάμε στην πόλη, στον πολιτισμό, στο ψύχος, στην ακινησία, στο σκοτάδι…

 

Κοζάνη 

Αύγουστος 2014

 

ΠΗΓΗ: Σ.Ε.ΕΝ. "ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ"