Ο Μποστ για το σκάνδαλο της ΔΕΗ πριν από 55 χρόνια

Ο Μποστ αρέσει στο ιστολόγιο και, ελπίζω, σε αρκετούς αναγνώστες και φίλους. Στο ιστολόγιο έχουμε παρουσιάσει πολλά σκίτσα του, σχεδόν πάντα σχολιασμένα ώστε να αναδεικνύουμε στοιχεία της επικαιρότητας που δεν είναι γνωστά στον σημερινό αναγνώστη.

Από το 2014 ως το 2016 παρουσίασα σκίτσα του Μποστ που σχολίαζαν γεγονότα που συνέβηκαν πριν από 50 χρόνια (εδώ το τελευταίο άρθρο αυτής της σειράς). Το καλοκαίρι του 2016 η επετειακή αυτή σειρά πήρε τέλος, αφού ο Μποστ, κουρασμένος από την καθημερινή δουλειά της εφημερίδας, είχε σταματήσει τη συνεργασία με την Αυγή στα τέλη Ιουλίου του 1966 και είχε αφιερωθεί στο μαγαζί του («Λαϊκέ εικόνε», στην οδόν Ομήρου). Ύστερα ήρθε η δικτατορία.

Τον περασμένο μήνα παρουσίασα ένα σκίτσο του Μποστ που αναφερόταν σε ένα γεγονός που συνέβη τέτοιες μέρες πριν από 55 χρόνια, τον γάμο της πριγκίπισσας Σοφίας. Συνεχίζουμε σήμερα, με άλλο ένα, που αφορά το σκάνδαλο της ΔΕΗ, που είχε έρθει στην επιφάνεια το 1962, το λεγόμενο «σκάνδαλο Πεζόπουλου».

Tο σκίτσο δημοσιεύτηκε στην Ελευθερία, με την οποία συνεργαζόταν ο Μποστ από το 1960 έως το 1963, στις 24 Ιουνίου 1962. Λίγες μέρες νωρίτερα, είχαν δημοσιευθεί στον αθηναϊκό τύπο φωτοαντίγραφα επιστολών που είχε στείλει ο Δημ. Φιλάρετος, αντιπρόσωπος της γαλλικής OLCO, η οποία είχε κατασκευάσει τα υδροηλεκτρικά έργα του Μέγδοβα για λογαριασμό της ΔΕΗ, προς τον Γεώργιο Πεζόπουλο, γενικό διευθυντή της ΔΕΗ. Σε αυτές υπήρχαν σαφέστατοι υπαινιγμοί ότι οι Γάλλοι δωροδοκούσαν την ηγεσία της ΔΕΗ, καθώς και παράπονα για τον μηχανικό της ΔΕΗ Διονύση Παπαλεονάρδο, που πρόβαλλε εμπόδια στις υπερβάσεις της γαλλικής πλευράς. Οι επιστολές περιέχονταν σε μήνυση κατά του Πεζόπουλου για παράβαση καθήκοντος.

Τις επίμαχες επιστολές μπορείτε να τις δείτε εδώ (στις σελ. 1 και 3, υπήρχαν και τότε φωτοαντίγραφα). Ο τύπος σχολίασε υπαινικτικές φράσεις όπως «η μελέτη του Αχελώου είναι πακτωλός», «τας ημετέρας αμοιβάς» κτλ. καθώς και παράπονα για την αδιάλλακτη στάση του μηχανικού Διον. Παπαλεονάρδου («έβγαλε κι άλλο παλούκι ο Νιόνιος», «χρειάζεται κάποιο φάρμακο«).

Ο Μποστ παίρνοντας έμπνευση ακριβώς από το χαϊδευτικό «Νιόνιος», θυμάται τον Νιόνιο (ή σιορ Διονύσιο) του Καραγκιόζη -ένα λαϊκό θέαμα που ήταν πολύ πιο διαδεδομένο και πολύ δημοφιλέστερο πριν από 55 χρόνια. Στήνει έτσι ένα καραγκιοζίστικο σκίτσο, με το σαράι της ΔΕΗ στα δεξιά, τον Φιλάρετο και τον Πεζόπουλο στο προσκήνιο και στο φόντο, σιωπηλό, τον Νιόνιο.

Ο τίτλος κάνει διπλό λογοπαίγνιο με τα ονόματα των πρωταγωνιστών: Ο εμπαιζόμενος Φιλάρετος και ο φιλέφσπλαχνος Εμπεζόπουλος. Ο υπέρτιτλος, Φεστιβάλ θεάματος, παραπέμπει στο Φεστιβάλ Θεάματος που διεξαγόταν εκείνη την περίοδο -ήταν ο πρόγονος του Φεστιβάλ Αθηνών. 

Στις περισσότερες επιστολές ο Δημ. Φιλάρετος υπέγραφε «Ο σος Φιλάρετος» -για τους νεότερους, αυτό το «σος» είναι αρχαίαι κτητική αντωνυμία που σημαίνει «δικός σου», και συνηθιζόταν παλιά στην αλληλογραφία να κλείνουν οι επιστολές με μια τέτοια αρχαϊκούρα. Κι έτσι ο Μποστ βάζει τον Φιλάρετο να ξεκινάει λέγοντας «Είμαι ο σος Φιλάρετος, ανήρ ηλεκτρολόγος».

Ο Φιλάρετος παραπονιέται για τα εμπόδια που προβάλλει ο Νιόνιος (ο Νιόνιος με ταλαιπορή να λάβω το μπαξήσι) και παρακαλεί τον Βεζύρη Πεζόπουλο να διαβιβάσει τα παράπονά του στον «πασά Γουναράκη» -ο Π. Γουναράκης ήταν ο Πρόεδρος του ΔΣ της ΔΕΗ.

Να δούμε και το κείμενο της μπορντούρας, που το μεταγράφω εδώ ορθογραφημένο διότι είναι επίπονο να αντιγράφεις ανορθόγραφα:

Πρόκειται πανελλήνιος διαπίστωσις αιώνιος
εις έκαστον σεράιον υπάρχει είς σιορ Νιόνιος
Φορών την ρενδινγκόταν του κι ημίψηλον καπέλον
ευρίσκεται εντός χαρτιών ή όπισθεν φακέλων
και τυραννεί τους φουκαράς και πλούσιους επίσης
και τζίφρα Νιόνιου αν δεν μπει δεν δίδεται μια λύσις.
κι οι καραγκιόζηδες μοχθούν ζητώντες δυο δεκάρας
εκείνοι ζουν ευημερών, ψάλλων με τας κιθάρας.

Προσέξτε το μποστικό τριτόκλιτο «τους φουκαράς».

Τελικά, η κυβέρνηση Καραμανλή ζήτησε την παραίτηση ολόκληρου του Διοικητικού Συμβουλίου της ΔΕΗ, ενώ ο υπουργός Παπαληγούρας παραδέχτηκε πως ήξερε ότι από το 1958 η OLCO δωροδοκούσε με 5% τα μέλη του ΔΣ της ΔΕΗ για να πετυχαίνει χαριστικές συμβάσεις. Περισσότερες πληροφορίες για το συγκεκριμένο σκάνδαλο μπορείτε να βρείτε σε παλιό άρθρο του Θοδωρή Αθανασιάδη, όπου διαβάζω ότι οι επιστολές Φιλάρετου είχαν δημοσιευτεί ένα χρόνο νωρίτερα στην πατρινή εφημερίδα Νεολόγος. 

Τα σκάνδαλα της ΔΕΗ ερευνήθηκαν από την κυβέρνηση Παπανδρέου το 1964-65, αλλά τελικά η πλειοψηφούσα ΕΚ δεν θέλησε να παραπέμψει τον Κ. Καραμανλή και τους Μάρτη-Παπαληγούρα στο Ειδικό Δικαστήριο.

Όσο για τον Γεώργιο Πεζόπουλο, έγινε υπουργός Εθνικής Οικονομίας επί χούντας, το 1970. Κανένας άξιος δεν πάει χαμένος.

ΠΗΓΗ: sarantakos.wordpress.com
αναδημοσίευση από: Kozani.tv