Μα πού πήγαν όλοι αυτοί της «Δεξαμενής του ΟΧΙ»

Του Νίκου Γουρλά

Τόσο η αριστερά που έχει αναφορά στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ, το ΚΚΕ, αλλά και η νέα πολιτική προσπάθεια της ΛΑΕ απέτυχαν να διαμορφώσουν μια άλλη πρόταση προς την εργατική τάξη που να απαντά τόσο στις άμεσες ανάγκες της επιβίωσης όσο και στο άνοιγμα του δρόμου για βαθιές κοινωνικές τομές και αλλαγές που θα έφερναν στο παρόν τη σοσιαλιστική προοπτική

Το εκλογικό αποτέλεσμα είναι σχεδόν τόσο κακό όσο και εκείνων των εκλογών του 1993 όπου η αριστερά στο σύνολό της κατέγραψε ένα από τα πιο χαμηλά εκλογικά ποσοστά της ιστορίας της (ΠΑΣΟΚ 46,88%, Ν.Δ 39,30%, ΠΟΛΑΝ 4,88%, ΚΚΕ 4,54%, ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ 2,94%, ΜΑΧΟΜΕΝΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 0,12%). Και τότε όπως και τώρα, τηρούμενων φυσικά των ιστορικών αναλογιών, του περιεχομένου της καπιταλιστικής κρίσης, αλλά και της τακτικής της αστικής πολιτικής, η κομμουνιστική και ριζοσπαστική αριστερά έβγαινε βαθιά ηττημένη.

Με τη διαφορά ότι τότε είχε ηττηθεί στρατηγικά ήδη από την κατέρρευση του «υπαρκτού σοιαλισμού» και τη συμμετοχή στις αστικές συγκυβερνήσεις, ενώ τώρα είχε μια πολιτική ήττα που ακόμη δεν έγινε στρατηγική, αλλά κινδυνεύει να γίνει και τέτοια.

Το αποτέλεσμα των εκλογών στις 20/9 είναι ένα αποτέλεσμα που διέψευσε όχι απλά ελπίδες, αυτό θα ήταν αντιμετωπίσιμο, αλλά «προτάγματα», «πρόσημα», «λαϊκομετωπικές ηγεμονίες» και άλλα πολλά από τα εργαλεία ανάλυσης που έχουμε τα τελευταία χρόνια τα μνημονιακής επιβολής. Η εποχή των τεράτων, στην οποία πολλοί από τους σύγχρονους διανοούμενους της επαναστατικής αριστεράς αναφέρονται ξανά και ξανά, πέρα από τις μεγάλες ανατροπές που φέρνει, φαίνεται ότι κουβαλάει μαζί και την εποχή των μεγάλων διαψεύσεων όλων των πολιτικών σχεδίων της αριστεράς, πλην ΣΥΡΙΖΑ φυσικά, που εν πολλοίς είναι, για την ώρα, ο σύγχρονος φορέας της αστικής στρατηγικής. Και το τραγικότερο όλων είναι ότι αυτή η ήττα έγινε σε μια τέτοια περίοδο που η όξυνση της ταξικής πάλης δημιούργησε εκρηκτικές ευκαιρίες λόγω της βαθιάς και παρατεταμένης κρίσης του ολοκληρωτικού καπιταλισμού.

Τόσο η αριστερά που έχει αναφορά στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ, το ΚΚΕ, αλλά και η νέα πολιτική προσπάθεια της ΛΑΕ απέτυχαν να διαμορφώσουν μια άλλη πρόταση στην εργατική τάξη που να απαντά τόσο στις άμεσες ανάγκες της επιβίωσης όσο και στο άνοιγμα του δρόμου για βαθιές κοινωνικές τομές και αλλαγές που θα έφερναν στο παρόν τη σοσιαλιστική προοπτική. Αυτό φυσικά δεν είναι αποτέλεσμα της πρόσφατης πολιτικής συγκυρίας, αλλά διαχρονικό πρόβλημα. Παρά τις αναζητήσεις και τις σοβαρές προσπάθειες εδώ και περίπου 25 χρόνια σε όλο το φάσμα της αντικαπιταλιστικής και κομμουνιστικής αριστεράς τα αποτελέσματα είναι περιορισμένα.

Όμως, όσο μας αφορά, προκύπτουν ορισμένα σημαντικά ερωτήματα που από την απάντησή τους θα εξαρτηθούν πολλά. Πού μπορεί να αποδώσει κανείς την καθήλωση των πολιτικών και κινηματικών ορίων του ΝΑΡ και πιο πρόσφατα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στα ίδια επίπεδα κοντά τρεις δεκαετίες για το ΝΑΡ και μια εξαετία για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ; Γιατί πάρα τις ηρωικές προσπάθειες, αλλά και τη σημαντική συμβολή στους αγώνες, στην πρωτοπορία της ταξικής πάλης, ακόμα και τη συμβολή, παρά τις αντιφάσεις και τις παλινωδίες, στην επαναθεμελίωση της κομμουνιστικής προσπάθειας τα εκλογικά αποτελέσματα παραμένουν σταθερά κάτω από την μονάδα. Γιατί άραγε δεν επέστρεψαν ποτέ οι 50 χιλιάδες ψήφοι που χάσαμε από τον Μάη του '12;

Υπάρχει απάντηση που συνήθως μετά τις εκλογές χρησιμοποιείται στον χώρο μας κατά κόρον, αν και αυτή τη φορά λιγότερο από κάθε άλλη. Η γεμάτη «αυτοπεποίθησή» εκ του παρελθόντος άποψη, πως οι εκλογές είναι ένα απλό επεισόδιο και όχι από τα πιο σημαντικά της ταξικής πάλης.   

Στις πρόσφατες εκλογές επιβεβαιώθηκε ακόμη μια φορά ότι οι προτάσεις της αστικής πολιτικής στην εργατική τάξη, που φορέας τους αυτή την φορά ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ, έγιναν δεκτές από τον λαό γιατί ακριβώς απαντούσαν σε αυτό που όλη η άλλη αριστερά στο σύνολό της δεν απάντησε. Δηλαδή στο πώς σε αυτές της συνθήκες βαθιάς κρίσης ο κόσμος θα επιβιώσει. Αυτό που πέτυχε ο Τσίπρας ήταν να πείσει ότι αυτός μπορεί να το κάνει, έστω με κουτσουρεμένους μισθούς, έστω με κουτσουρεμένες συντάξεις, έστω και κάποια ελάχιστα ψήγματα κοινωνικής πολιτικής, έστω με τις μαρμελάδες και τα γεμιστά  της Φωτίου. Ασφαλώς η επίθεση τρομοκράτησης  από όλα τα κέντρα της αστικής τάξης, αλλά και του γερμανικού ιμπεριαλισμού, είχε αποτέλεσμα, αφού τώρα πια ο ίδιος ο Τσίπρας έκρουε τον κώδωνα του κίνδυνου ότι θα έρθει ο Αρμαγεδδών, αν υπάρξει οποιασδήποτε μορφής σύγκρουση με το ευρώ και την ΕΕ.

Όμως η καλλιέργεια του φόβου δεν είναι ικανή από μονή της να σταθεροποιήσει το καθεστώς, και το γνωρίζουν καλά πριν απ’ όλους οι διαχειριστές του. Οι εργαζόμενοι δεν τους έδωσαν λευκή επιταγή εφαρμογής του μνημονίου. Μπορεί να υποτάχτηκαν στον εκβιασμό αλλά αυτό δεν σημαίνει οπωσδήποτε πλήρη εμπιστοσύνη στον Τσίπρα. Για να υπάρξει  αποδοχή του πολιτικού σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται να συνοδευτεί από υλικό αντίκρισμα, δηλαδή κάποιες παροχές ικανές να δημιουργήσουν στους ψηφοφόρους την ψευδαίσθηση πως επέλεξαν σωστά.

Προς το παρόν, εκτός από κάποια γενικά μέτρα (επιμήκυνση του χρέους, παροχή των κονδυλίων του ΕΣΠΑ) δεν φαίνεται να υπάρχει και ούτε μπορεί να υπάρχει τίποτα παραπέρα. Η Ε.Ε και το Δ.Ν.Τ  έκαναν σαφές πως δεν είναι διατεθειμένοι να παραχωρήσουν τίποτα ή μόνο κάποια ψίχουλα. Ας μη θεωρήσουμε λοιπόν την ψήφο του λαού  φιλομνημονιακή, καθώς δόθηκε - αποσπάστηκε με την επίδραση του φόβου, με την υπερίσχυση της λογικής του μικρότερου κακού και σε ένα γενικό κλίμα πολιτικής υπόσχεσης για επαναδιαπραγμάτευση του χρέους, εφαρμογή του μνημονίου με «κοινωνικά κριτήρια», να πληρώσουν τώρα οι έχοντες, πάταξη της διαπλοκής κλπ, έστω κι αν αυτό αποτελεί για πολλούς μια ηθελημένη αυταπάτη μπροστά στο φόβο της άλλης καταστροφής.

Μα τόσο υποταγμένος είναι αυτός ο λαός; Πώς γίνεται αυτός ο ίδιος λαός να αψηφά την τρομοκρατία των ΜΜΕ, τον γερμανικό ιμπεριαλισμό, να του επιβάλλουν κάπιταλ κοντρόλ κι αυτός να ψηφίζει ΟΧΙ κατά 62%; Είναι ο ίδιος λαός που το 2010-12 δημιούργησε το μεγάλη κίνημα των απεργιών, των μεγάλων διαδηλώσεων και καταλήψεων των πλατειών;

Ναι είναι ο ίδιος λαός. Είναι ο λαός που μας έδωσε τη δυνατότητα να μπορέσουμε να τον ενώσουμε σε ένα πολιτικό πρόγραμμα για την άμεση επιβίωσή του, την αντίσταση και την ανατροπή το 2010-12, που μας την έδωσε ξανά στις 5 Ιουλίου 2015. Και τώρα μας αγνόησε. Τι όμως του προτείναμε και γιατί δεν μας εμπιστεύτηκε;

Το ΚΚΕ του είπε ότι σημασία δεν έχει το σήμερα αλλά το αύριο. Αν δεν πάρεις τα μέσα παράγωγης στα χέρια όλα είναι μάταια και μέχρι τότε βγάζε συμπεράσματα και ενίσχυε το ΚΚΕ.

Η ΛΑΕ τον διαβεβαίωνε ότι θα είναι ο συνεπής ΣΥΡΙΖΑ, ο ΣΥΡΙΖΑ του προγράμματος Θεσσαλονίκης, ο αντιμνημονιακός ΣΥΡΙΖΑ του «εμείς δεν αλλάξαμε», αδικώντας στις περισσότερες των περιπτώσεων το έστω και βιαστικά διατυπωμένο και με αντιφάσεις πολιτικό του πρόγραμμα που ελάχιστα προβλήθηκε.

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ του πρότεινε ένα μεταβατικό πρόγραμμα που πράγματι απαντούσε στις ανάγκες του, αλλά στο ερώτημα «εντάξει καλά μας τα λες αλλά ποιος θα τα εφαρμόσει όλα αυτά τα καλά» η απάντηση ήταν το «κίνημα».

Τελικά ο κόσμος δεν στήριξε καμιά από τις τρεις προτάσεις, παρά το καλύτερο αποτέλεσμα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, γιατί τα προβλήματά του και η επιβίωσή του δεν λύνονται με περισσότερη ή λιγότερη συνέπεια, ούτε με νηστεία και προσευχή, ούτε με το «κίνημα», ούτε με το «κόμμα» και μόνον, αλλά ούτε και με θολή ενότητα. Ψήφισε πιστεύοντας πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος από αυτόν που όσο και αν μην το πιστεύει, του πρότεινε ο Τσίπρας με τη λογική του μικρότερου κακού.

Εξάλλου, γιατί να εμπιστευτεί ο λαός μια αριστερά που όλα αυτά τα χρόνια ούτε ένα συλλαλητήριο από κοινού δεν κατάφερε να κάνει; Γιατί να υποστηρίξει δυνάμεις που ανεύθυνα πέταξαν την ιστορική ευκαιρία να συγκροτήσουν τουλάχιστον ένα εκλογικό μέτωπο ώστε να υπάρχει μια στοιχειώδης εκπροσώπηση στη νέα κατά 95% μνημονιακή Βουλή; Όταν την δυνατότητα για μια σοβαρή ενωτική εκλογική παρέμβαση που μας δόθηκε κατάφεραν να την υπονομεύσουν όλοι, αφού άλλοι βιάστηκαν να πάνε να πιάσουν στασίδι στην καινούργια εκκλησιά, άλλοι έχοντας πάρει εκ των προτέρων αρνητικές αποφάσεις και προσέρχονταν στις συζητήσεις για να τις επιβεβαιώσουν απλώς και άλλοι αντιμετώπιζαν τις άλλες πολιτικές δυνάμεις της αντικαπιταλιστικής και ριζοσπαστικής αριστεράς  με καχυποψία και καλυμμένο ηγεμονισμό, δικαιώνοντας  αντικειμενικά τις απόψεις από τον χώρο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ που δεν ήθελαν την εκλογική συμμαχία.

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ

Οι συνθήκες που θα διεξάγεται η ταξική πάλη θα δυσκολέψουν παραπέρα. Όσοι πιστεύουν ότι με το που θα αναγγελθούν οι νέες περικοπές μισθών και συντάξεων ή με το που θα έρθει ο ΕΝΦΙΑ, ο λαός θα βγει στους δρόμους και θα «ξεσηκωθεί» κάνουν λάθος. Το κίνημα θα μπει σε μια νέα φάση αναμονής. Όμως αυτό δεν θα κρατήσει για πολύ γιατί η κατάσταση εσωτερική και διεθνής επιδεινώνεται. Οι δείκτες της οικονομικής ανάπτυξης βρίσκονται στις κύριες καπιταλιστικές χώρες, των ΗΠΑ συμπεριλαμβανομένων, στο όριο της ύφεσης η και αρνητική, η κρίση του χρηματιστήριου στην Κίνα έδειξε τη σαθρότατα του οικονομικής βάσης του ολοκληρωτικού καπιταλισμού όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά σε κείμενο που δημοσιεύτηκε στο ΚΟΜΜΟΝ με την υπογραφή Α.Κ.Α.

Τα σκληρά μέτρα των μνημονίων θα εφαρμοστούν με ακρίβεια, ήδη οι νέοι φόροι είναι προ των πυλών, μαζί με  ένα νέο κύμα αντιλαϊκών μέτρων που θα σαρώσει  μισθούς, συντάξεις, φάρμακα, ασφαλιστικά ταμεία. Η φτωχοποίηση του πληθυσμού θα συνεχιστεί. Τα περιθώρια ελιγμών της κυβέρνησης είναι πολύ στενά. Η κυβέρνηση με βάση το μνημόνιο που υπέγραψε δεν έχει την πολυτέλεια της εφαρμογής σε βάθος χρόνου όπως είχε ο Σαμαράς. Οι ίδιοι λένε ότι αυτό το μνημόνιο είναι «εμπροσθοβαρές», πράγμα που σημαίνει ότι από την ερχόμενη εβδομάδα αρχίζει η εφαρμογή του. Το όλο σύστημα θα επιτεθεί με σφοδρότητα στο κίνημα με όπλο την απογοήτευση και την αποστράτευση, ενώ  οι κατασταλτικοί μηχανισμοί θα ενισχυθούν ακόμα περισσότερο  και η Χρυσή Αυγή θα χρησιμοποιηθεί ποικιλοτρόπως εναντίον του. Η αστική τάξη θεωρεί το ΣΥΡΙΖΑ την τωρινή της  εφεδρεία και θα στηρίξει με κάθε τρόπο αυτή την κυβέρνηση, ο βίος της οποίας θα εξαρτηθεί πλέον από την αντίδραση του λαϊκού παράγοντα.  

Είναι κρίσιμη περίοδος για το εργατικό κίνημα. Αντικειμενικά την φλόγα της αντίστασης θα πρέπει να την διατηρήσουν σε τούτη την φάση αναμμένη οι πρωτοπόρες δυνάμεις της εργατικής τάξης .  Αυτό το καθήκον   πέφτει πρωτίστως σε εκείνες τις  δυνάμεις της ταξικής πτέρυγας που κατανοούν ότι μπορεί να οικοδομηθεί η ενότητα και η δράση της εργατικής τάξης με όρους ταξικής ανεξαρτησίας από κυβέρνηση, εργοδότες και γραφειοκρατικό συνδικαλισμό αλλά και ταξικής ενότητας. Είναι άμεση και καθοριστική η ερχόμενη περίοδος για τις πρωτοβουλίες που πρέπει να παρθούν ώστε να μπουν οι βάσεις για την αντίσταση, καταρχήν, στα νέα μέτρα στην προοπτική της ανατροπής τους. Όχημα για να γίνει αυτό είναι ένα εργατικό  μέτωπο από πρωτοβάθμια σωματεία και ομοσπονδίες που θα συγκροτηθεί όχι με όρους αποφάσεων πολιτικών γραφείων αλλά με όρους ταξικής ανεξαρτησίας κι ενότητας. Σε αυτό θα κριθούν όλες οι δυνάμεις που έχουν ταξική αναφορά ΠΑΜΕ, ΜΕΤΑ, ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ κλπ  Αυτή η πρωτοβουλία πρέπει να παρθεί  τώρα και να στηριχτεί πολιτικά από όλες τις δυνάμεις της αντικαπιταλιστικής, κομμουνιστικής και ριζοσπαστικής αριστεράς.

ΜΕΤΩΠΟ ΕΔΩ, ΜΕΤΩΠΟ ΕΚΕΙ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ;

Η συζήτηση για την δημιουργία ενός κοινωνικού - πολιτικού μετώπου είναι πλεόν ζήτημα ζωής ή θανάτου. Το μέτωπο αυτό θα πρωτοστατήσει στην οργάνωση της πάλης του λαού για αντίσταση, αντεπίθεση, ανατροπή, στην  αναμέτρηση με τις συσπειρωμένες δυνάμεις του μνημονιακού καθεστώτος (ΣΥΡΙΖΑ, Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΠΟΤΑΜΙ, ΛΕΒΕΝΤΗΣ) σε πολιτικό  επίπεδο, με ένα πρόγραμμα όχι απλά επιβίωσης αλλά συνολικής πολιτικής διεξόδου, που δεν θα αρκείται στο έξω από ΕΥΡΩ - Ε.Ε , αλλά θα προτείνει τον άλλο δρόμο που σήμερα έχουν ανάγκη οι εργαζόμενοι.  Παράλληλα  θα  απαντά στο ερώτημα ποιος και με τι τρόπο θα τα υλοποιήσει στις συνθήκες που σήμερα βιώνει η εργατική τάξη.

Το αν αυτό το μέτωπο θα έχει αντικαπιταλιστική ή αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση  θα είναι πρωτεύον διακύβευμα αλλά όχι απαγορευτική προϋπόθεση, γιατί τότε εννοούμε μέτωπο πρωτοποριών. Φυσικά οι αντικαπιταλιστικές, ριζοσπαστικές και κομμουνιστικές δυνάμεις και τα μέτωπά τους θα δρουν σε αυτό σε ενότητα και αντιπαράθεση με στόχο την αντικαπιταλιστική κομμουνιστική ηγεμονία. Οι όροι και οι παράγοντες συγκρότησης αυτού του μετώπου δεν μπορεί να είναι με τα μέχρι τώρα υλικά, χρειάζονται υπερβάσεις των υπαρχόντων σχημάτων και ενοποίησή τους σε ανώτερο επίπεδο που θα αντιστοιχεί στις ανάγκες της ταξικής πάλης αλλά και στα πολιτικά προτάγματα της εποχής.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

Οι παραπάνω διαδικασίες και προτάσεις θα κινδυνεύουν να πάρουν δρόμους ενσωμάτωσης στο σύστημα αλλά και περιχαράκωσης  αν δεν ακολουθούνται από την προσπάθεια ανάπτυξης του διαλόγου για τη συγκρότηση ενός κομμουνιστικού προγράμματος και του κομμουνιστικού κόμματος της εποχής μας.

Αυτό θα είναι η πυξίδα που θα καθορίζει την τακτική μας. Χωρίς αυτό τα δεξιά και αριστεριστικά λάθη θα είναι συχνά που θα δημιουργούν απογοητεύσεις και αποστρατεύσεις. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο κείμενο συμβολής των 11 συντρόφων στο πανελλαδικό σώμα του ΝΑΡ «Οφείλουμε λοιπόν από τώρα, σύντομα αλλά καθαρά να υπηρετήσουμε την αναγκαιότητα να τεθεί "στο τιμόνι" το επαναστατικό κομμουνιστικό πρόγραμμα της εποχής μας και η αντίστοιχη συσπείρωση δυνάμεων, καλώντας εκείνους που προσδοκούν να χαράξουν μια νέα κομμουνιστική πορεία, συλλογικότητες, ομάδες ή άτομα, να προχωρήσουν τολμηρά στο διάλογο και την αναζήτηση με έπαθλο την συγκρότηση του Κομμουνιστικού Κόμματος της εποχής μας».

Σε αυτή την κατεύθυνση η συμβολή όλων των ρευμάτων κομμουνιστικής αναφοράς στην αναζήτηση του στρατηγικού στόχου και του προγράμματος για τον σοσιαλισμό και τον κομμουνισμό του 21ου αιώνα γίνεται πρωταρχικό καθήκον, ώστε να διατυπωθούν με μεγαλύτερη ακρίβεια και σαφήνεια οι στρατηγικοί στόχοι και επιδιώξεις.

  Kommon