Ας γίνει αισιόδοξο το 2017!, του Θανάση Σκαμνάκη

Οι συμβατικές οριοθεσίες, ο χρόνος, τα σύνορα, οι επέτειοι, δεν είναι μόνο μια συμβολική αναφορά. Κάθε στοιχείο, αυτονομείται από τη σύμβασή του και ακολουθεί τη δική του ζωή και τροχιά. Με τις επιδράσεις που ασκεί.

Το τέλος ενός χρόνου, ας πούμε, και η έναρξη του άλλου. Τι είναι; Μια σύμβαση. Μια συμφωνία των ανθρώπων βασισμένη στην παρατήρηση της πορείας των άστρων.

Τι περισσότερο, ωστόσο, έχει το τέλος του ενός χρόνου και η έναρξη του επόμενου;

Όταν πολύ νέος έκανα τις πρώτες απόπειρες “αντίστασης”, αποφάσισα να εναντιωθώ στη μικροαστική συνήθεια και να αγνοήσω την έλευση του νέου χρόνου. Μια μέρα σαν όλες τις άλλες ήταν.

Πήγα τη βόλτα μου το απόγευμα. Άκουσα με προσποιητή αδιαφορία τα κάλαντα που έπαιζαν παντού στους δρόμους. Χλεύασα τους μικροαστούς που συναντιούνταν και αντάλλασσαν υποκριτικά φιλιά και ευχές. Διατράνωσα την απόφασή μου να μη γίνω σαν κι αυτούς, αρχίζοντας από εκείνη τη στιγμή (ήδη αρνιόμουνα την υποταγή στα δεσμά της ημερομηνίας). Γύρισα σπίτι, να κάνω ό,τι κάθε βράδυ μιας συνηθισμένης μέρας. Να διαβάσω ας πούμε, να φάω, να κοιμηθώ. Κι όσο διάβαζα γύριζαν εικόνες πρωτοχρονιάς στο κεφάλι μου. Όσο άφηνα το μυαλό μου ελεύθερο, και κυρίως το πιο μέσα, το πιο ανεξέλεγκτο, τόσο γέμιζα με πικρές γεύσεις, σαν κάτι να χάνεται.

Έτσι άδοξα χάθηκε η πρώτη επανάστασή μου ενάντια στις συμβάσεις. (Μετά χάθηκαν κι άλλες, αλλά δεν είναι της στιγμής).

Κατόπιν τούτου, κατέληξα στο συμπέρασμα πως δεν μπορείς να αντιταχθείς στη συνήθεια. Μπορείς, ωστόσο, να την κάνεις δική σου. Δική σου επιθυμία, δικό σου έργο, δικό σου περιεχόμενο.                

Καλή χρονιά λοιπόν! Κι ας είναι το 2017, πιο αισιόδοξο!

Το 2016 δεν ήταν μια μάταιη χρονιά. Εξ άλλου καμιά χρονιά δεν είναι μάταιη. Αν το ξαναμετρήσουμε, μπορεί να του καταλογίσουμε μερικά γεγονότα που δεν απέχουν πολύ από το να είναι συγκλονιστικά (αν και το λογαριασμό πάντα μας τον στέλνουν τα επόμενα γεγονότα και οι επόμενες χρονιές).

Το Brexit, το ιταλικό δημοψήφισμα, η εκλογή Τραμπ, είναι λίγα; Τα αυγά που ζεσταίνονται στο κόρφο του κόσμου και απ’ όπου δεν ξέρουμε τι φίδια θα εκκολαφθούν, η άρνηση της Αριστεράς να ξαναδεί τον εαυτό της, και η εξ αυτού απουσία της;

Οι πόλεμοι που διαρκούν και κυρίως ο πόλεμος που συζητείται; - χωρίς να το πολυπιστεύουμε, ακόμα κι εκείνοι που προειδοποιούμε γι’ αυτόν, όπως έγινε όλες τι φορές στην πρόσφατη Ιστορία, με τις κυρίαρχες λογικές του κατευνασμού, στηριγμένες στην αφασία, να τον προετοιμάζουν ουσιαστικά!    

Ο τρόμος στην Ευρώπη; Ένας με τα χτυπήματα του ISIS, Νίκαια, Βερολίνο κλπ., ο άλλος με τα χτυπήματα των καπιταλιστών, Ελλάδα, Ιταλία κλπ., ο ένας συμπληρωματικός και επιχείρημα του άλλου.

Οι πρόσφυγες; Που δεν πρόκειται να πάψουν να έρχονται, γιατί δεν παύουν οι αιτίες που τους στέλνουν. 

Ένα πραξικόπημα που απέτυχε αλλά έδωσε την αφορμή για ένα πραξικόπημα του Ερντογάν που πέτυχε, στην Τουρκία;

Κι ένας ώριμος θάνατος, αλλά παρ’ ολ’ αυτά οδυνηρός, του Φιντέλ Κάστρο;   

Κι από την άλλη, υπόγειες κι “επίγειες” (όπως οι μεγάλες εργατικές και νεανικές κινητοποιήσεις στη Γαλλία), κινήσεις των “κάτω”; Τα “μικρά” που δεν τα ακούμε στις ειδήσεις, αλλά συνιστούν τις ρωγμές στο χρόνο. 

Το 2015 στην Ελλάδα είχε ξεκινήσει ως μια ενδιαφέρουσα, αν μη τι άλλο, χρονιά. Από τον πρώτο του μήνα φάνηκε πως δεν θα είναι, τουλάχιστον, αδιάφορο. Έγιναν εκλογές, βγήκε ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά έγινε δημοψήφισμα, βγήκε ΟΧΙ, ακολούθησε ένα πραξικόπημα που μετέτρεψε το ΟΧΙ σε ΝΑΙ, μετά ξανά εκλογές, βγήκε πάλι ο ΣΥΡΙΖΑ, κατά τι διαφορετικός, όχι μόνο γιατί έφυγαν κάποιοι αλλά και γιατί ξεκαθάρισε τι θέλει να κάνει.

Όμως το 2016 μηρύκασε την ήττα, των ελπίδων ή των ψευδαισθήσεων - μαζί και τις αυτάρεσκες επιβεβαιώσεις(;) των επιφυλακτικών - αναλόγως.

Αν κάτσουμε να το υπολογίσουμε, ήταν μια χρονιά που εμπέδωσε τη ψυχολογία της απογοήτευσης (με τις ανάλογες αποστρατεύσεις), σε ευρέα τμήματα της Αριστεράς και των αριστερών, ανεξάρτητα από την παράταξη που επιλέγουν.

Αυτό οδήγησε σε ποικίλες περιχαρακώσεις. Είναι γνωστό, πως όταν η πολιτική υποχωρεί στο προσκήνιο βγαίνουν τα υποκατάστατα: κομματικοί “πατριωτισμοί”, εμμονές, κατοχυρώσεις ιδιοκτησίας, προτάσεις εξόδου που συνιστούν είσοδο στο εντελώς εντός (πολιτικών ομάδων και ατόμων).

Όταν λείπει η δοκιμή της πράξης στην πολιτική κυριαρχεί η απλή επιβεβαίωση των αποφάσεων μας - όπου μέτρο της ορθότητας μιας απόφασης δεν είναι αν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αλλά αν η πραγματικότητα συμφωνεί μαζί της (τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα).

Κι έπειτα ακολουθούν φλύαρες προσωπικές ή (ακόμα χειρότερα) και συλλογικές ερμηνείες και υποθέσεις με άπειρα αν. Αν δεν είχε γίνει το ένα, αν είχε συμβεί το άλλο, αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν “πρόδιδε”, αν δεν υπήρχαν οι αυταπάτες για το ΣΥΡΙΖΑ, αν είχατε ακούσει αυτά που λέγαμε εμείς, αν είχαμε έναν άλλο λαό…

“Εάν ο Πύρρος δεν είχε πεθάνει από το χέρι μιας μέγαιρας στο Άργος ή εάν ο Ιούλιος Καίσαρας δεν είχε πεθάνει από το μαχαίρι; Δεν γίνεται να τους ξεχάσουμε. Ο χρόνος τους σημάδεψε και αλυσοδεμένοι παραμένουν στο χώρο των απείρων πιθανοτήτων που έχουν εξαλείψει. Όμως, μπορούν να παραμείνουν πιθανές, αφού δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ; Ή ήταν μόνο πιθανό ό,τι πραγματοποιήθηκε; Ύφανε, υφαντή του ανέμου.” (Τζαίημς Τζόυς, “Οδυσσέας”).

Και εξακολουθούν να υφαίνουν οι υφαντές του ανέμου! 

    

Αλλά όπως πάντα το “ζήτημα είναι τώρα τι λες”, σύμφωνα με τον αιρετικό Μ. Αναγνωστάκη.

Συνεπώς το 2016 δεν θα το αποτιμήσουμε με τα όσα “εάν”, αλλά με τις πράξεις του. Και το 2017 δεν θα το σχεδιάσουμε με άλλες τόσες υποθέσεις, αλλά με στέρεες σκέψεις και πράξεις. Μπορούμε;  

Όσο για μας εδώ, το 2016 κάναμε ένα κάποιο βήμα. Μικρό, στο μέγεθος του κόσμου, μεγάλο για τα μέτρα μας!

Διατυπώσαμε τις απόψεις μας σε ένα αρκετά εκτενές κείμενο που δημοσιοποιήσαμε υπό τον τίτλο “Για το παρόν και το μέλλον της Αριστεράς ” και τον εύγλωττο υπότιτλο “Για τον κομμουνισμό και τις επαναστάσεις του 21ου αιώνα”.

Πρόκειται, όπως εξηγήθηκε με σαφήνεια, για πρόταση αναζήτησης και διαλόγου, για μια συμβολή στην σχετική συζήτηση.

 Ερευνούμε και αναλαμβάνουμε το ρόλο μας ως συνειδητών υποστηρικτών της κομμουνιστικής υπόθεσης σε αυτές τις δύσκολες και αναγεννητικές εποχές (ας μη ξεχάσουμε πως ο Μεσαίωνας, ιδιαίτερα ο ύστερος, ήταν εκείνος που προετοίμασε την Αναγέννηση).

Πεισμένοι πως έχουμε μπει σε μια νέα ιστορική εποχή, η οποία αναζητεί τις απαντήσεις στα τεράστιας σημασίας και αξίας προβλήματα που θέτει. Πως το παρελθόν δεν είναι νοσταλγία αλλά γνώση και πείρα, και ταυτόχρονα πρόκληση για να το υπερβούμε.     

Πως ένας δημιουργικός διάλογος των δυνάμεων της κομμουνιστικής Αριστεράς, χωρίς προκαταλήψεις (πράγμα εξαιρετικά δύσκολο), είναι προϋπόθεση για τη διατύπωση ενός κομμουνιστικού προγράμματος της σύγχρονης εποχής και προοπτικά για τη συγκρότηση ενός κομμουνιστικού κόμματος του απαιτητικού 21ου αιώνα.

Για όλα αυτά απαιτούνται υπερβάσεις. Αν αντί γι’ αυτές οι δυνάμεις της Αριστεράς παραμένουν στα δικά τους χαραγμένα όρια ιδιοκτησίας, καταδιώκοντας με τα ντουφέκια τους επίδοξους καταπατητές των ιερών χωμάτων, τόσο το χειρότερο, όχι μόνο για τις ίδιες αλλά και για την υπόθεση του κομμουνιστικού κινήματος.

Ωστόσο, κόντρα στις δυσκολίες και τα προβλήματα, η ανάγκη θα επιβάλλει τη δυνατότητα.

Ας ελπίσουμε, και ας προσπαθήσουμε, το 2017 να ευνοήσει αυτή την προσπάθεια.

Και να φέρει όλα εκείνα τα καλά που προσδοκούμε.

ΠΗΓΗ: - Kommon